Molecular Phylogeny and Phylogeography of the two "close related" genera Helicigona & Campylaea (Gastropoda: Pulmonata) in Greece

 
This item is provided by the institution :

Repository :
E-Locus Institutional Repository
see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*
share




2012 (EN)

Μοριακή Φυλογένεση και Φυλογεωγραφία των δύο "στενά συγγενικών" γενών Helicigona & Campylaea (Γαστερόποδα: Πνευμονοφόρα) στην Ελλάδα
Molecular Phylogeny and Phylogeography of the two "close related" genera Helicigona & Campylaea (Gastropoda: Pulmonata) in Greece

Ψώνης, Νικόλαος Ιππ.

Τσιγγενόπουλος, Κώστας
Μυλωνάς, Μωυσής
Πουλακάκης, Νίκος

Τα γένη χερσαίων σαλιγκαριών Helicigona (Férussac, 1821) και Campylaea (Beck, 1837) εμφανίζουν υψηλή ποικιλομορφία στην Ελλάδα, καθώς επίσης και υψηλά ποσοστά ενδημισμού. Το γένος Helicigona αποτελείται από 16 είδη, 13 από τα οποία είναι ενδημικά της Ελλάδας, ενώ τρία συναντώνται επίσης στην Αλβανία. Αντίστοιχα, το γένος Campylaea αποτελείται από οκτώ είδη, με τα μισά να είναι ενδημικά στην περιοχή της Ελλάδας. Τα παραπάνω είδη παρουσιάζουν έντονη μορφολογική και οικολογική πλαστικότητα και μπορούν να βρεθούν σε πολλά διαφορετικά ενδιαιτήματα: από ασβεστολιθικά βράχια και μακία βλάστηση, έως κωνοφόρα δάση και αλπικά λιβάδια. Η παρούσα εργασία αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη φυλογενετική μελέτη αυτών των γενών βασιζόμενη σε δεδομένα αλληλουχιών DNA των δύο μιτοχονδριακών γονιδίων 16S rRNA και COI. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 57 δείγματα, τα οποία ανήκουν σε 14 είδη από 56 τοποθεσίες του ελληνικού χώρου. Το φυλογενετικό δέντρο αποκάλυψε την ύπαρξη τριών μεγάλων διακριτών φυλογενετικών ομάδων. Η πρώτη αποτελείται από όλα τα είδη του γένους Helicigona εκτός των H. vikosensis και H. hymetti, η δεύτερη περιλαμβάνει το είδος C. trizona και η τρίτη περιέχει όλα τα είδη του γένους Campylaea εκτός του C. trizona, ενώ επιπλέον, περιλαμβάνει και τα είδη H. vikosensis και H. hymetti. Επίσης, τα δύο γένη φαίνεται να ανήκουν όντως στην ίδια οικογένεια αλλά να είναι αρκετά απομακρυσμένα μεταξύ τους και όχι τόσο συγγενικά, με το γένος Helicigona να εμφανίζει πρόβλημα παραφυλίας και το γένος Campylaea πρόβλημα πολυφυλίας. Γενικά, κρίνεται αναγκαία η ταξινομική αναθεώρηση σε πολύ μεγάλο βαθμό των ειδών και των γενών της παρούσας μελέτης. Επίσης, είναι εμφανής η ανάγκη εύρεσης νέων, πιο διαγνωστικών, μορφολογικών, ταξινομικών χαρακτήρων, έτσι ώστε να είναι δυνατή η σωστή ταξινόμηση, τόσο σε επίπεδο γένους όσο και σε επίπεδο είδους. Τέλος, από τη χρονολόγηση του φυλογενετικού δέντρου φάνηκε πως οι τρεις κύριοι κλάδοι, οι οποίοι πιθανώς αντιστοιχούν σε τρία διαφορετικά γένη αποσχίστηκαν μεταξύ τους στο Ολιγόκαινο και άρχισαν να διαφοροποιούνται σε διαφορετικά είδη στο μέσο και ανώτερο Μειόκαινο (από 13,6 - 8,2 εκ. χρ.). (EL)
Land snails of the genera Helicigona and Campylaea are highly diversified in Greece with also high levels of endemism. The genus Helicigona consists of 17 species, 14 of them are endemic in Greece and three can be found also in Albania. Campylaea comprises eight species, of which four are Greek endemic. The species exhibit great morphological and ecological plasticity and inhabit many different habitats from calcareous rocks and maquis to conifer forests and alpine grasslands. This is the first phylogenetic study of these genera, based on partial mitochondrial DNA sequences of the 16S rRNA and COI genes. A total of 57 specimens, belonging to 14 species from 56 localities in Greece, were included. The phylogenetic tree reveals the existence of three distinct major phylogroups. The first consists of all the species of genus Helicigona except these of H. vikosensis and H. hymetti, the second comprises the species C. trizona and the third contains all the species belonging to genus Campylaea except the one of C. trizona, and furthermore, contains the species H. vikosensis and H. hymetti. Moreover, the two genera appear to belong to the same family, but to be very distant genetically and not so much “close related”. Also, the genus Helicigona is paraphyletic, while the genus Campylaea is polyphyletic. In general, it is necessary to reevaluate the taxonomic state of these species and genera. Also, it is obvious the need of new, more diagnostic, morphological, taxonomical characters, in order to be possible the advisable taxonomy, both in species and genus level. Finally, by using a molecular clock, it appears that the three major phylogenetic clades, which probably corresponds to three different genera, were separated in Oligocene and started to differate to different species in middle and late Miocene (from 13.6 – 8.2 mya). Key (EN)

text
Τύπος Εργασίας--Μεταπτυχιακές εργασίες ειδίκευσης

16S RRNA
Χερσαία σαλιγράρια
Μοριακό ρολόι
Land snails
COI
Phylogenetic analyses
Molecular clock
Φυλογενετικές αναλύσεις


Greek

2012-11-16


Σχολή/Τμήμα--Σχολή Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών--Τμήμα Βιολογίας--Μεταπτυχιακές εργασίες ειδίκευσης




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)