8 ΤΑ ΝΕΑ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ ΤΡΙΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 Με πλαστά τιμολόγια που αναγράφουν τιμές μεγαλύτερες από τις πραγματικές γίνεται συχνά n συναλλαγή μεταξύ παραγωγών και μεσαζόντων. Με το εκβιαστικό επιχείρημα ότι δεν θα απορροφήσουν αλλιώς τη σοδειά τους και προσφέροντας ως... κίνητρο στους αγρότες τα μεγαλύτερα ποσά στην επιστροφή του ΦΠΑ, οι έμποροι φουσκώνουν την τελική τιμή των προϊόντων. Μεγάλος χαμένος, ο καταναλωτής Τα τιμολόγια της μεγάλης κλοπής Η κομπίνα που εκτινάσσει στα υψη us πμέ5 των αγροτικών προϊόντων με θύματα tous καταναλωτέ$ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Δεν έχει σημασία πού θα ταξιδέψεις. Στα χωράφια, στα μπλόκα ή στα καφενεία της επαρχίας σι περισσότεροι αγρότες μοιράζονται το ίδιο παράπονο. «Είμαστε όμηροι των μεσαζόντων», λένε. Κατηγορούν μεταποιητές και εμπόρους ότι αγοράζουν πρώτη ύλη σε εξευτελιστικές τιμές και έπειτα εκτινάσσουν την τελική αξία του To «κίνημα iris πατάτα*» στην Κατερίνη είχε πρωταρχικό σκοπό να σπάσει την αλυσίδα Tns αισχροκέρδεια* προϊόντος. Εδώ και χρόνια, όμως, και οι ίδιοι αποτελούν συχνά κρίκο στην αλυσίδα της αισχροκέρδειας. To «κίνημα της πατάτας» στην Κατερίνη είχε σκοπό να σπάσει αυτή την αλυσίδα. Εκατοντάδες τόνοι αποθεμάτων πατάτας από παραγωγούς του Νευροκοπίου που αλλιώς θα έμεναν αδιάθετοι, πουλήθηκαν με τη συνδρομή εθελοντών απευθείας στους καταναλωτές. Οι πολίτες πλήρωσαν 0,25 ευρώ το κιλό, ενώ στα ράφια της αγοράς θα έβρισκαν το ίδιο προϊόν σε σχεδόν τριπλάσια αξία. Στο τέλος, όλοι βγήκαν κερδισμένοι. Την εποχή της κρίσης οι καταναλωτές αγόρασαν φθηνά και οι παραγωγοί αύξησαν τα κέρδη τους, Υπό άλλες συνθήκες, θα πουλούσαν τις πατάτες σε μεσάζοντες προς 0,10 ευρώ το κιλό. «Μέχρι πρότινος μας τσαλάκωναν οι έμποροι», λέει ο παραγωγός από τη Δράμα Χρήστος Γκότζιας, ο οποίος πρωτοστάτησε σε αυτή την κινητοποίηση. «Φταίγαμε όμως και εμείς. Ο καθένας κοιτούσε τον εαυτό του. Δεν υπήρχε συνεργασία ακόμη και αν αυτό σήμαινε ένα σκαλοπάτι αισχροκέρδειας για τους εμπόρους. ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ. «Υπάρχουν αγρότες που υπό τον φόβο μήπως δεν διαθέσουν την παραγωγή τους συμφωνούσαν να συντάσσουν εικονικά τιμολόγια με τους μεσάζοντες», λέει ο κ. Γκότζιας. Η φορολογική νομοθεσία δεν υποχρεώνει τους παραγωγούς να κόβουν τιμολόγια πώλησης, ενώ οι έμποροι οφείλουν να εκδίδουν τιμολόγια αγοράς. Για παράδειγμα, αν ένα προϊόν πωλούνταν προς δέκα λεπτά το κιλό, ο έμπορος συμφωνούσε με τον παραγωγό να κόψουν τιμολόγιο για είκοσι λεπτά το κιλό. Η διαδικασία εξυπηρετούσε και τους δύο. Ο αγρότης στο τέλος του οικονομικού έτους διεκδικούσε μεγαλύτερα ποσά από επιστροφή ΦΠΑ (στα οπωροκηπευτικά το ποσοστό επιστροφής φτάνει το 11%). Ο μεσάζοντας μπορούσε να εκτινάσσει την τελική τιμή του προϊόντος στην αγορά ή να εισάγει mo φθηνά προϊόντα από άλλες χώρες, να τα βαφτίζει ελληνικά και να τα πουλάει ακριβότερα. «Κάπως έτσι λειτουργούσαν και οι κτηνοτρόφοι», παρατηρεί ο Γιώργος Τερζής, παραγωγός από το Κιλκίς. Οι μεσάζοντες έκοβαν πλασματικά τιμολόγια για 1.000 αρνιά, ενώ αγόραζαν 500 και συμπλήρωναν τον αριθμό ελτ ληνοποιώντας άλλα από την ΠΓΔΜ ή τη Βουλγαρία. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αρκετοί παραγωγοί καταγγέλλουν κατά και 10 εκατ. emorpocpes ΦΠΑ από την απάτη στη Θήβα Τον περασμένο Ιανουάριο οικονομικοί ελεγκτ αποκάλυψαν κομπίνα στην Κοινότητα Αρμα Θηβών Boicorfas. Σε μια περιοχή 1.070 κατοίκων οι παράνομεε επιστροφέε ΦΠΑ υπολογίζονται στα 10 εκατ. ευρώ (αφορά την τριετία 2006-2008). Οι επιστροφέδ εισπράττονταν Βάσει πλαστών τιμολογίων από τη διακίνηση ανύπαρκτων αγροτικών προϊόντων. Κάποια τιμολόγια είχαν εκδοθεί σε ονόματα συνταξιούχων συγγενών των αγροτών για να αυξάνονται οι εικονικέε ποσότητεβ των προϊόντων που φέρονταν να διακινούν. ρούς παρόμοιες πρακτικές. «Μας λένε ότι μεσάζοντες τους εκβιάζουν να αγοράσουν σε χαμηλή, ενιαία τιμή και εκείνοι ενδίδουν, αλλιώς δεν θα πουλήσουν τη σοδειά τους», εξηγεί το στέλεχος της Επιτροπής. Στην πράξη όμως σι ελεγκτές αδυνατούν να αποκαλύψουν τη λειτουργία των καρτέλ. Τα παραστατικά με τις φουσκωμένες τιμές αγοράς που κόβουν οι μεσάζοντες δεν είναι ίδια για όλους τους αγρότες, οπότε δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι δέχονται πιέσεις για πώληση σε ενιαία τιμή. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε διαπιστώσει τη λειτουργία καρτέλ μεσαζόντων στη μεταποίηση του ροδάκινου το 2005,. Ωστόσο, οι ίδιοι οι παραγωγοί που έκαναν την καταγγελία ζήτησαν στο τέλος να μην επιβληθεί πρόστιμο στους μεσάζοντες γιατί δεν θα μπορούσαν να διαθέσουν αλλού τα προϊόντα τους. Τελικά, οι εταιρείες πλήρωσαν ένα συμβολικό πρόστιμο περίπου 1.000 ευρώ. Η ΓΙΓΑΝΤΩΣΗ ΤΩΝ ΜΕΣΑΖΟΝΤΩΝ. Ο κατακερματισμένος ελληνικός Τα τιμολόγια της μεγάλης κλοπής ΤΡΙΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ ΤΑ NEA 9 To βάροε είναι μεγάλο για tis δύο γυναίκεε, αλλά... μπροε στη φθηνή πατάτα τι είναι n κούραση Τακτοποιώνταβ τα προϊόντα στο μανάβικο. To κόλπο με τα «χρυσά» τιμολόγια οδηγεί tis τιμέε των αγροτικών αγαθών στα ύφη όταν φτάνουν στον καταναλωτή (χθεσινή φωτογραφία του Reuters από την Κομοτηνή) κλήρος και n έλλειψη αξιοπιστίας στους συνεταιρισμούς - οι περισσότεροι λειτούργησαν ως μηχανισμοί πελατειακών σχέσεων - δημιούργησαν την ανάγκη για μεσάζοντες μεταξύ παραγωγών και κεντρικών αγορών, λέει ο Γιώργος Στέργιου, ειδικός γραμματέας Εποπτείας της Αγοράς. Η συνεργασία όμως μεταξύ των αγροτών που θα αύξανε και τη διαπραγματευτική τους δύναμη συναντούσε κατά καιρούς σοβαρά θεσμικά εμπόδια. Ο νόμος για τους συνεταιρισμούς από το 1914 που ψηφίστηκε μέχρι το 1970 άλλαζε κατά μέσο όρο δυόμισι φορές τον μήνα. Παρά την επιτυχία του «κινήματος της πατάτας», ο κ. Τερζής δεν είναι αισιόδοξος ότι ανάλογες πρακτικές μπορεί να εφαρμοστούν σε άλλα προϊόντα. Στην πόλη του, όπως λέει, το 60% των κρεοπωλείων δεν έχουν κρέας από ντόπια μοσχάρια παρά την αυξημένη παραγωγή. «Ακόμα και αν σφάξουμε αρνιά σε οργανωμένες μονάδες, μετά πώς θα τα διαθέσουμε στην αγορά χωρίς μεσάζοντες; Με τα τρακτέρ ή με τα αγροτικά;», αναρωτιέται... Πανω ano 4.000 οι παραγγελίε5 παχάιασιο ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΦΩΤΕΙΝΗ ΙΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ερισσότερες από 4.0Θ0 διαδικτυακές και τηλεφωνικές παραγγελίες . για φτηνές πατάτες έχει δεχτεί n Γεωπονική Σχολή του Αριστοτελείου ρανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που έχει αναλάβει τη διανομή χωρίς μεσάζοντες σε συνεργασία με παραγωγούς από το Νευροκότπ και την Ανω Βρόντου Σερρών. Π' αυτό οι διοργανωτές θα συνεχίσουν την πρωτοβουλία «αι τις επόμενες ημέ- Και οι ρυζοπαραγωγοί θα αρχίσουν να μοιράζουν ρύζι σε συσκευασίες πέντε κιλών us επόμενε5 ημέρες ρες, ενώ εξετάζουν το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν και δεύτερο σημείο διανομής για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κόσμου. Χθες, n διανομή έγινε στην περιοχη του δάσους του Σέιχ Σου, όπου μοιράστηκαν σε καταναλωτές περίπου 50 τόνοι πατάτας έναντι 0,25 ευρώ το κιλό. Εκατοντάδες πολίτες προσήλθαν για να παραλάβουν τις παραγγελίες τους, χωρίς να δημιουργηθούν τα προβλήματα των προηγούμενων ημερών, αφού υπήρχε κα¬ λύτερη οργάνωση και τηρήθηκε n σειρά προτεραιότητας. Οπως ανέφερε ο ομότιμος καθηγητής Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων του Αριστοτελείου Χρίστος Και n νίδης που οργάνωσε την πρωτοβουλία, n διανομή επρόκειτο να συνεχιστεί σήμερα και πιθανότατα καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας σε ώρες και περιοχές που θα ανακοινωθούν προσεχώς. «Οι καταναλωτές μπορούν να συνεχίσουν να παρσγγέλνουν»,είπε ο καθηγητής, διευκρινίζοντας πάντως ότι δεν έχουν ακόμη ληφθεί οριστικές αποφάσεις, ΔΕΚΑΚΙΛΑ.Πρωτοβουλία για τη διανομή πατάτας Νευροκοπίου και ρυζιού Χαλάστρας, χωρίς μεσάζοντες, ξεκινά κατ ο δήμος Θερμαϊκού Θεσσαλρνίκής. Σε συνεργασία με πατατοπαραγωγούς του Νευροκοπίου θα διατεθούν πατάτες σε χαμηλή τιμή και σε συσκευασίες δέκα κιλών, ενώ οι ρυζοπαραγωγοί του Αγροτικού Συνεταιρισμού Χαλάστρας θα μοιράζουν ρύζι σε συσκευασίες πέντε κιλών. Οσοι επιθυμούν μπορούν να συμπληρώσουν το έντυπο παραγγελίας από αύριο και ώς τις 21 Μαρτίου στα δημοτικά διαμερίσματα Περαίας, Νέας Μηχανιώνας και Επανομής. Στη συνέχεια, σε συγκεκριμένη ημέρα και ώρα θα γίνει n διάθεση των προϊόντων από τους ίδιους τους παραγωγούς. «Παρερμηνεία των ΜΜΕ οι Qioeis ]ias» για mv παιαια ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ διασκεδάσει τις εντυπώσεις για το θέμα της πατάτας έγινε χθες από τον Περισσό που χαρακτήρισε υποβολιμαία την παρερμηνεία που, όπως είπε, γίνεται στις θέσεις του ΚΚΕ από τα μέσα ενημέρωσης. Παρ' όλα αυτά, με ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου του ΚΚΕ επέμεινε ότι μορφές αντίδρασης όπως το "κίνημα της πατάτας" έχουν πολύ περιορισμένες δυνατότητες και δεν λύνουν το πρόβλημα της εκμετάλλευσης της αγρότιάς από το κεφάλαιο "ούτε της φτώχειας και της πείνας που διευρύνονται στις λαϊκές οικογένειες ως αποτέλεσμα της βάρβαρης πολιτικής τρόικας, Ευρωπαϊκής Ενωσης και κυβέρνησης". Εξάλλου, όπως επεσήμανε το Κομμουνιστικό Κόμμα, και στο παρελθόν έγιναν παρόμοιες προσπάθειες. Οι επιχειρηματίες και τα πολυκαταστήματα, οι έμποροι, έχουν τα μέσα και τους μηχανισμούς να υποσκάψουν την παραπάνω προσπάθεια, αφού ακόμη και παραμερίζοντας κάποιους μεσάζοντες μπορούν να διατηρήσουν υψηλές λιανικές τιμές για τον λαό και χαμηλές τιμές για τους μικρούς παραγωγούς. Σύμφωνα με το ΚΚΕ, αναδεικνύεται n αναγκαιότητα να μπουν στο περιθώριο "τα παράσιτα που λέγονται μονοπώλιο και μεσάζοντας" και να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός σε κάθε φάση της παραγωγικής διαδικασίας στον τομέα των τροφίμων: από τη μείωση της τιμής των αγροτικών εφοδίων (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, πετρέλαιο) μειώνοντας το κόστος παραγωγής ώς τη συλλογή, συγκέντρωση και διάθεση φτηνών και καλών αγροτικών προϊόντων.
