Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση (α) της απόδοσης αιτίων και των συναισθημάτων των εκπαιδευτικών για τις από τους ίδιους αντιλαμβανόμενες καλές και κακές διαπροσωπικές σχέσεις με τους μαθητές και συναδέλφους τους, (β) της επίδρασης αυτών των αιτιακών αποδόσεων στα ίδια συναισθήματα, (γ) του ρόλου της αντιλαμβανόμενης ικανότητας επίλυσης προβλήματος στην απόδοση αιτίων και στα συναισθήματα για τις ίδιες με παραπάνω διαπροσωπικές σχέσεις, όπως επίσης, στην επίδραση της απόδοσης αιτίων στα συναισθήματα.
Στην έρευνα συμμετείχαν 200 εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και από τα δύο φύλα, διαφόρων ειδικοτήτων, που προήλθαν τυχαία από γυμνάσια και λύκεια του νομού Ηρακλείου. Η διεξαγωγή της έρευνας υλοποιήθηκε στα μέσα προς τέλη του σχολικού έτους ώστε οι εκπαιδευτικοί με τον τρόπο αυτό να έχουν ικανοποιητικό χρόνο να διαμορφώσουν άποψη για τις διαπροσωπικές τους σχέσεις στο σχολείο. Το ερωτηματολόγιο συνοδεύονταν από μια ενημερωτική επιστολή, στην οποία είχε διατυπωθεί ο σκοπός της έρευνας και οι οδηγίες για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι α) Η αντιλαμβανόμενη ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων των εκπαιδευτικών επηρεάζει την απόδοση αιτίων και τα συναισθήματα θετικά στην περίπτωση που η ποιότητα των σχέσεων είναι καλή β) οι εκπαιδευτικοί απέδωσαν τις ικανοποιητικές σχέσεις με τους συναδέλφους τους, κυρίως στην εμπιστοσύνη και σε υψηλότερες διαστάσεις του τόπου της αιτίας του συναδέλφου, της σταθερότητας και της δυνατότητας προσωπικού ελέγχου. Από την άλλη μεριά, τις μη ικανοποιητικές σχέσεις στην έλλειψη εμπιστοσύνης και σε υψηλότερες διαστάσεις του τόπου της από κοινού αιτίας, της δυνατότητας ελέγχου από το συνάδελφο και της δυνατότητας εξωτερικού ελέγχου, γ) Οι εκπαιδευτικοί απέδωσαν τις ικανοποιητικές σχέσεις με τους μαθητές, στο ενδιαφέρον για μάθηση και σε υψηλότερες διαστάσεις του τόπου της αιτίας του μαθητή, του τόπου της από κοινού αιτίας και τη σταθερότητα. Και τις μη ικανοποιητικές στην έλλειψη ενδιαφέροντος για μάθηση και σε υψηλότερες διαστάσεις στη δυνατότητα προσωπικού ελέγχου, δυνατότητα εξωτερικού και κοινού ελέγχου, δ) Οι εκπαιδευτικοί βίωσαν στις ικανοποιητικές σχέσεις με συναδέλφους και τους μαθητές τους έντονα συναισθήματα (ικανοποίησης, αγάπης, ευχαρίστησης, ελπίδας, περηφάνιας) και έλλειψη ανίας, νευρικότητας και άγχους, ε) Ο τόπος της αιτίας του εκπαιδευτικού σχετίζεται θετικά με την ικανότητα επίλυσης προβλήματος, στις διαπροσωπικές σχέσεις με τους μαθητές και αρνητικά στις διαπροσωπικές σχέσεις με τους συναδέλφους. Τα ευρήματα συζητήθηκαν για την εφαρμογή τους στη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων των εκπαιδευτικών προκειμένου να προάγεται η διδασκαλία και να υπάρχει ορθή και αποτελεσματική διαδικασία μάθησης.
Τhis study aimed to examine (a) teachers’ attributions and emotions for their perceived good and bad interpersonal relationships with their students and colleagues, (b) the effect of attributions on the same emotions, and (c) the role of the perceive problem solving ability in the formulation of attribution and emotion, and in the impact of attributions on emotions. The participants were 200 secondary education teachers, both genders, various specializations of school subjects, who randomly came from the perfectory of Heraklion, Greece. In order to ensure that teachers had enough time to form an impression about their interpersonal relationship, data were collected, almost, at the end of a school year. The questionnaire was accompanied by an informative letter, stating the purpose of this research and the instructions for completing the questionnaire. The results showed that (a) the teachers’ perceived quality of their interpersonal relationships with their students and colleagues discriminated the attributions and emotions in favoring good relationships, (b) the teachers attributed their satisfactory interpersonal relationships with their colleagues mainly to trust, stability, personal controllability and colleague’s locus of causality, while they attributed their unsatisfactory relationships to lack of trust, self-colleague’s locus of causality, colleague’s controllability, and external controllability, (c) the .teachers ascribed their good interpersonal relationships with their students to stability, students’ interesting in learning and locus of causality, and self-student locus of causality, (d) the participants experienced intense positive emotions for their good interpersonal relationships for both colleagues and their students (mainly satisfaction, love, pleasure, hope, pride), and low intense boredom, nervousness and anxiety, (e) teachers’ locus of causality was related to perceived problem solving ability positively in interpersonal relationships with the students, and negatively in interpersonal relationships with colleagues. The findings were discussed for their application into improving teachers’ interpersonal relationships within school, in order to achieve subjective well-being. and to have a sound and effective learning process.
πίνακες
