δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
Φυσικές ιδιότητες αιωρούμενων σωματιδίων με κλιματικό ενδιαφέρον στην ατμόσφαιρα της ανατολικής Μεσογείου
Physical properties of aerosol particles affecting climate in the eastern Mediterranean atmosphere
Kalivitis, Nikolaos Petrou
Καλυβίτης, Νικόλαος Πέτρου
Μιχαλόπουλος, Νικόλαος
Τα αιωρούμενα σωματίδια στην λεκάνη της Μεσογείου έχουν γίνει αντικείμενο για ένα μεγάλο αριθμό μελετών τις τελευταίες δεκαετίες αφόυ εκεί απαντώνται διάφορα είδη αερολυμάτων, όπως σωματίδια θαλάσσιας προέλευσης, ανθρωπογενή αερολύματα και σωματίδια ορυκτογενούς σκόνης. Τα σωματίδια σκόνης διαδραματίζουν σηματικό ρόλο στην περιοχή λόγω της εγγύτητας της Μεσογείου με τις εκτεταμένες άνυδρες περιοχές της Βορείου Αφρικής (π.χ. έρημοι Σαχάρα και Σαχέλ). Διάφορες μελέτες έχουν καταδείξει τη σπουδαιότητα αυτών των σωματιδίων όχι μόνο για το τοπικό και παγκόσμιο ενεργειακό ισοζύγιο της ατμόσφαιρας αλλά επίσης για την πρόγνωση του καιρού και τον καθορισμό των βροχοπτώσεων.
Στο σταθμό δειγματοληψιών του Πανεπιστημίου Κρήτης στη Φινοκαλιά Λασιθίου πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις σωματιδιακής μάζας ΡΜ10 και χρησιμοποιήθηκαν σε συνδυασμό με δορυφορικές μετρήσεις (δορυφόρος TOMS (Total Ozone Mapping Spectrometer)) και μετρήσεις με χρήση επίγειων τηλεσκοπικών μεθόδων (Aerosol Robotic Network (AERONET)) για την καλύτερη κατανόηση των επεισοδίων μεταφοράς σκόνης προς την Ανατολική Μεσόγειο. Τα σωματίδια ορυκτογενούς σκόνης φτάνουν στην Κρήτη κυρίως όταν οι πνέοντες άνεμοι έχουν νότια προέλευση. Η ανάλυση των οπισθοπορείων των αερίων μαζών που έφταναν στην Κρήτη όταν έπνεαν νότιοι άνεμοι σε ύψος 1000 και 3000 m και για την περίοδο 2000- 2005 έδειξε ότι η σκόνη μπορεί να μεταφέρεται στην περιοχή είτε ταυτόχρονα μέσω της ελεύθερης τροπόσφαιρας και μέσα στο επιφανειακό στρώμα ανάμιξής (Κατακόρυφα Εκτεταμένη Μεταφορά (Vertically Extended Transport – VET)) ή αρχικά πάνω από το στρώμα ανάμιξης με τα βαρύτερα σωματίδια να φτάνουν στην επιφάνεια μετά από περίπου μία ημέρα. (Μεταφορά μέσω Ελεύθερης Τροπόσφαιρας (Free Tropospheric Transport – FTT)). Και οι δύο τρόποι μεταφοράς παρουσιάζουν εποχικές διακυμάνσεις στη συχνότητα εμφάνισής τους, το φθινόπωρο και το χειμώνα παρατηρείται συχνότερα η μεταφορά τύπου VET, το καλοκαίρι η μεταφορά τύπου FTT είναι συχνότερη και την άνοιξη παρατηρούνται εξίσου και οι δύο τύποι. Σε ετήσια βάση πάντως οι δύο τύποι μεταφοράς συνεισφέρουν το ίδιο στη μεταφορά σωματιδίων σκόνης προς την Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά τη διάρκεια επεισοδίων τύπου VET παρατηρήθηκε σημαντική συσχέτιση του δείκτη Aerosol Index (AI) από το δορυφόρο ΤΟΜS με τις επιφανειακές τιμές ΡΜ10 και γενικά το ΑΙ κρίνεται επαρκές για το χαρακτηρισμό του σωματιδιακού φορτίου πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο κατά τη διάρκεια επεισοδίων μεταφοράς σκόνης. Σημαντική συσχέτιση παρατηρήθηκε επίσης ανάμεσα στο σωματιδιακό οπτικό πάχος (ΑΟΤ) και τη σωματιδιακή μάζα ΡΜ10 στην επιφάνεια και έτσι οι τιμές του ΑΟΤ από το δίκτυο AERONET μπορούν να εκτιμηθούν από τα επίπεδα του ΡΜ10 στην επιφάνεια. Γενικά, οι επιφανειακές μετρήσεις κρίνονται απαραίτητες για την αξιολόγηση των τηλεσκοπικών μεθόδων παρατήρησης και αποτελούν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τη μελέτη της επίδρασης των αιωρούμενων σωματιδίων στο κλίμα.
(EL)
Mediterranean Basin aerosol loads have become the subject of various studies during the last decades, since a variety of aerosol types can be found there, namely marine aerosols, anthropogenic aerosols and desert dust aerosols. The dust aerosols play an important role owing to the proximity of the extended deserted areas of North Africa (e.g., Sahara and Sahel deserts). Several studies have shown the importance of dust generated aerosols not only to the global and regional energy balance, but to the weather forecasting and to rain formation as well. Multiyear surface ΡΜ10 measurements performed on Crete Island, Greece, have been used in conjunction with satellite (Total Ozone Mapping Spectrometer (TOMS)) and ground-based remote sensing measurements (Aerosol Robotic Network (AERONET)) to enhance our understanding of the evolution of mineral dust events over the eastern Mediterranean. Dust particles arrive to Crete mainly when air masses originate from the south. Back trajectories analysis of southerly air masses at altitudes of 1000 and 3000 m over a 5 year period (2000–2005), showed that dust can potentially arrive over Crete, either simultaneously in the lower free troposphere and inside the boundary layer (vertical extended transport (VET)) or initially into the free troposphere with the heavier particles gradually being scavenged inside the boundary layer (free troposphere transport (FTT)). Both pathways present significant seasonal variations, VET transport pattern prevails during autumn and winter, FTT is more frequently met during summer while during spring they are equally observed, but on an annual basis contribute almost equally to the dust transport in the area. During VET the aerosol index (AI) derived from TOMS was significantly correlated with surface ΡΜ10, and in general AI was found to be adequate for the characterization of dust loadings over the eastern Mediterranean on a climatological basis. A significant covariance between ΡΜ10 and AOT was observed during VET as well, indicating that AOT levels from AERONET may be estimated by ΡΜ10 levels at the surface. Surface measurements are thus crucial for the validation of remote sensing measurements and hence are a powerful tool for the investigation of the impact of aerosols on climate.
(EN)
Σχολή/Τμήμα--Σχολή Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών--Τμήμα Χημείας--Μεταπτυχιακές εργασίες ειδίκευσης
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.
Βοηθείστε μας να κάνουμε καλύτερο το OpenArchives.gr.
