The aim of this thesis, is the collection of the existing literature, its synthesis and the presentation of the information that are referred on the sources of pollution, that originate from the drainage basin of the Sperchios river; the contribution of these possible sources in each one category of pollution that affect the river, and also the Maliakos Gulf, which is the recipient of the Sperchios river. The review of the information resulting from this research showed that river waters present a basic character. In the upstream areas of the river, waters showed sufficient in dissolved oxygen, with normal levels of electric conductivity. On the contrary, in the downstream areas of the river the existence of a high organic load due to the disposal of unprocessed urban wastes, in the German canal, is presented as the main cause for the occasional low concentration of dissolved oxygen and the high rates of conductivity. At the estuary of the river, waters presented high levels of salinity, due to the inflow of salt water, and turbidity due to the high levels of total steady solids, which have as their main source the biological processes. The concentrations of the total steady solids followed the same spatial pattern with turbidity, as these two parameters are closely connected. The classification system of the rivers in Greece, according to the nutrients, classify Sperchios River waters in their majority as of high or moderate quality for nitrate, nitrite and phosphoric nutrients. On the contrary, the quality of waters is rated as moderate or low and inadequate, concerning the ammonium ions. The phenomenon is connected mainly with the decomposition of the organic matter, which is favored more during the summer period, as well as, with the influx of urban waste water. Concentrations of silicates and chloride ions generally appeared to be normal. Chloride ions tend to increase in the estuary due to the mixing of river water with the sea. The sulfate ions appeared in normal levels, while some extreme values are connected with the influence of urban wastes from the German canal. The concentrations of heavy metals in the Sperchios River waters appeared to be lower than the Environmental Quality Standards, while the concentration ranking sequence is mainly associated with the solubility of these elements. Similarly, PAH concentrations in river waters showed lower levels than standard limits. In the Maliakos gulf, water column presented as homogeneous, with small variations in salinity and temperature. The Maliakos Gulf stations in the context of the investigation classified in their majority from oligotrophs to mesotrophs based on the values of nutrients and in their minority as Eutrophs on the basis of the nitrate values. The concentrations of soluble organic carbon in Maliakos presented in normal values, and in addition heavy metals dissolved in the water column did not exceed the permissible limits, while total PAH concentrations showed in much lower values than the established values. The ecological status of the Maliakos Gulf stations based on the ecological indicators of the benthos, was mostly evaluated as good, while it was found that the pressures from the Sperchios River inflow into the Maliakos system is reflected in the benthic system to a greater extent than local pressures from aquaculture and shellfish farms.
περιλαμβένει 8 πίνακες και 15 εικόνες
Στην παρούσα εργασία συλλέχθηκε η υπάρχουσα βιβλιογραφία, έγινε σύνθεση και παρουσίαση των πληροφοριών, όσον αφορά στις πηγές ρύπανσης, που προέρχονται από τη λεκάνη απορροής του Σπερχειού ποταμού και στη συμβολή των πιθανών πηγών ρύπανσης σε κάθε μία από τις κατηγορίες των ρύπων που δέχεται ο ποταμός, αλλά και ο Μαλιακός Κόλπος, που είναι αποδέκτης του Σπερχειού ποταμού. Η ανασκόπηση των πληροφοριών που προέκυψαν από την αναζήτηση αυτή κατέδειξε ότι τα νερά του Σπερχειού ποταμού εμφάνισαν βασικό χαρακτήρα. Τα νερά στις ανάντη περιοχές του ποταμού εμφάνισαν επάρκεια διαλυμένου οξυγόνου και φυσιολογικές τιμές αγωγιμότητας. Αντίθετα, στις κατάντη περιοχές του ποταμού η ύπαρξη υψηλού οργανικού φορτίου, εξαιτίας της διάθεσης ανεπεξέργαστων αστικών λυμάτων, στη Γερμανική Τάφρο, παρουσιάζεται ως η βασική αιτία της κατά τόπους χαμηλής περιεκτικότητας του διαλυμένου οξυγόνου και των υψηλών τιμών αγωγιμότητας. Τα νερά των εκβολών του ποταμού εμφάνισαν υψηλή αλατότητα, λόγω της ανάμιξης τους με θαλασσινό νερό και υψηλή θολερότητα, εξαιτίας των υψηλών τιμών αιωρούμενων στερεών, τα οποία έχουν ως κύρια πηγή τους τις βιολογικές διεργασίες. Οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων στερεών ακολούθησαν το ίδιο χωρικό πρότυπο με τη θολερότητα, καθώς οι δύο παράμετροι συνδέονται άμεσα. Το σύστημα ταξινόμησης των ελληνικών ποταμών με βάση τα θρεπτικά άλατα κατατάσσει τα νερά του Σπερχειού ποταμού, στην πλειοψηφία τους, ως υψηλής και μέτριας ποιότητας, ως προς τη συγκέντρωση των νιτρικών, νιτρωδών και φωσφορικών αλάτων. Αντίθετα, τα νερά χαρακτηρίστηκαν ως μέτριας έως κακής και ανεπαρκούς ποιότητας, με βάσει την αξιολόγηση των τιμών των αμμωνιακών ιόντων. Το φαινόμενο συνδέεται κύρια με την αποσύνθεση της νεκρής οργανικής ύλης, η οποία ευνοείται περισσότερο κατά τη θερινή περίοδο, καθώς και με την εισροή αστικών λυμάτων. Οι συγκεντρώσεις των πυριτικών και χλωριούχων ιόντων εμφανίστηκαν, γενικά, ως φυσιολογικές, με μια τάση αύξησης των τελευταίων στις εκβολές του ποταμού, λόγω ανάμιξης του νερού του ποταμού με τη θάλασσα. Τα θειικά ιόντα εμφάνισαν φυσιολογικά επίπεδα, ενώ κάποιες παρατηρούμενες ακραίες τιμές συνδέθηκαν με την επίδραση αστικών λυμάτων από τη Γερμανική Τάφρο. Οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων στα νερά του Σπερχειού ποταμού εμφανίστηκαν χαμηλότερες από εκείνες των Προτύπων Ποιότητας Περιβάλλοντος, ενώ η ακολουθία κατάταξης των συγκεντρώσεων συνδέεται κύρια με την τάση διαλυτοποίησης των εν λόγω στοιχείων. Παρόμοια, οι συγκεντρώσεις των ΠΑΥ στα νερά του ποταμού εμφάνισαν χαμηλότερα επίπεδα από τις τιμές των θεσμοθετημένων ορίων. Στον Μαλιακό κόλπο η υδάτινη στήλη παρουσιάζεται ως ομοιογενής, με μικρή διακύμανση της αλατότητας και της θερμοκρασίας. Οι σταθμοί του Μαλιακού κόλπου στο πλαίσιο της έρευνας ταξινομήθηκαν, στην πλειοψηφία τους, με βάση τις τιμές των θρεπτικών αλάτων, από ολιγότροφοι έως μεσότροφοι και στη μειοψηφία τους ως εύτροφοι με βάση τις τιμές των νιτρικών αλάτων. Οι συγκεντρώσεις του διαλυμένου οργανικού άνθρακα στον κόλπο παρουσίασαν φυσιολογικές τιμές, ενώ επιπλέον οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων, σε διάλυση στη στήλη του νερού, δε ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια, ενώ οι συνολικές συγκεντρώσεις των ΠΑΥ εμφάνισαν πολύ χαμηλότερες τιμές από τις τιμές που έχουν θεσπιστεί. Η οικολογική κατάσταση του Μαλιακού κόλπου, με βάση τους οικολογικούς δείκτες του βένθους, αξιολογήθηκε στην πλειονότητά του ως καλή, ενώ διαπιστώθηκε ότι οι πιέσεις από τις εισροές του Σπερχειού ποταμού στο σύστημα του Μαλιακού αντανακλώνται στο βενθικό σύστημα της υποαιγιαλίτιδας ζώνης, σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι τοπικές πιέσεις από τις υδατοκαλλιέργειες και τις οστρακαλλιέργειες.
