Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με την εκπαιδευτική καινοτομία, συγκεκριμένα με τα καινοτόμα πολιτιστικά προγράμματα που λαμβάνουν χώρα στις εκπαιδευτικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τα προγράμματα αυτά είναι ιδωμένα από μια ηγετική οπτική, η οποία προσδιορίζεται μέσα από την άποψη που έχουν για τέτοιου είδους δράσεις μαθητές και καθηγητές που έχουν συμμετάσχει σε καινοτόμα πολιτιστικά προγράμματα. Αρχικά προσδιορίζεται η έννοια της εκπαιδευτικής καινοτομίας και, για να γίνει πιο ευκρινής, γίνεται παράλληλα και η παρουσίαση των όρων «εκπαιδευτική αλλαγή» και «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Στη συνέχεια αναλύονται οι σκοποί και οι στόχοι της και συσχετίζεται με όλους όσους εμπλέκονται σε αυτήν, όπως οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές. Ειδικότερα, τα καινοτόμα πολιτιστικά προγράμματα που λαμβάνουν χώρα στο ελληνικό σχολείο επηρεάζουν και διαμορφώνουν το σχολικό κλίμα και προσδιορίζουν σε μεγάλο βαθμό το προφίλ της σχολικής μονάδας, αλλά και αποδεικνύουν τον τρόπο που αυτή διοικείται. Καθώς η ηγετική θέση του Διευθυντή της σχολικής μονάδας είναι καθοριστική για τη λειτουργία αυτής, κρίθηκε σκόπιμο να προσδιοριστεί η θέση αυτή, να προσδιοριστούν τα στοιχεία που κάνουν το ρόλο του Διευθυντή αποτελεσματικό και καίριο στην εισαγωγή οποιουδήποτε καινοτόμου προγράμματος. Επίσης γίνεται ανάλυση στην έννοια της επικοινωνίας στα πλαίσια της σχολικής μονάδας, στους παράγοντες, στους φορείς που την υπηρετούν και στο ρόλο του Διευθυντή για την εισαγωγή και τη συνέχισή της. Για να μελετηθούν όλα τα παραπάνω που προσεγγίστηκαν σε θεωρητικό επίπεδο, πραγματοποιήθηκε ποιοτική έρευνα με ημιδομημένες συνεντεύξεις και γραπτές ερωτήσεις σε εκπαιδευτικούς και μαθητές, αντίστοιχα, της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Β΄ Αθήνας. Η έρευνα ανέδειξε μεγάλη τη σημασία της εκπαιδευτικής καινοτομίας, εξίσου επιθυμητή από τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές. Παράλληλα εντοπίστηκαν εσωτερικοί και εξωτερικοί παράγοντες που μπορούν να εμποδίσουν την πραγματοποίηση ενός καινοτόμου πολιτιστικού προγράμματος (δυσλειτουργίες στη συνεργασία, γραφειοκρατία, ο ρόλος του διευθυντή κ.ά.). Επιπλέον οι σχολικές
2
δράσεις τέτοιου τύπου, όπως έδειξε η έρευνα, γίνονται αντιληπτές ως μιας μορφής ενεργητική αντίδραση στην αδράνεια της τυπικής μορφής σχολείου. Καταλήγοντας, κατατίθενται από τη γράφουσα προτάσεις, οι οποίες προκύπτουν από τα συμπεράσματα της έρευνας, σχετικές με την εισαγωγή και την πραγματοποίηση πολιτιστικών προγραμμάτων και άλλων παρόμοιων δράσεων στα πλαίσια του σχολείου.
This paper deals with educational innovation, more specifically with the novel cultural projects which take place in secondary educational institutions. These programs are viewed from a leading perspective, which is designated through the standpoints of students and teachers who have partaken in such innovative cultural projects. Initially the concept of educational innovation is specified and, to become more articulate, the terms “educational change” and “educational reformation” are also presented alongside. Subsequently its purposes and its objectives are also analysed and it is associated with all of the people who are implicated in it, such as the teachers and the students. In particular the novel cultural projects which take place in Greek schools influence and form the school’s climate and designate to a great extent the profile of the educational institution, but also demonstrate the way in which it is administrated. Since the leading position of the director of the educational institution is pivotal in its operation, it seemed appropriate to define that position and to determine the elements which make the role of the director key to the introduction of any innovative program. Furthermore, the concept of communication as part of the educational institution, the factors, the agents through which it is carried out and the role of the director in its introduction and continuation are all inspected. To study all of the above, which were given a theoretical approach, a qualitative research with semi-structured interviews and written inquiries which was addressed to teachers and students, who work and study respectively, in secondary education schools in the directory of “B’ Athens” was carried out. The research stressed the significance of educational innovation, which is sought after by both teachers and students alike. Meanwhile many internal and external factors that can impede the realization of a novel educational project were also brought to light (failures in cooperation, bureaucracy, the role of the director and more). Moreover, as the research suggested, such school activities are regarded as a way of active recoil to the inaction of the traditional school model. In conclusion, some proposals, which arise from the aforementioned research, concerning the introduction and the realization of cultural projects and such similar actions within the domain of secondary schools are submitted by the writer.
Περιέχει : πίνακες, διαγράμματα
