Οι κυκλοϊοί χου χοίρου ανήκουν σχο γένος Circovirus, της οικογένειας των Circoviridae. Δυο τύποι κυκλοϊών έχουν απομονωθεί και ταχτοποιηθεί, ο κυκλοϊός τύπου 1 (Porcine Circovirus type 1/PCVl και ο κυκλοϊός τύπου 2 (Porcine Circovirustype 2/PCV2). Ο PCV1 θεωρείται ως μη λοιμογόνος και δεν έχει συσχεχιστεί μέχρι σήμερα με την εμφάνιση κάποιας παθολογικής κατάστασης. Αντίθετα, ο PCV2 θεωρείται παθογόνος και έχει απομονωθεί από χοίρους που εμφάνισαν διάφορα σύνδρομα και νοσολογικά προβλήματα. Ο PCV2 έχει διαπιστωθεί όχι συμμετέχει στην αιτιοπαθογένεια του Πολυσυστηματικου Συνδρόμου Απίσχνανσης των Απογαλακτισμένων Χοιριδίων (ΠΣΑΑΧ), ενώ σχετίζεται και με το Σύνδρομο Δερματίτιδας και Νεφροπάθειας του Χοίρου (ΣΔΝΧ), αλλά και με άλλα σύνδρομα και παθολογικές καταστάσεις, χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινιστεί πλήρως ο βαθμός συμμετοχής του στην αιτιοπαθογένεια τους. Ο PCV2 θεωρείται πλέον από πολλούς ερευνητές ως το κύριο αίτιο πρόκλησης του ΠΣΑΑΧ, ενώ πιστεύεται ότι ο ιός του Αναπνευστικού και Αναπαραγωγικού Συνδρόμου του Χοίρου (ΑΑΣΧ) αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εκδήλωση του συνδρόμου τόσο σε πειραματικές συνθήκες όσο κυρίως σε συνθήκες εκτροφής. Επίσης, η ταυτόχρονη μόλυνση από το Mycoplasma hyopneumoniae, που αποτελεί συχνό εύρημα σε περιστατικά ΠΣΑΑΧ, υποστηρίζεται ότι αυξάνει τη συχνότητα εμφάνισης και τη σοβαρότητα του συνδρόμου. Από τα αποτελέσματα πειραματικών μολύνσεων χοίρων με τον PCV2 διαπιστώνεται ότι για την κλινική εκδήλωση του ΠΣΑΑΧ απαιτείται μεγάλη περίοδος επώασης, καθώς και η δράση άλλων λοιμογόνων παραγόντων. Επιπρόσθετα, η ενεργητική ανοσοδιέγερση μετά από εμβολιασμό θεωρείται ότι είναι δυνατό να προκαλέσει την εμφάνιση του ΠΣΑΑΧ. Η διάγνωση του συνδρόμου στηρίζεται στην κλινική εικόνα και στα ευρήματα της νεκροτομικής εξέτασης, στην παρουσία χαρακτηριστικών ιστοπαθολογικών αλλοιώσεων στους λεμφοειδείς ιστούς και στην ανίχνευση αντιγόνων και νουκλεϊκου οξέως του ίου στις αλλοιώσεις αυτές. Το ΣΔΝΧ έχει ήδη αναφερθεί στις περισσότερες χώρες με ανεπτυγμένη χοιροτροφική παραγωγή. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση αιμορραγικών δερματικών αλλοιώσεων, απώλεια βάρους, οίδημα των άκρων, αγγειίτιδα και σπειραματονεφρίτιδα και προσβάλλει συνήθως χοίρους ηλικίας 1,5 έως 4 μηνών. Η ανίχνευση των αντιγόνων και του νουκλεϊκου οξέως του PCV2 σε δερματικές και νεφρικές αλλοιώσεις έθεσε την υποψία της συμμετοχής του στην αιτιοπαθογένεια του συνδρόμου, αν και δεν έχει γίνει δυνατή προς το παρόν η πειραματική αναπαραγωγή του. Δεν αποκλείεται βέβαια για την εμφάνιση του συνδρόμου να είναι απαραίτητη η συνεργική δράση και άλλων παραγόντων, όπως ο συνωστισμός, ο ελλιπής αερισμός, η ανάμιξη ζώων διαφορετικών ηλικιών, η ταυτόχρονη λοίμωξη από άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς, κ.ά.. Το Αναπνευστικό Σύνδρομο του Χοίρου (ΑΣΧ) αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα υγείας των χοίρων ηλικίας 6-22 εβδομάδων. Στην αιτιολογία του εμπλέκονται τόσο ιογενείς όσο και βακτηριακοί παθογόνοι παράγοντες, όπως ο ιός του ΑΑΣΧ, ο ιός της γρίπης του χοίρου,το Mycoplasma hyopneumoniae, ο Actinobacillus pleuropneumoniae και η Pasteurella multocida. Σε πρόσφατες έρευνες αναφέρεται ότι και ο PCV2 μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση του ΑΣΧ, πιθανώς αλληλεπιδρώντας ή κυρίως δρώντας συνεργικά με άλλα παθογόνα του αναπνευστικού συστήματος, όπως είναι ο ιός του ΑΑΣΧ. Το ΑΣΧ, που συνδέεται με μόλυνση από τον PCV2, θαπρέπει να διαφοροποιείται από το ΠΣΑΑΧ με βάση τα κλινικά και τα ιστοπαθολογικά ευρήματα. Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν,επίσης, αρκετές αναφορές που συσχετίζουν τη μόλυνση από τον PCV2 με την εμφάνιση διαταραχών της αναπαραγωγικής ικανότητας (αυξημένα ποσοστά αποβολών, θνησιγενών και μουμιοποιημένων εμβρύων) τόσο σε συνθήκες πειραματικές όσο και εκτροφής. Αναφέρεται δε ότι στην αιτιοπαθογένεια της υπερπλαστικής και νεκρωτικής πνευμονίας του χοίρου είναι πιθανό να συμμετέχει η μικτή λοίμωξη από τον ιό του ΑΑΣΧ και τον PCV2. Επιπρόσθετα,έχει ήδη αποδειχθεί, σε πειραματικές μολύνσεις με Staphylococcus hyicus και στην πρόκληση εξιδρωματικής επιδερμίτιδας σε χοίρους, η δράση του PCV2 και του χοίρειου παρβοϊου ως προδιαθετικών παραγόντων για την πρόκληση του νοσήματος. Δεν αποκλείεται, επομένως, οι ιοί αυτοί να συμμετέχουν και στην εκδήλωση και τη σοβαρότητα των αλλοιώσεων της εξιδρωματικής επιδερμίτιδας. Ο ιός συσχετίστηκε επίσης με την εμφάνιση συγγενούς μυϊκού τρόμου των χοιριδίων, κοκκιωματώδους εντερίτιδας, καθώς και με τη νεκρωτική λεμφαδενίτιδα. Η τελευταία αποτελεί ίσως μία νέα πιθανή κλινική εκδήλωση της μόλυνσης από τον PCV2. Πρόσφατα διατυπώθηκε η άποψη ότι πιθανόν για την εμφάνιση του κάθε συνδρόμου ή νοσολογικού προβλήματος είναι υπεύθυνα διαφορετικά στελέχη του PCV2. Αρκετές έρευνες αναφέρουν ότι στελέχη του ίου, που απομονώθηκαν από χοίρουςπου έπασχαν από διάφορα σύνδρομα ή παθολογικές καταστάσεις ,παρουσίαζαν μικρές διαφορές στο γένωμά τους, χωρίς να έχει αξιολογηθεί ακόμη η σημασία των διαφορών αυτών. Ωστόσο, είναι πιθανό οι διαφορές αυτές να επηρεάζουν τον τροπισμό των στελεχών αυτών στους ιστούς του χοίρου. Επίσης, δεν αποκλείεται και άλλοι παράγοντες, όπως η ηλικία, η οδός μόλυνσης, κ.ά., να επηρεάζουν την παθογόνο ικανότητα του ίου, καθώς και το είδος του προκαλουμένου συνδρόμου ή νοσολογικού προβλήματος. Εντούτοις, η παθογένεια του ίου συνεχίζει να παραμένει αδιευκρίνιστη,γεγονός που κάνει απαραίτητη τη συνέχιση των ερευνητικών προσπαθειών προς την κατεύθυνση αυτή.Στην Ελλάδα έχει περιγραφεί και διαγνωσθεί το ΠΣΑΑΧ, καθώς και -για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία- κρούσματα του συνδρόμου μετά από εμβολιασμό κατά της ενζωοτικής πνευμονίας, το ΣΔΝΧ, ενώ έχει αναφερθεί η «νοσολογική» σχέση ΠΣΑΑΧ και ΑΑΣΧ, καθώς και η αντίστοιχη με το ΑΣΧ. Τέλος, έχει ήδη πραγματοποιηθεί η γενετική ανάλυση των πρώτων στελεχών PCV2, που απομονώθηκαν από χοίρους με διαφορετικά κλινικά σύνδρομα στην Ελλάδα.
(EL)
The porcine circoviruses (PCV) are members of the genus Circovirus, family Circoviridae. Two types of PCV have been characterized and were named Porcine Circovirus type 1/PCVl and Porcine Circovirus type 2/PCV2. PCV1 is considered to be avirulent, since it has never been associated with the occurrence of swine disease. On the contrary, PCV2 is identified as virulent porcine pathogen and the virus is considered to have a potential pathogenic role to Post Weaning Multisystemic Wasting Syndrome (PMWS), Porcine Dermatitis and Nephropathy Syndrome (PDNS) and other porcine diseases, although the pathogenesis of this emerging viral infection has not been yet determined. The association of PCV2 and PMWS is now well established. However, it is believed that co-infection with the Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome Virus (PRRSV) is necessary for the clinical expression of the syndrome, while Mycoplasma hyopneumoniae, a common finding in PMWS cases, increases the incidence and the severity of PMWS in pigs. The results of experimental trials indicate that PCV2 may need co-factors and/or a long period of incubation to fully reproduce PMWS, while the stimulation of the immune system after vaccination might be a pivotal event in the production of PMWS. The diagnosis is based on clinical signs, necropsy, on the presence of the characteristic histopathological lesions in lymphoid tissues and the presence of PCV2 (antigens, nucleic acid) within the lesions. PDNS has been reported in several pig-producing countries and is characterized by the presence of hemorrhagic skin lesions, oedema of the limbs, necrotizing vasculitis and glomerulonephritis, affecting pigs of 1.4-4 months old. The demonstration of PCV2 antigens and nucleic acid, closely associated with skin and renal lesions, has led to the speculation that PCV2 is an aetiologic agent of this syndrome. Although PCV2 has been consistendy detected in PDNS, lesions consistent with this syndrome have yet to be reproduced experimentally. It is likely that many factors, such as overcrowding, poor ventilation, commingling of different agegroups, co-infection of viruses and bacteria, and other stressors, may act in a synergistic fashion to trigger as yet unidentified mechanisms to induce PDNS. Porcine Respiratory Disease Complex (PRDC) is a serious health problem in growing and finishing pigs aged around 16-22 weeks. Pneumonia in pigs with PRDC is due to a combination of both viral and bacterial agents, such as PRRSV,swine influenza virus, Mycoplasma hyopneumoniae, Actinobacillus pleuropneumoniae and Pasteurella multocida. Some authors suggest that PCV2 could be an important contributor to PRDC, probably by interaction or synergism with other respiratory pathogens, such as PRRSV. PCV2-associated PRDC should be differentiated from PMWS clinically and histopathologically. There have been several experimental and field reports of PCV2-associated reproductive failure (elevated abortion, stillbirths and fetal mummification). Furthermore, it is suggested that porcine proliferative and necrotising pneumonia is a result of a PRRSV and PCV2 coinfection. Moreover, it has been demonstrated that PCV2 and porcine parvovirus may act as cofactors in the experimental reproduction of exudative epidermitis caused by Staphylococcus hyicus. Thus, it is likely that these viruses are involved in lesion development and/or progression of the disease. Respectively, the results of a recent survey indicate that both viruses are highly prevalent in pigs with exudative epidermitis. Additionally, PCV2 is associated with granulomatous enteritis, congenital tremor and lately with necrotizing lemphadenitis, which might be also manifestations of PCV2 infection. It has recendy been hypothesized that different types of PCV2 may be responsible for different disease manifestations. Most of the relevant studies have found minor differences in the respective PCV2 genomes, but at this time remains unclear what significance these minor differences may have. It has been suggested that they may account for different in tropism with respect to the host organism. In addition, other host factors, such as age or route of infection, may affect the pathogenicity and clinical manifestation of PCV2 infection. However, the pathogenical role of PCV2 remains unclear and further studies are therefore needed to define it. The presence of PDNS, PMWS and for the first time the occurrence of PMWS after vaccination against enzootic pneumonia, and the relationship between PMWS-PRRS and PMWS-PRDC as well, have already been described and diagnosed in Greece. Additionally, the genetic analysis of the first PCV2 isolates from pigs presenting various clinical conditions in Greece has been performed.
(EN)
