δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
Οπτικός γραμματισμός: Απόψεις εκπαιδευτικών για τον ρόλο των εικόνων στα σχολικά εγχειρίδια της ιστορίας Γ΄ γυμνασίου
Μιχαηλίδης, Δημήτριος
Κολοκυθά, Μαγδαληνή
Σοφιανοπούλου, Χρυσούλα
Η παρούσα έρευνα εστιάζει στον ρόλο των εικόνων στα σχολικά εγχειρίδια της ιστορίας της Γ΄ γυμνασίου και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη του οπτικού γραμματισμού των μαθητών. Συγκεκριμένα η έρευνα επιχειρεί να καταγράψει τις απόψεις των καθηγητών που διδάσκουν το μάθημα σχετικά με τον ρόλο της εικονογράφησης. Με βάση το θεωρητικό πλαίσιο των Kress & Van Leeuwen (2010) ο ορισμός του οπτικού γραμματισμού που υιοθετείται για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας αφορά την ικανότητα θέασης, κριτικής επεξεργασίας και δημιουργίας οπτικού υλικού. Η έρευνα διεξήχθη κατά το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 και το δείγμα αποτέλεσαν 110 καθηγητές που διδάσκουν ή έχουν διδάξει την ιστορία της Γ΄ γυμνασίου από το 2011 έως το 2017 σε νομούς της Βόρειας Ελλάδας. Η μεθοδολογική προσέγγιση της έρευνας είναι ποσοτική. Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε είναι το ερωτηματολόγιο, το οποίο δημιουργήθηκε μετά από μελέτη της συναφούς βιβλιογραφίας και σε αντιστοιχία με τα ερευνητικά ερωτήματα της παρούσας έρευνας. Τα ερευνητικά ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει η έρευνα αφορούν την εξοικείωση των εκπαιδευτικών με την έννοια του οπτικού γραμματισμού, τις απόψεις τους για τον ρόλο της εικονογράφησης, του αναλυτικού προγράμματος σπουδών και των σχολικών εγχειριδίων στην ανάπτυξη του οπτικού γραμματισμού και την αξιοποίηση του οπτικού υλικού στη διδασκαλία. Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι υπάρχει ανάγκη επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στον οπτικό γραμματισμό. Επίσης διαπιστώνεται ότι οι εκπαιδευτικοί αξιολογούν αρνητικά τον ρόλο του αναλυτικού προγράμματος σπουδών και του βιβλίου του καθηγητή στην καθοδήγηση που προσφέρουν στην ανάπτυξη του οπτικού γραμματισμού. Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην αξιοποίηση των εικόνων σχετίζονται με τον όγκο της διδακτέας ύλης και την έλλειψη επαρκούς διδακτικού χρόνου. Τέλος διαπιστώνεται ότι οι εικόνες δε συνδέονται με το κομμάτι της αξιολόγησης των μαθητών καθώς δεν περιλαμβάνονται σε ασκήσεις και δραστηριότητες του σχολικού βιβλίου.
The present research focuses on the role of images regarding the development of students' visual literacy by examining the history school textbooks that are taught in the third grade of gymnasium. In particular, the research attempts to capture the views of the teachers teaching the history textbook on the role of illustration. Based on the theoretical framework of Kress & Van Leeuwen (2010), the definition of visual literacy adopted for the purposes of this research concerns the ability to view, critically process and create visual material. The research was conducted in the academic year 2016-2017 and the survey sample consisted of 110 teachers who teach or had taught history of the 3rd grade from 2011 to 2017 in the prefectures of Northern Greece. The methodological approach of the research is quantitative. The research tool used is the questionnaire, which was based on relevant bibliography and in correspondence with the research questions of this research. The research questions that this research attempts to answer are the familiarization of teachers with the concept of visual literacy, their views on the role of illustration, curriculum and textbooks in the development of visual literacy and the use of visual material in teaching. The results of the research show that there is a need to train teachers on how to teach and/or use visual material in their teaching. It is also noted that teachers evaluate negatively the role of the national curriculum and the teacher's book in the guidance that they offer in the development of visual literacy. The major problems encountered in exploiting images are related to the volume of the curriculum and the lack of sufficient teaching time. Finally, it is noted that the pictures are not related to the part of the students' assessment as they are not included in the exercises and activities of the school book.
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο / Hellenic Open University
112
2
43
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.
Βοηθείστε μας να κάνουμε καλύτερο το OpenArchives.gr.
