Οι πολυμυξίνες, αν και είναι παλιά φάρμακα και ευρέως χρησιμοποιημένα,
εγκαταλείφθηκαν την δεκαετία του ’80 λόγω παρενεργειών. Επανεμφανίστηκαν ως
επιλογή για την αντιμετώπιση των gram αρνητικών λοιμώξεων μετά την ανάδυση
πολυανθεκτικών παθογόνων.
Χορηγείται συνήθως στη μορφή της colistin methanosulphate και υδρολύεται σε
κολιστίνη και άλλα μόρια. Η φαρμακοκινητική της δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί και
ένα σημείο που μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση αφορά τις μονάδες μέτρησης για τη
χορήγηση της. Πρόσφατες μελέτες κατέληξαν στη χορήγηση δόσης φόρτισης και
ημερήσια δόση περισσότερων από 6 εκατομμύρια IU σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς με
καλή νεφρική λειτουργία.
Η αντοχή στις πολυμυξίνες ποικίλει. Οι πιο συλλογικές αναφορές είναι αυτές του
προγράμματος αντιμικροβιακής επαγρύπνησης SENTRY, το οποίο παρακολουθεί τα
πρότυπα αντοχής διαφόρων παθογόνων που συλλέγονται από όλον τον κόσμο.
Ο πιο σημαντικός μηχανισμός ανάπτυξης αντοχής στις πολυμυξίνες περιλαμβάνει
τροποποιήσεις της βακτηριακής εξωτερικής μεμβράνης, κυρίως μέσω της μετατροπής
του λιποπολυσακχαρίτη. Περαιτέρω τροποποιήσεις της βακτηριακής εξωτερικής
μεμβράνης μπορούν να συνεισφέρουν στην αντοχή στις πολυμυξίνες, ενώ ένας άλλος
μηχανισμός περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός συστήματος αντλίας εκροής καλίου.
14
Τα δεδομένα που αφορούν ασθενείς που εκδήλωσαν λοίμωξη από πανανθεκτικά P.
aeruginosa, K. pneumoniae και A. baumannii είναι περιορισμένα. Προκειμένου να
αντιμετωπιστούν αυτές οι λοιμώξεις, η συνδυαστική θεραπεία φαίνεται να είναι πιο
αποτελεσματική. Η συνδυαστική θεραπεία με σχήματα που περιέχουν πολυμυξίνες μαζί
με άλλα αντιβιοτικά μπορεί να αποτελέσει μια εφικτή εναλλακτική για την θεραπεία των
λοιμώξεων από ανθεκτικά στις πολυμυξίνες gram αρνητικά παθογόνα.
Αναλύσαμε τα πρότυπα αντιμικροβιακής αντοχής που εκφράστηκαν από στελέχη K.
pneumoniae, P. aeruginosa και του γένους Acinetobacter, τα οποία απομονώθηκαν από
ασθενείς που νοσηλεύονταν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου. Αυτή η
ανάλυση έδειξε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των gram αρνητικών βακτηριακών στελεχών
που είναι ανθεκτικά στην κολιστίνη (κυρίως K. pneumoniae) από ασθενείς του
συγκεκριμένου νοσοκομείου διατήρησαν την ευαισθησία τους σε διάφορους άλλους
αντιμικροβιακούς παράγοντες.
Περιγράψαμε τα χαρακτηριστικά και την έκβαση λοιμώξεων από πανανθεκτικά Gram
αρνητικά βακτήρια σε νοσηλευόμενους ασθενείς σε ένα τριτοβάθμιο νοσοκομείο. Η
συνολική νοσοκομειακή θνητότητα ήταν 41.7%, ενώ η αποδοτέα θνητότητα στη λοίμωξη
ήταν 33.3%. Οι λοιμώξεις από πανανθεκτικά Gram αρνητικά βακτήρια σχετίζονται με
θνητότητα όχι τόσο υψηλή όσο θα αναμενόταν δεδομένου του γεγονότος ότι τα στελέχη
ήταν ανθεκτικά σε όλα τα δοκιμασμένα αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά που είναι
αναποτελεσματικά in vitro μπορεί να αποδειχτούν σωτήρια για μερικούς από αυτούς
τους ασθενείς, ιδίως σε συνδυαστικά σχήματα που περιέχουν κολιστίνη.
15
Πραγματοποιήσαμε μια μελέτη ασθενών-μαρτύρων με εξομοίωση για να ερευνήσουμε
τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου για την απομόνωση ανθεκτικών στην κολιστίνη
Klebsiella pneumoniae, Acinetobacter baumannii, και Pseudomonas aeruginosa από
νοσηλευόμενους ασθενείς σε ένα τριτοβάθμιο νοσοκομείο στην Αθήνα. Οι παράγοντες
κινδύνου που σχετίζονταν σημαντικά με την απομόνωση των ανθεκτικών στην κολιστίνη
στελεχών ήταν η ηλικία, η διάρκεια της παραμονής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας,
οι χειρουργικές διαδικασίες, η χρήση κολιστίνης, η χρήση μονοβακταμών, η διάρκεια
χρήσης της κολιστίνης και η διάρκεια χρήσης αντιμυκητικών φαρμάκων. Η χρήση της
κολιστίνης ταυτοποιήθηκε ως ο μόνος ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου.
(EL)
Polymyxins, although they belong to an old antibiotic class and were widely used, they
were abandoned in the mid-80’s due to side effects. They re-emerged as a treatment
option for infections due to gram-negative pathogens after the emergence of multidrugresistant
pathogens.
Ιt is systematically administered in the form of colistin methanosulphate and it is
hydrolyzed to colistin and other molecules. Its pharmacokinetics are not well-understood,
and a matter that may cause confusion regards the measurement units used for its
administration. Recent studies suggest the administration of a loading dose and a total
daily dose of more than 6 million IU to critically ill patients with preserved renal
function.
Resistance to polymyxins varies. The most cumulative reports come from SENTRY
program, which monitors the resistance patterns of various pathogens that are collected
worldwide.
The most important mechanism of resistance to polymyxins included modifications of the
outer bacterial membrane, mainly through the modification of lipopolysaccharite. Further
modifications of the outer bacterial membrane, may confer to the emergence of resistance
to polymyxins. Another mechanism includes the development of an potassium-efflux
pump.
Data regarding patients infected by pandrug-resistant P. aeruginosa, K. pneumoniae and
17
A. Baumannii are scarce. In order to successfully combat such infections, combination
antibiotic therapy seems to be the most effective. Combination therapy with regimens
including polymyxins along with other antibiotics may pose a useful alternative in
treating infections due to polymyxin-resistant gram-negative pathogens.
We analyzed resistance patterns of strains belonging to P. aeruginosa, K. pneumoniae
and Acinetobacter species, which were isolated from patients hospitalized in Herakleion
University Hospital. This analysis showed that a significant portion of colistin-resistant
gram-negative bacterial strains (mainly K. pneumoniae) isolated from patients of this
particular hospital maintained sensitivity to several other antimicrobial agents.
We described characteristics and outcomes of infections due to pandrug-resistant gramnegative
bacteria in patients hospitalized in a tertiary hospital. Overall in-hospital
mortality was 41.7%, while attributable-mortality was 33.3%. Infection-related mortality
due to pan-drug gram-negative bacteria is not as high as expected given that the studied
strains were resistant to all available antibiotics. Antibiotics that are not active in vitro
may prove lifesaving for some of these patients, especially in combination regimens
including colistin.
We conducted a matched case-control study to investigate potential risk factors for the
isolation of colistin-resistant Klebsiella pneumoniae, Acinetobacter baumannii, and
Pseudomonas aeruginosa from hospitalized patients in a tertiary hospital in Athens,
Greece. Risk factors that were significantly associated with the isolation of colistin18
resistant isolates were age, duration of ICU stay, surgical procedures, use of colistin, use
of monobactams, duration of colistin use, and duration of antifungal agent use. Colistin
use was identified as the only independent risk factor.
(EN)