Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει σημειωθεί αυξημένο ενδιαφέρον στην επιστημονική κοινότητα, σχετικά με το πρόβλημα της ρύπανσης της ατμόσφαιρας των εσωτερικών χώρων. Τα επίπεδα αρκετών ρύπων στους χώρους αυτούς είναι πολύ υψηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα σε εξωτερικούς χώρους. Χαρακτηριστικοί ρύποι εσωτερικών χώρων είναι τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCBs), ενώσεις με ιδιαίτερη ανθεκτικότητα και τοξικότητα. Όταν για πρώτη φορά μελετήθηκαν οι συγκεντρώσεις PCBs στην ατμόσφαιρα εσωτερικών χώρων παρατηρήθηκε ότι είναι τουλάχιστον μίας τάξης μεγέθους ψηλότερες από ότι οι αντίστοιχες συγκεντρώσεις του περιβάλλοντα εξωτερικού αέρα. Συγκεκριμένες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και συσκευές (π.χ μετασχηματιστές, λάμπες φθορίου κ.α.), καθώς και υλικά δόμησης (π.χ μονωτικά υλικά) που περιέχουν PCBs, εκπέμπουν τις εν λόγω ενώσεις, αυξάνοντας τα επίπεδα των συγκεντρώσεών τους στους εσωτερικούς χώρους. Το αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της παρουσίας των πολυχλωριωμένων διφαινυλίων στην ατμόσφαιρα εσωτερικών χώρων. Οι χώροι που μελετήθηκαν είναι 1) κτίριο δημόσιας υπηρεσίας που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, 2) κτίριο ιδιωτικής εταιρίας στο κέντρο της Αθήνας, 3) γραφεία του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ηράκλειο, 4) οικίες (3) στην περιοχή του Ηρακλείου. Οι συγκεντρώσεις των PCBs στην ατμόσφαιρα των υπό ανάλυση χώρων κυμάνθηκαν στα επίπεδα των ng/m3, συγκεντρώσεις υψηλότερες σε σχέση με τον αέρα εξωτερικών χώρων. Ο ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός των PCBs στην ατμόσφαιρα των χώρων αυτών έγινε με τη χρήση της τεχνικής της αέριας χρωματογραφίας υψηλής ανάλυσης με ανιχνευτή δίδυμο φασματογράφο μάζας παγίδας ιόντων (HRGC-ITMS/MS). Επιπλέον έγινε μελέτη της κατανομής των PCBs για την αέρια και για τη σωματιδιακή φάση, εκτίμηση της πιθανής πηγής προέλευσης, σύγκριση των επιπέδων PCBs μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, καθώς και σύγκριση με αντίστοιχες μελέτες.
(EL)
The last two decades there has been increased interest in the scientific community about the problem of indoor air pollution. The concentration of many pollutants indoors is much higher than the concentration outdoors. Characteristic pollutants of indoor environment are the polychlorinated biphenyls (PCBs), compounds with particular persistence and toxicity. Electric appliances (e.g. transformers, fluorescent lamps), as well as building materials that contain PCBs emit, increasing the levels of their concentrations in the indoor environment. The present work includes the study of the occurrence of polychlorinated biphenyls in the atmosphere of internal spaces. The buildings that were studied are 1) a public building in the centre of Athens, 2) a company building in the centre of Athens, 3) offices in the University of Crete in Heraklion, 4) residences in the region of Heraklion. The PCBs concentrations in the atmosphere of these buildings were detected in ng/m3, concentrations much higher than outdoor. For the qualitative and quantitative determination of PCBs the technique of high-resolution gas chromatography with twin ion trap mass spectrometer (HRGC-ITMS/MS) was used. Moreover this work includes the study of the PCBs distribution between gas and particulate phase, the estimation of possible sources, the comparison between indoor and outdoor levels, as well as the comparison with similar studies.
(EN)
