Psychosocial factors at work .Their association to musculoskeletal symptoms and disability

 
This item is provided by the institution :

Repository :
E-Locus Institutional Repository
see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*
share



PhD thesis (EN)

2014 (EN)

Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες στην εργασία.Η σχέση τους με μυοσκελετικά συμπτώματα και αναπηρία
Psychosocial factors at work .Their association to musculoskeletal symptoms and disability

Σολιδάκη, Ελένη

Κατσουγιάννη, Κλέα
Κοντάκης, Γεώργιος
Μπίτσιος, Παναγιώτης
Λιονής, Χρήστος
Χατζή, Λήδα
Κογεβίνας, Μανόλης
Φιλαλήθης, Αναστάσιος

Υπόβαθρο Tα μυοσκελετικά προβλήματα στον εργαζόμενο πληθυσμό αποτελούν σημαντική αιτία χαμένων εργατοημερών, μειωμένης παραγωγικότητας και αυξημένης χρήσης υπηρεσιών υγείας και υπολειπόμενης αναπηρίας, και μάλιστα στον ενεργό πληθυσμό της χώρας. Οι πλειοψηφία των μελετών που έχουν διενεργηθεί ως τώρα καταλήγουν να αποδίδουν επιβαρυντικό ρόλο στη σωματική καταπόνηση στην εργασία, καθώς και σε οργανωτικούς και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες στην εργασία, και μάλιστα οι επικρατούσες θεωρίες σχετικά με τον παθογενετικό ρόλο αυτών των παραγόντων περιγράφουν την καταπόνηση άλλοτε άλλης περιοχής του σώματος και την εμφάνιση ενοχλημάτων από αυτή. Από την άλλη πλευρά, ο πόνος πολλαπλής εντόπισης έχει μελετηθεί ελάχιστα. Συνήθως αντιμετωπίζεται ως συγχυτικός ή προγνωστικός παράγοντας και σπάνια αποτελεί την υπό μελέτη εξαρτημένη μεταβλητή. Σκοπός Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί ό ρόλος των ψυχοκοινωνικών, επαγγελματικών και ιδιοσυγκρασιακών παραγόντων που επηρεάζουν τον πόνο πολλαπλής εντόπισης σε έναν εργαζόμενο πληθυσμό. Οι επιμέρους στόχοι ήταν: α. να ολοκληρωθεί ο ελληνικός κλάδος της πολυεθνικής μελέτης CUPID που αφορά τους πολιτισμικούς και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται με την αναπηρία, β. να εκτιμηθεί ο επιπολασμός συγκεκριμένων εντοπίσεων μυοσκελετικού πόνου σε τρεις επαγγελματικές ομάδες και ο επιπολασμός του πόνου πολλαπλής εντόπισης, γ. να εντοπιστούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τον αριθμό των εντοπίσεων του πόνου, δ. να εκτιμηθεί η σχετική βαρύτητα που έχουν οι σχετιζόμενοι παράγοντες , κι ακόμη, ε. να μελετηθεί ο πόνος πολλαπλής εντόπισης σε βάθος χρόνου 12μηνών και να προσδιοριστεί αν διαφορετικοί παράγοντες σχετίζονται με τον νεοεμφανιζόμενο από ότι με το χρόνιο πόνο πολλαπλής εντόπισης. Υλικό-Μέθοδος Ο πληθυσμός της μελέτης προήλθε από τρεις κατηγορίες επαγγελματιών από την Κρήτη: ταχυδρομικούς υπαλλήλους που ταξινομούν αλληλογραφία με το χέρι, νοσηλευτές και υπαλλήλους γραφείου. Το συνολικό δείγμα αριθμούσε 518 συμμετέχοντες. Επικοινωνήσαμε μαζί τους σε δύο φάσεις. Στη φάση 1, στη διάρκεια μιας δομημένης προσωπικής συνέντευξης, συγκεντρώθηκαν δημογραφικά στοιχεία, πληροφορίες σχετικά με ψυχοκοινωνικούς παράγοντες στην εργασία, σωματική επιβάρυνση κατά την εργασία, την ψυχική διάθεση, την τάση σωματοποίησης, την αλεξιθυμία (δυσκολία προσδιορισμού και έκφρασης των ίδιων συναισθημάτων και των συναισθημάτων των άλλων), την κατάθλιψη, αντιλήψεις σχετικά με την αιτιολογία 4 του πόνου και σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του πόνου καθώς και πληροφορίες σχετικά με το μυοσκελετικό πόνο που πιθανόν είχαν στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών και που διήρκεσε για περισσότερο από μία ημέρα στην οσφύ, τον αυχένα, τον ώμο, τον αγκώνα, τον καρπό/άκρο χέρι και το γόνατο. Στη φάση 2, ένα χρόνο μετά, συγκεντρώθηκαν πληροφορίες για το μυοσκελετικό πόνο του τελευταίου μήνα στις ίδιες περιοχές του σώματος όπως και στη φάση 1, καθώς και για τάση σωματοποίησης, ψυχική διάθεση, κατάθλιψη και προσωπικότητα . Στη στατιστική ανάλυση εφαρμόστηκε παλινδρόμηση Poisson για να διερευνηθεί η σχέση δημογραφικών, εργασιακών και ψυχοκοινωνικών παραγόντων με α. τον αριθμό εντοπίσεων του πόνου γενικά, β. με τον αριθμό εντοπίσεων πόνου συχνής εμφάνιση και γ. με τον αριθμό εντοπίσεων πόνου με συνοδό αναπηρία. Εκτιμήσαμε το σχετικό ρόλο και τη σημασία κάθε ενός από τους πιθανούς καθοριστικούς παράγοντες με τη μέθοδο CART (Classification and Regression Tree Analysis). Χρησιμοποιήσαμε λογιστική παλινδρόμηση για τη διερεύνηση πιθανών παραγόντων κινδύνου σχετικά με τον χρόνιο πόνο και το νεοεμφανιζόμενο πόνο πολλαπλής εντόπισης καθώς και γραμμική παλινδρόμηση για τη διερεύνηση παραγόντων που σχετίζονται με το συνολικό σκορ οσφυαλγίας και το σκορ αναπηρίας συνεπεία οσφυαλγίας. Αποτελέσματα Από το τελικό δείγμα των 596 ατόμων, 564 πήραν μέρος στη φάση 1 και 518 από αυτούς και στη φάση 2. Συνολικό ποσοστό συμμετοχής 87%. Ο ετήσιος επιπολασμός της οσφυαλγίας και της αυχεναλγίας ήταν ιδιαίτερα υψηλός, 63% και 48% αντίστοιχα, και ακολουθούσαν ο πόνος σε καρπό/άκρο χέρι (38%), στον ώμο (37%), στο γόνατο (26%) και στον αγκώνα (20%). Δύο τρίτα των συμμετεχόντων στη μελέτη είχαν πόνο σε πάνω από δύο εντοπίσεις και 23% είχαν πόνο σε πάνω από τρεις εντοπίσεις μέσα στους προηγουμενους 12 μήνες. Ο πόνος πολλαπλής εντόπισης που είχε επιπλέον χαρακτηριστικά όπως συχνή εμφάνιση (≥30 ημέρες συνολικά τους τελευταίους 12 μήνες) ή/και συνοδό δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων (≥2) ήταν λιγότερο συχνός, και αφορούσε το 4-5% του δείγματος. Εξηντα-δύο τοις εκατό των συμμετεχόντων με πόνο πολλαπλής εντόπισης στην πρώτη φάση ανέφεραν και πάλι πόνο πολλαπλής εντόπισης 12 μήνες μετά, ενώ η επίπτωση νεοεμφανιζόμενου πόνου πολλαπλής εντόπισης ήταν 16% για τους 12 μήνες του follow up. Η σωματική καταπόνηση κατά την εργασία παρουσίασε θετική συσχέτιση με τον αριθμό των εντοπίσεων του πόνου (ΙRR:8.4; 95%CI: 2.0-34.7 για τον αριθμό εντοπίσεων με συχνή εμφάνιση και ΙRR: 25.8; 95%CI:3.6-186.5 για τον αριθμό εντοπίσεων πόνου με συνοδό αναπηρία). Για την τάση σωματοποίησης οι αντίστοιχοι δείκτες είχαν ως εξής IRR: 4.8; 95%CI: 3.6-6.4 για τον αριθμό εντοπίσεων με συχνή εμφάνιση και IRR: 5.5; 95%CI:4.2-7.2 για τον αριθμό εντοπίσεων πόνου με συνοδό αναπηρία. H αντίληψη ότι ο μυοσκελετικός πόνος προκαλείται από την εργασία είχε επίσης θετική συσχέτιση με τον αριθμό εντοπίσεων του πόνου (IRR: 1.7; 95%CI: 1.3-2.2 για τον αριθμό εντοπίσεων με συχνή εμφάνιση, IRR: 1.5; 95%CI:1.2-2.0 για τον αριθμό εντοπίσεων πόνου με συνοδό αναπηρία. Η ικανοποίηση από την εργασία και η υποστήριξη των συναδέλφων ή/και του προϊσταμένου είχαν αρνητική συσχέτιση με τον αριθμό εντοπίσεων του πόνου 5 (ΙRR:0.6; 95%CI:0.5-0.8 και IRR:0.7; 95%CI:0.5-0.8 αντίστοιχα). Η γκρίζα ζώνη της αλεξιθυμίας είχε αρνητική σχέση με τον αριθμό εντοπίσεων του πόνου (IRR:0.6; 95%CI:0.4-0.9), δίνοντας στοιχεία υπέρ μιας σχέσης δόσης απόκρισης που αντιπροσωπεύεται από μια καμπύλη σε σχήμα «U». H CART ανάλυση κατέδειξε την τάση για σωματοποίηση ως τον πιο καθοριστικό παράγοντα, για την εμφάνιση σε ένα άτομο πόνο με μεγάλο αριθμό εντοπίσεων. Η τάση για σωματοποίηση φάνηκε να έχει επίσης ρόλο συγχυτικού παράγοντα στη σχέση μεταξύ α. σωματικής επιβάρυνσης και β. ψυχοκοινωνικών χαρακτηριστικών της εργασίας και σε δύο σκορ που περιγράφουν την επιβάρυνση του ατόμου από την οσφυαλγία. Οι περισσότερες από 40 ώρες την εβδομάδα εργασίας φάνηκε να είναι ένας παράγοντας που σχετίζεται με το νεοεμφανιζόμενο πόνο πολλαπλής εντόπισης (OR: 5.0, 95%CI:1.1- 24.0), ενώ η βαριά σωματική καταπόνηση κατά την εργασία (OR:5.1, 95%CI:2.1-12.2), η μεγάλη τάση σωματοποίησης (OR: 3.3, 95% CI: 1.9-5.5) , η πεσμένη διάθεση (OR: 1.8, 95% CI: 1.0-3.2), το σκορ για τη νευρωτική διάσταση της προσωπικότητας (Coeff: 1.05, pvalue: 0.05) και η αντίληψη οτι ο πόνος οφείλεται στην εργασία (ΟR: 2.2, 95% CI: 1.3- 3.8), εμφανίστηκαν ως επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνιση εμμένοντος μυοσκελετικού πόνου πολλαπλής εντόπισης ένα χρόνο αργότερα. Συμπέρασμα Ο μυοσκελετικός πόνος με μονήρη εντόπιση ήταν συχνός στο δείγμα που μελετήθηκε, ενώ ο πόνος πολλαπλής εντόπισης ήταν ακόμη συχνότερος. Τα δεδομένα της μελέτης στηρίζουν την υπόθεση ότι εργασιακοί καθώς και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες σχετίζονται με τον εμμένοντα πόνο πολλαπλής εντόπισης. Ιδιαίτερο ρόλο φάνηκε να κατέχει η τάση για σωματοποίηση. Θα πρέπει να διεξαχθούν περαιτέρω έρευνες για να διαπιστωθεί αν ο πόνος πολλαπλής εντόπισης επηρεάζεται από διαφορετικούς παράγοντες σε σχέση με τον πόνο μονήρους εντόπισης, κι ακόμη αν διαφορετικοί παράγοντες προδιαθέτουν σε εμφάνιση 1ου επεισοδίου πόνου πολλαπλής εντόπισης από εκείνους που σχετίζονται με την μετάπτωσή του σε χρονιότητα. (EL)
Background Musculoskeletal problems in working populations constitute an important cause of lost workdays, reduced productivity and increased use of health services and residual disability affecting the active population of a country. The majority of relevant studies conclude that physical, organizational and psychosocial factors at work are risk factors for musculoskeletal pain. Pathophysiological theories behind these factors reflect local physical stressors generating local complaints. On the other hand, multisite pain has rarely been studied. It usually is treated as a confounding or prognostic factor and rarely as a primary outcome. Scope: The scope of the present study was to investigate the role of psychosocial, occupational and individual factors that associate with multisite pain in working populations. The specific objectives were: a. to implement the Greek branch of the international CUPID study about Cultural and Psychosocial Influences on Disability. b. to estimate the prevalence of localized and multisite pain in three occupational groups c. to identify possible risk factors that associate with the number of body sites in pain d. to estimate the relative importance of these determinants, and e. to study multisite pain overtime for a 12 months period of time and identify factors relating to new onset and/or persistent multisite pain. Material-Methods The study population consisted of three groups of professionals from Crete: postal clerks sorting mail by hand, nurses and office workers. We finally recruited 518 participants. We contacted them in two time points. At baseline, during a structured personal interview, we collected demographic information and details about psychosocial and physical factors at work, low mood, somatizing tendency, alexithymia (difficulty identifying and expressing one’s own feelings and the feelings of others), depression, perceptions about pain causation and fear avoidance beliefs, and information about musculoskeletal pain that may have had occurred during the preceding 12 months lasting for at least one day in the low back, neck, shoulder, elbow, wrist/hand and knee. At follow up, one year later, we collected information about musculoskeletal pain in the past month for the same body sites, Statistical analysis: We used poisson regression to investigate the association of demographic, occupational and psychosocial factors to a. The number of body sites that were in pain, b. the number of body sites that were in frequent pain, and c. the number of body sites that were in disabling pain. We evaluated the relative importance of each one of those factors using the CART analysis (Classification and Regression Tree Analysis). We used logistic regression to investigate potential risk factors for persistent 7 and new onset multisite pain and linear regression to investigate for associations with global low back pain and low back pain disability scores. Results From a total of 596 eligible subjects, 564 participated at baseline and 518 of the also participated at follow up. Overall response rate 87%. The 12 month prevalence of low back pain and neck pain was particularly high, 63% and 48% respectively, and were followed by wrist/hand pain (38%), shoulder pain (37%), knee pain (26%) and elbow pain (20%). Two thirds of the study participants had pain in more than two body sites and 23% of participants had pain in more than three sites. Multisite pain with additional characteristics such as high frequency (more than 30 days in total in the past 12 months) and/or resultant disability (difficulty in performing two or more everyday chores) was less frequent and was reported by 4-5% of the study sample. Sixty-two per cent of participants with multisite pain at baseline also reported multisite pain at follow up 12 months later, whereas the incidence of new onset multisite pain was 16% for the 12 before follow up. Somatizing tendency and physical load at work, as well as perceptions that musculoskeletal pain might be caused by work were positively associated with the number of painful body sites. Job satisfaction and support from colleagues and/or supervisor were negatively associated with the number of painful body sites. Being in the grey zone for alexithymia was inversely associated with the number of painful body sites, thus implying a dose- response relationship which would best be described with a U-shaped curve. CART analysis indicated somatizing tendency as the leading determinant of the number of body sites that were in pain. Somatizing tendency appeared to be a confounder in the relation between a. physical load and b.psychosocial factors at work with global low back pain score and low back pain disability score. Forty or more hours per week at work seemed to be associated with new onset multiple pain (OR: 5.0, 95%CI:1.1-24.0), whereas high physical load at work (OR:5.1, 95%CI:2.1- 12.2), high somatizing tendency (OR: 3.3, 95% CI: 1.9-5.5) , low mood (OR: 1.8, 95% CI: 1.0-3.2), neuroticism score (Coeff: 1.05, p-value: 0.05) and work causation beliefs (ΟR: 2.2, 95% CI: 1.3-3.8), presented as risk factors for the development of persistent multisite musculoskeletal pain one year later. Conclusion Localized musculoskeletal pain was frequent in our study sample, and multisite pain was a little bit more frequent. The results from our analyses are in favor of the hypothesis that occupational as well as psychosocial factors associate with persistent multisite pain. Somatizing tendency presented to have a particularly important role. More research is needed in order to clarify whether multisite pain is associated with a different set of determinants as compared to localized pain; moreover if a different set of determinants is related to the development of a first episode of multisite pain as compared to its transition to chronicity. (EN)

Τύπος Εργασίας--Διδακτορικές διατριβές
text

Επιδημιολογία
Musculoskeletal disorders
Pain
Επαγγελματική υγεία
Πόνος
Occupational health
Epidemiology
Μυοσκελετικά προβλήματα


Greek

2014-01-22


Σχολή/Τμήμα--Ιατρική Σχολή--Τμήμα Ιατρικής--Διδακτορικές διατριβές




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)