Κεντρικός στόχος της ήταν η συλλογή στοιχείων που αφορούν στη φαινολογία των
ερωτικών καλεσμάτων των τριών άνουρων αμφιβίων της Κρήτης, , τον πρασινόφρυνο Bufo
viridis (Laurenti, 1768),τον δενδροβάτραχο Hyla arborea (Linnaeus, 1758), και τον κρητικό
βάτραχο Pelophylax cretensis (Beerli, Hotz, Tunner, Heppich & Uzzell, 1994).
Η μελέτη των παραπάνω ειδών στα πλαίσια των αναπαραγωγικών καλεσμάτων αποτελεί
πολύ σημαντικό παράγοντα για την κατανόηση της αναπαραγωγής αλλά και των διαφορών
στα χαρακτηριστικά των ήχων που συνθέτουν ένα κάλεσμα, ανάμεσα σε ίδια είδη
διαφορετικών περιοχών αλλά και ανάμεσα σε συγγενικά είδη. Ο σχεδιασμός της παρούσας
εργασίας έγινε με στόχο την κατανόηση της φαινολογίας της αναπαραγωγής των τριών
ειδών Άνουρων αμφιβίων που βρίσκονται στην Κρήτη
Για τη μελέτη της φαινολογίας της αναπαραγωγής πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε
πέντε σταθμούς δειγματοληψίας στον Νομό Ηρακλείου κατά την περίοδο Ιανουάριος –
Ιούνιος του 2012. Για τη μελέτη της φαινολογίας της αναπαραγωγής πραγματοποιήθηκαν
ηχογραφήσεις κοασμάτων τα οποία αναλύθηκαν ακολούθως με ειδικό λογισμικό
επεξεργασίας ήχων στο εργαστήριο. Στην αρχή και το τέλος κάθε επίσκεψης
πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις της θερμοκρασίας του αέρα και του νερού, προκειμένου να
εξετάσουμε κατά πόσο αυτή επιδρά στη φαινολογία των ειδών υπό μελέτη. Για τον τελικό
υπολογισμό της θερμοκρασίας του νερού υπολογίστηκε ο μέσος όρος σε κάθε επίσκεψη.
Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν συγκρίθηκαν με αντίστοιχα από περιοχές με διαφορετικά
γεωγραφικά πλάτη, οπού αναμένεται να υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση λόγω των
διαφορετικών κλιματικών συνθηκών. Η επιλογή των περιοχών μελέτης έγινε με την
προϋπόθεση και τα τρία είδη να βρίσκονται σε καθεμία από αυτές για να μπορεί να ληφθεί
μία ολοκληρωμένη εικόνα για την αναπαραγωγική δραστηριότητά τους στο Νομό
Ηρακλείου. Επιλέχθηκαν τρεις σταθμοί με λίμνες , δυο τεχνητές και μια φυσική και δύο
σταθμοί με εκβολή ποταμού για να μελετηθεί παράλληλα εάν διαφέρει η αναπαραγωγική
δραστηριότητα και όσον αφορά το είδος του υγροτόπου.
Πραγματοποιήθηκε σύγκριση των πληθυσμών κάθε είδους για κάθε υπό μελέτη βιότοπο
με στόχο να βρεθεί εάν υπάρχει κάποιος απομονωμένος φωνητικά πληθυσμός, η οποία δεν
οδήγησε σε κάποια διαφοροποίηση. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε σύγκριση μεταξύ
ίδιων ειδών σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας αλλά και περιοχές της Ευρώπης. Η
σύγκριση αυτή έλαβε τόπο για τα είδη Bufo viridis και Hyla arborea, ενώ για το ενδημικό
είδος της Κρήτης Pelophylax cretensis εφ’ όσον δεν ήταν δυνατή αυτή η σύγκριση,
χρησιμοποιήθηκαν μελέτες πάνω σε συγγενικά είδη (Pelophylax ridibunda, Pelophylax
epeirotica, Pelophylax balcanica ) με στόχο την εύρεση ομοιοτήτων των φωνητικών
χαρακτηριστικών των ερωτικών καλεσμάτων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, για το είδος
Bufo viridis μεγαλύτερη ομοιότητα εμφανίζει ο πληθυσμός της Κρήτης με αυτόν του
Ισραήλ, ενώ μεγαλύτερες διαφορές με τον πληθυσμό του Καζακστάν . Το είδος Pelophylax
cretensis εμφανίζει ομοιότητες όσον αφορά τον αριθμό των ριπών ανά κάλεσμα με το
συγγενικό του είδος Pelophylax epeiroticus αλλά περισσότερες ομοιότητες στα
χαρακτηριστικά των καλεσμάτων παρουσιάζονται με το είδος Pelophylax ridibunda.
Μικρότερες διαφορές εμφανίζει το είδος Hyla arborea με τα συγγενικά του είδη στο Ισραήλ, την Τουρκία ,την Αυστρία και τη Γερμανία. Οι περισσότερες ομοιότητες
εμφανίζονται με τους πληθυσμούς του είδους στην Κεντρική Ευρώπη. καθώς δύο από τα
φωνητικά χαρακτηριστικά του καλέσματος παρουσιάζουν αξιοσημείωτη διαφοροποίηση.
Τέλος παρατηρείται μία τάση των καλεσμάτων και των χαρακτηριστικών τους για μεταβολή
ανάλογα με τη θερμοκρασία και όχι ακριβής αλληλεξάρτηση, όπως συμβαίνει σε είδη
άλλων περιοχών. Η λήψη και η ανάλυση περισσότερων ηχογραφήσεων για την απόκτηση κι
άλλων δεδομένων μπορεί να αποτελέσει λύση για μελλοντικές έρευνες, έτσι ώστε να είναι
πιο πιθανό να παρατηρηθεί μεγαλύτερη συσχέτιση της θερμοκρασίας με τα μελετώμενα
χαρακτηριστικά.
(EL)
