The promotion of scientific literacy constitutes the new trend in modern Natural Science Curricula at all levels of education, starting from preschool. In this framework, the present study investigates the opinion of currently active preschool teachers on the teaching of natural science and in particular, the frequency and duration of involvement with natural science concepts, their subjects and the reasons for their selection, teaching practices, and the sources of information that they use and finally, the main formative factors that make teaching the natural science difficult. The electronic questionnaire designed for the needs of this research was distributed to and filled out by 133 preschool teachers from all parts of Greece, which were chosen by the method of avalanche sampling.
The results of the study demonstrated the positive attitudes of preschool teachers towards the implementation of established and innovating teaching approaches to natural sciences, as well as in regard to the adoption of student-centered teaching strategies, as well as traditional ones (teacher-centered). Additional academic qualifications and university-level education in natural sciences emerged as significant factors with a positive correlation with the frequency of implementation of natural science activities. The preschool teachers in the sample showed their willingness to use unofficial sources of aid in order to obtain information for the planning of natural sciences activities above and beyond the official Detailed Program. It emerges from an analysis that the Detailed Program of Studies for Preschool proved insufficient, while education and training emerged as determining factors for the high-quality and effective teaching of natural sciences.
The factors that make implementing natural science activities difficult mainly revolve around the systemic factors of the education and school framework and to a lesser extent around the individual factors related to the preschool teachers themselves. The obstacles that preschool teachers face are the reasons that the teachers interpret as a whole, as reasons for the limited teaching of natural sciences in Greek preschool classrooms.
Πίνακες, Παραρτήματα, Ερωτηματολόγιο
Η προώθηση του επιστημονικού αλφαβητισμού αποτελεί τη νέα τάση των σύγχρονων Προγραμμάτων Σπουδών για τις Φυσικές Επιστήμες σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, εκκινώντας από το νηπιαγωγείο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα μελέτη διερευνά τις απόψεις των εν ενεργεία νηπιαγωγών για τη διδασκαλία των ΦΕ και ειδικότερα, τη συχνότητα και τη χρονική διάρκεια ενασχόλησης με έννοιες των ΦΕ, τα θέματα και τους λόγους επιλογής τους, τις διδακτικές πρακτικές και τις πληροφοριακές πηγές που χρησιμοποιούν και τέλος, τους κύριους διαμορφωτικούς παράγοντες που δυσχεραίνουν τη διδασκαλία των ΦΕ. Το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο που σχεδιάστηκε για τις ανάγκες της έρευνας, διανεμήθηκε και συμπληρώθηκε από 133 νηπιαγωγούς σε όλη την επικράτεια, οι οποίες επιλέχθηκαν με τη μέθοδο της δειγματοληψίας χιονοστιβάδας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν τις θετικές απόψεις των νηπιαγωγών απέναντι στην υλοποίηση καθιερωμένων και καινοτομικών διδακτικών προσεγγίσεων των ΦΕ, καθώς και αναφορικά με την υιοθέτηση μαθητοκεντρικών, αλλά και παραδοσιακών -δασκαλοκεντρικών διδακτικών στρατηγικών. Τα πρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα και η Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση στις ΦΕ, αναδείχθηκαν ως σημαντικοί παράγοντες οι οποίοι συσχετίζονται θετικά με τη συχνότητα υλοποίησης δραστηριοτήτων ΦΕ. Οι νηπιαγωγοί του δείγματος εκδήλωσαν τη διάθεση τους στη χρήση ανεπίσημων, βοηθητικών πηγών για την άντληση πληροφοριών για τον σχεδιασμό και την οργάνωση δραστηριοτήτων ΦΕ, πέρα από το επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα. Από την ανάλυση προκύπτει, ότι το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου αποδείχθηκε ανεπαρκές, ενώ η εκπαίδευση και η επιμόρφωση αναδείχθηκαν ως καθοριστικοί παράγοντες για την ποιοτική και αποτελεσματική διδασκαλία των ΦΕ.
Οι παράγοντες που δυσχεραίνουν την υλοποίηση δράσεων ΦΕ, επικεντρώνονται κυρίως γύρω από τους συστημικούς παράγοντες του εκπαιδευτικού και σχολικού πλαισίου και λιγότερο γύρω από τους ατομικούς παράγοντες που έχουν σχέση με τους ίδιους τους νηπιαγωγούς. Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι νηπιαγωγοί, αποτελούν τους λόγους που συνδυαστικά οι νηπιαγωγοί επικαλούνται για να ερμηνεύσουν την περιορισμένη διδασκαλία των ΦΕ στο ελληνικό νηπιαγωγείο.
