Εισαγωγή: Το μητρικό γάλα αποτελεί το βέλτιστο τρόπο διατροφής ενός βρέφους, με τα οφέλη του θηλασμού να είναι πολλαπλά τόσο για το παιδί όσο και για τη μητέρα. Η επίδραση που ασκεί η ηλικία κύησης στην έναρξη και διάρκεια του θηλασμού έχει μελετηθεί λιγότερο συγκριτικά με άλλους καθοριστικούς παράγοντες του θηλασμού. Ο αριθμός μελετών που είναι διαθέσιμος στη διεθνή βιβλιογραφία αναφορικά με τις πρακτικές θηλασμού σε βρέφη με διαφορετική ηλικία κύησης είναι περιορισμένος και ως επί το πλείστον επικεντρώνεται στις διαφορές μεταξύ τελειόμηνων και πρόωρων νεογνών. Πιο συγκεκριμένα, τα πρόωρα νεογνά παρουσιάζουν αυξημένη μεταβολική καθώς και φυσιολογική ανωριμότητα, η οποία τα καθίστα σε μειονεκτική θέση αναφορικά με την έναρξη και διατήρηση του θηλασμού σε σύγκριση με τα τελειόμηνα νεογνά.
Σκοπός: Ως σκοπός της μελέτης τέθηκε η διερεύνηση της σχέσης της ηλικίας κύησης (συμπληρωμένες εβδομάδες) κατά τη γέννηση του νεογνού με τις πρακτικές θηλασμού (έναρξη και διάρκεια) στα πλαίσια της προοπτικής Μελέτης Μητέρας Παιδιού Κρήτης («Μελέτη Ρέα») και ιδιαίτερα σε νεογνά με ηλικία γέννησης μεγαλύτερης των 34 συμπληρωμένων εβδομάδων κατά τη γέννηση τους.
Μέθοδοι: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 1226 ζεύγη μητέρων-παιδιών. Το δείγμα αποτέλεσαν μητέρες με μονήρη κύηση οι οποίες συμμετείχαν στη Μελέτη Μητέρας Παιδιού Κρήτης και είχαν πλήρη δεδομένα για την έκβαση του τοκετού καθώς και για τις πρακτικές θηλασμού. Ως απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής τέθηκε η ηλικία κύησης των νεογνών να είναι μεγαλύτερη των 34 συμπληρωμένων εβδομάδων. Η ηλικία κύησης ομαδοποιήθηκε στις παρακάτω κατηγορίες: α) νεογνά με ηλικία κύησης 340/7 – 366/7 εβδομάδες (όψιμα πρόωρα) β) νεογνά με ηλικία κύησης 370/7 –
Δημόσια Υγεία & Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας
Τμήμα Ιατρικής – Πανεπιστήμιο Κρήτης
7
386/7 εβδομάδες (πρώιμα τελειόμηνα) γ) νεογνά με ηλικία κύησης 390/7 – 416/7 εβδομάδες (όψιμα τελειόμηνα). Από τις συμμετέχουσες ζητήθηκε να συμπληρώσουν λεπτομερή ερωτηματολόγια που αφορούσαν κοινωνικό-δημογραφικά και ιατρικά χαρακτηριστικά καθώς και συνήθειες και πρακτικές θηλασμού 18 μήνες μετά τη γέννηση. Οι πληροφορίες κατά το τοκετό λήφθηκαν από ανθρωπομετρήσεις και ιατρικά δεδομένα. Για τη στατιστική ανάλυση της σχέσης ανάμεσα στην ηλικία κύησης και τις πρακτικές θηλασμού, χρησιμοποιήθηκαν μοντέλα λογιστικής και γραμμικής πολυπαραγοντικής παλινδρόμησης, ελέγχοντας για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Αποτελέσματα: Για κάθε μια εβδομάδα αύξησης στην ηλικία κύησης του νεογνού κατά τη γέννηση, η πιθανότητα του να θηλάσει αυξάνεται κατά 15% (OR 1.15, 95% CI= 1.01,1.29) μετά τον έλεγχο για την ηλικία της μητέρας, το εκπαιδευτικό της επίπεδο, εάν η μητέρα ήταν πρωτότοκος, τις καπνιστικές της συνήθειες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ.) προ κύησης και το τύπο τοκετού. Πιο συγκεκριμένα, σε σύγκριση με τα νεογνά ηλικίας γέννησης 340/7 – 366/7 εβδομάδων, τα τελειόμηνα νεογνά εμφανίζουν περισσότερες πιθανότητες να θηλάσουν (OR ηλικίας γέννησης 370/7 – 386/7 εβδομάδων 1.79, 95% CI= 1.08,2.96; OR ηλικίας γέννησης 390/7 – 416/7 εβδομάδων 1.72, 95% CI= 1.02,2.90). Αναφορικά με την διάρκεια του θηλασμού, για κάθε μια εβδομάδα αύξησης στην ηλικία κύησης του νεογνού κατά τη γέννηση, παρουσιάζεται αύξηση της διάρκειας του (β-coeff 0.21, 95% CI=0.046,0.383) έπειτα από έλεγχο για την ηλικία της μητέρας, την εθνικότητα, το εκπαιδευτικό της επίπεδο, τις καπνιστικές συνήθειες της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το Δ.Μ.Σ. προ κύησης και το τύπο τοκετού. Ωστόσο, όταν η μεταβλητή της ηλικίας κύησης κατηγοριοποιήθηκε (όψιμα πρόωρα, πρώιμα και όψιμα τελειόμηνα) δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων των τελειόμηνων νεογνών.
Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις συσχέτισης μεταξύ της ηλικίας κύησης κατά τη γέννηση του νεογνού και της έναρξης και διάρκειας του θηλασμού αντίστοιχα. Παρόλα αυτά, η υπάρχουσα γνώση σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα είναι περιορισμένη και χρήζει περισσοτέρων ερευνών, ώστε να κατανοηθούν πλήρως οι μηχανισμοί μέσα από τους οποίους η ηλικία κύησης κατά τη γέννηση του νεογνού επηρεάζει τις πρακτικές θηλασμού.
(EL)
Background: Human milk is the optimal form of nutrition for the infant, providing many health benefits for both mother and baby. The effects of gestational age at birth on initiation and duration of breastfeeding have been less studied than other determinants of breastfeeding. The number of studies available in the literature investigating breastfeeding practices in infants with different gestational age is limited and mostly focused on the differences between term and preterm infants. Preterm infants are metabolically and physiologically immature. As a consequence they are at a disadvantage in initiating and maintaining breastfeeding.
Objective: The objective of this study, was to evaluate the association between gestational age at birth (completed weeks) and breastfeeding practices (initiation and duration) in the population-based Mother-Child cohort in Crete (“Rhea” Study), in Crete and in particular in infants born over 34 completed weeks of gestation.
Methods: The present study was conducted within the prospective Mother-Child cohort in Crete. We evaluated 1226 mother-child pairs. Women included in the analysis had singleton pregnancies and provided complete data for birth outcomes as well as breastfeeding practices 6 to 9 months postpartum. As a prerequisite for inclusion in the study, infant’s gestational age had to be over 34 completed weeks. Gestational age was categorized into three different groups: a) infants born with gestational age between 340/7 and 366/7 weeks (late preterm) b) infants born with gestational age 370/7 and 386/7 weeks (early term) and c) infants born with gestational age 390/7 and 416/7 weeks (late term). Participants were asked to complete detailed questionnaires that covered socio-demographic and medical information and breastfeeding practices. Information on anthropometric measures at birth was
Δημόσια Υγεία & Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας
Τμήμα Ιατρικής – Πανεπιστήμιο Κρήτης
10
obtained from the hospital delivery logs and medical records. Multivariate logistic and linear regression models were used to estimate the association between gestational age at birth and breastfeeding practices, adjusting for potential confounders.
Results: For each week of increase in gestational age at birth, infants had 15% higher odds of having been breastfed (OR 1.15, 95% CI= 1.01,1.29), after adjustment for maternal age at birth, maternal education, parity, maternal smoking habits during pregnancy, maternal BMI pre pregnancy and type of delivery. In particular, compared with infants born 340/7 – 366/7 weeks of gestational age, term infants presented higher odds of breastfeeding initiation (OR of infants born at 370/7 – 386/7 weeks of gestation 1.79, 95% CI= 1.08,2.96; OR of infants born at 390/7 – 416/7 weeks of gestation 1.72, 95% CI= 1.02,2.90). As far as breastfeeding duration is concerned, for each week of increase in gestational age at birth, infants had longer duration of breastfeeding (β-coeff 0.21, 95% CI=0.046,0.383), after adjustment for maternal age at birth, maternal ethnicity, maternal education, maternal smoking habits during pregnancy, maternal BMI pre pregnancy and type of delivery . In spite of that, no statistically important differences in breastfeeding duration were found between the gestational age groups of term infants and late preterm newborns.
Conclusion: According to the findings, there is clear evidence to suggest that gestational age at birth is associated with both breastfeeding initiation and duration. Nevertheless, the existing knowledge is limited. Further investigation is needed in order to fully determine the mechanisms through which the gestational age affects breastfeeding practices.
(EN)
