Για την έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε αιμοληψία σε 1.456 πρόβατα, ηλικίας 1-7 ετών, από 7 θετικές εκτροφές της Ημαθίας και της Θεσσαλονίκης, ως προς την κλασσική τρομώδη νόσο, στα πλαίσια της εφαρμογής του Εθνικού Προγράμματος Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, για τα έτη 2009-2013. Τα αιμοδείγματα συλλέχθηκαν από κρατικούς κτηνιάτρους των κτηνιατρικών υπηρεσιών της Ημαθίας και Θεσσαλονίκης και οι γονοτυπικές εξετάσεις πραγματοποιήθηκαν στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τις ΜΣΕ, Κτηνιατρικό Εργαστήριο Λάρισας με τη μέθοδο της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης σε πραγματικό χρόνο (Real-time PCR). Από τα 1.456 πρόβατα που εξετάστηκαν, τα 340 ήταν φυλής Χίου, τα 633 ημίαιμα Χίου και τα 483 ημίαιμα. Τα εξεταζόμενα ζώα παρουσίασαν μεγάλη γενετική ποικιλομορφία, καθώς βρέθηκαν 7 διαφορετικά αλληλόμορφα και 23 διαφορετικοί γονότυποι. Ο κυρίαρχος γονότυπος σε όλες τις φυλές ήταν ο ARQ/ARQ,ακολουθούμενος από τον ARR/ARQ. Ο απλότυπος TRQ ήταν συχνός στα Χιώτικα και στα ημίαιμα Χίου πρόβατα, ενώ ο απλότυπος VRQ ήταν σπάνιος σε όλες τις φυλές. Είναι αξιοσημείωτο ότι 3 γονότυποι (ARH/TRQ, ARR/ARKκαι ARK/VRQ) ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Επιπλέον, 2 από αυτούς τους γονότυπους (ARH/TRQ, και ARK/VRQ) δεν έχουν, καθ’ όσον γνωρίζουμε, αναφερθεί ποτέ μέχρι σήμερα. Επίσης, δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι στη χώρα μας παρατηρούνται τα περισσότερα κρούσματα κλασσικής τρομώδους νόσου των προβάτων κάθε χρόνο σε όλη την Ευρώπη. Συνεπώς είναι επιτακτική ανάγκη να μειωθεί η επίπτωση της νόσου στην Ελλάδα, μέσω της εφαρμογής προγραμμάτων επιλογής/αναπαραγωγής ανθεκτικών προβάτων (selective breeding programs) ως προς την κλασσική τρομώδη νόσο. Σε αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι ο επιπολασμός της νόσου στην Ελλάδα συνδέεται με τον γονότυπο ARQ/ARQ, ο οποίος είναι ο πιο συχνός γονότυπος. Άρα η δραστική μείωση του ARQ/ARQ και άλλων ευαίσθητων γονότυπων θα προκαλέσει δραματική μείωση της επίπτωσης της νόσου, προς όφελος της προβατοτροφίας και της εθνικής μας οικονομίας.
(EL)
The allele and genotype frequency distributions of the prion protein gene polymorphisms at codons 136, 154 and 171 were determined by real-time PCR for 1,456 sheep from 7 classical scrapie-affected flocks of Thessaloniki and Imathia, Central Macedonia, Greece. The blood samples were collected by official veterinarians and were examined by the National Reference Laboratory (NRL) for TSEs, Veterinary Laboratory of Larisa, Greece, in the framework of the National Program for Scrapie Surveillance and Control between 2009 and 2013. Among the 1,456 sheep, 340 were of Chios breed, 633 Chios crossbred and 483 crossbred. The examined sheep showed high genotype variability, as a total of 7 haplotypes and 23 different genotypes were found. The predominant allele and the predominant genotype were ARQ and ARQ/ARQ respectively, in all breeds studied, followed by the ARR allele and the ARR/ARQ genotype. The TRQ allele was frequent in Chios and Chios crossbred, while the VRQ allele was rare for all the breeds. Interestingly, 3 genotypes (ARH/TRQ, ARR/ARK and ARK/VRQ) were detected for the first time in Greece and two of them (ARH/TRQ and ARK/VRQ) have, to our knowledge, never been previously reported. Furthermore, it is emphasized that our country outnumbers all European countries in classical scrapie cases of sheep every year. Therefore, there is an urgent need to reduce the incidence of classical scrapie through the implementation of selective breeding programs. This is supported by the fact that the prevalence of classical scrapie in the Greek sheep population is highly associated with the predominant genotype ARQ/ARQ. Therefore, the elimination of the ARQ/ARQ and the other susceptible genotypes (belonging to Risk Groups 3 and 5, according to the National Scrapie Plan of Great Britain) would reduce dramatically the incidence of classical scrapie in Greece.
(EN)
