Κατ’ αρχήν γίνεται αναφορά στη σημασία των εφαρμογών της βιοτεχνολογίας στη διατροφή των ζώων, με ιδιαίτερη αναφορά σε θέματα διαγονιδιακών φυτών, στα οποία ανήκουν οι περισσότεροι από τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς που χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφές. Επί πλέον, υπογραμμίζεται η σημασία αυτών των φυτών ως ζωοτροφών, καθώς και η ανάγκη κάλυψης του θέματος από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεδομένου ότι ο πιο διαδεδομένος δημητριακός καρπός και ελαιούχος σπόρος παγκοσμίως (καλαμπόκι και σόγια, αντίστοιχα), καθώς και ο βαμβακόσπορος και η ελαιοκράμβη, εμπίπτουν στην παραπάνω κατηγορία πρώτων υλών. Επίσης, γίνεται αναφορά, στη διαδικασία έγκρισης των γενετικώς τροποποιημένους πρώτων υλών ζωοτροφών από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Περαιτέρω, παρατίθενται απόψεις αναφορικά με την αποδόμηση θραυσμάτων του ‘ξένου’ DNA στην τροφή, τα οποία προέρχονται από διαγονιδιακά φυτά, στον οργανισμό του ζώου.Σε αυτό το πνεύμα, συζητείται η μεταφορά και η τύχη του DNA από γενετικώς τροποποιημένα φυτά στο σώμα των αγροτικών ζώων και τα παραγόμενα από αυτά προϊόντα. Στη συνέχεια, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το θέμα της θρεπτικής αξιολόγησης της ποιότητας των ζωοτροφών από γενετικώς τροποποιημένα φυτά στη χορηγούμενη στα ζώα τροφή, εισάγεται ο όρος ‘ουσιώδης ισοδυναμία’, η οποία αναφέρεται στην περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και ανεπιθύμητες ουσίες σε τροποποιημένες και συμβατικές ζωοτροφές. Επίσης, παρουσιάζεται η εξασθένηση της ισχύος της ‘ουσιώδους ισοδυναμίας’ στην καθιέρωσή της ως κριτηρίου ασφάλειας για ζωοτροφές από διαγονιδιακά φυτά. Επιχειρείται, επίσης, ανασκόπηση της αξιολόγησης της ασφάλειας των γενετικώς τροποποιημένων ζωοτροφών, ιδιαίτερα δε του ανθεκτικού σε ζιζανιοκτόνα ή έντομα καλαμποκιού, μέσω της επίσημης διαδικασίας, όπου η εκτίμηση του κινδύνου διεξάγεται από την EFSA και η διαχείριση αυτού από την Ευρωπαϊκή επιτροπή. Η αξιολόγηση του κινδύνου των γενετικώς τροποποιημένων ζωοτροφών εξετάζει ζητήματα όπως ο μοριακός χαρακτηρισμός αυτών, η σύγκριση της σύνθεσης τροποποιημένων και (αντίστοιχων) συμβατικών ζωοτροφών και η εκτίμηση της θρεπτικής αξίας των τροποποιημένων ζωοτροφών. Τέλος, γίνεται αναφορά σε θέματα περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση τροποποιημένων ζωοτροφών, περιλαμβανομένων των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα, καθώς και σε μέτρα άμβλυνσης αυτών.
(EL)
The paper starts with the significance of biotechnology for animal nutrition, focusing on transgenic plants where most of genetically modified feedstuffs are. In addition, the significance of genetically modified-plants as animal feeds and the requirement for this crucial issue to be covered by European Union legislation is discussed, since the top cereal and oil-seed crops worldwide, i.e. maize and soya bean, respectively, as well as cottonseed and rapeseed, are within this category of raw materials. The procedure for authorisation of genetically modified feeds in the EU is also discussed. Moreover, various aspects referring to degradation of ‘foreign’ dietary DNA fragments from transgenic plants in the animal’s organism are reviewed. Transfer of DNA from genetically modified crops to the animal’s body and the animal products is also considered. In order to discuss the nutritional quality of genetically modified feeds in animal diets, the term ‘substantial equivalence’ was introduced, referring to the same chemical composition in content of nutrient and undesirable contents, when comparing conventional with genetically modified-dietary ingredients.The debate over ‘substantial equivalence’ principle is also reviewed; this made validity of the procedure in relation to safety evaluation less significant. Safety evaluation procedure of genetically modified-feeds (particularly, herbicide-tolerant and insect-resistant maize) by the official EU procedure, where risk assessment is performed by EFSA and risk management and communication by the Commission, is also discussed. Safety evaluation of genetically modified feeds examines aspects, such as: molecular characterisation, comparative composition analysis with conventional counterparts and nutritional assessment covering toxicology and allergenicity. With reference to environmental implications, certain aspects on post-market environmental monitoring of genetically modified feeds, (e.g., biodiversity, mitigation measures, surveillance plan), are considered.
(EN)
