Έγιναν πειράματα τόσο στην ύπαιθρο όσο και στο εργαστήριο, με σκοπό να διευκρινιστεί ο ρόλοςτης ελιάς ως ξενιστή του Lobesia botrana (Dennis και Schiffermueller) σε σχέση με την άμπελο.Στα πειράματα υπαίθρου παρατηρήθηκε η ανάπτυξη της προνύμφης σε ανθοταξίες αμπέλουκαι ελιάς σε 3 διαφορετικά στάδια ανάπτυξης της ανθοταξίας, πρώιμο, ενδιάμεσο, αναπτυγμένο.Για το σκοπό αυτό εγκλωβίστηκαν 7 ανθοταξίες αμπέλου σε σάκκους από οργαντίνα αφούπροηγουμένως τοποθετήθηκαν 15 νεοεκκολαφθείσες προνύμφες σε κάθε ανθοταξία. Στην ελιάεγκλωβίστηκαν με τον ίδιο τρόπο κλαδίσκοι που έφεραν 5 ζεύγη ανθοταξιών, αφού αφαιρέθηκαντα φύλλα από τους κόμβους που έφεραν τις ανθοταξίες. Δύο φορές την εβδομάδα γινόταν έλεγχος της εξέλιξης των προνυμφών και της κατάστασης των ανθοταξιών. Οι προνύμφες νυμ-φώνονταν στις πτυχές του σάκκου. Οι νύμφες μαζεύονταν 2 φορές την εβδομάδα και μεταφέροντανστο εργαστήριο όπου διατηρούνταν σε χώρο με φωτοπερίοδο L:D 16:8 ωρών και θερμοκρασία24°:22°C. Ζυγίζονταν σε ηλικία 7-10 ημερών. Τα ενήλικα τοποθετούνταν ανά 5 ζεύγησε πλαστικά διαφανή κύπελλα με διαστάσεις 5 χ 7.5 x 9.2 cm σκεπασμένα με χαρτοπετσέτα. Γιατροφή τους είχαν βαμβάκι εμποτισμένο με διάλυμα ζάχαρης 5%. Στα πειράματα εργαστηρίουτοποθετήθηκε μέσα σε τρυβλίο Petri μία ανθοταξία αμπέλου ή ένας βλαστός ελιάς με 2 ζεύγη ανθοταξιώνκαι 15 νεοεκκολαφθείσες προνύμφες. Οι ανθοταξίες αντικαθιστούνταν όταν μαραίνονταν.Και στην περίπτοιση αυτή χρησιμοποιήθηκαν 3 στάδια ανάπτυξης των ανθοταξιών. Ηεκτροφή του εντόμου έγινε στις πιο πάνω συνθήκες.Τα πειράματα προτίμησης ωοτοκίας έγιναν στο εργαστήριο σε L:D 16:8 και 25°:23"C, σε μικράμεταλλικά κλουβιά, που στο καθένα τοποθετήθηκαν 4 θηλυκά. Ως υποστρώματα ωοτοκίαςτοποθετούνταν ανθοταξίες και φύλλα ελιάς ή αμπέλου. Όλα τα πειράματα εκτός από ένα ήταντου τύπου διπλής επιλογής.Τα πειράματα υπαίθρου έδειξαν ότι η ανάπτυξη των προνυμφών στα 3 διαφορετικά στάδιαεξέλιξης των ανθοταξιών στην ελιά ήταν βραδύτερη από εκείνη στα στάδια Η και Ι της αμπέλου,αλλά όχι σημαντικά, αλλά σημαντικά ταχύτερη από του σταδίου G. Οι νύμφες που προήλθαναπό άνθη ελιάς ήταν βαρύτερες, χωρίς η διαφορά να είναι σε όλες τις περιπτώσεις στατιστικάσημαντική. Η νυμφική θνησιμότητα ήταν χαμηλή σ' όλες τις περιπτώσεις, ενώ αντίθετα, η προ-νυμφική θνησιμότητα ήταν υψηλή.Τα πειράματα εργαστηρίου έδειξαν ότι η ανάπτυξη της προνύμφης ήταν σημαντικά ταχύτερηστις ανθοταξίες της ελιάς απ' ότι της αμπέλου σε αντίστοιχα στάδια εξέλιξης των ανθοταξιών.Οι νύμφες από ανθοταξίες ελιάς ήταν σημαντικά βαρύτερες από εκείνες που προήλθαν από αν-Οοταξίες αμπέλου σ' όλες τις περιπτώσεις. Η απόδοση σε ενήλικα ήταν μεγαλύτερη και η νυμφικήθνησιμότητα μικρότερη στις ανθοταξίες ελιάς απ' ό,τι στης αμπέλου.Ο αριθμός αυγών ανά θηλυκό και ο συντελεστής αυξήσεως του πληθυσμού από γενεά σε γενεάήταν μεγαλύτεροι στα άτομα που αναπτύχθηκαν σε ανθοταξίες ελιάς απ' ό,τι σ' εκείνα που αναπτύχθηκανσε ανθοταξίες αμπέλου, τόσο στην ύπαιθρο όσο και στο εργαστήριο.Όσον αφορά την προτίμηση ωοτοκίας, τα πειράματα διπλής επιλογής έδειξαν ότι οι ανθοταξίεςαμπέλου προτιμούνται ως υπόστρωμα ωοτοκίας από εκείνες της ελιάς και από τα φύλλαελιάς ή αμπέλου. Τα φύλλα αμπέλου προτιμούνται από τα φύλλα και τα άνθη ελιάς σταδίου Fαλλά όχι από εκείνα σταδίου Ε. Τα φύλλα ελιάς προτιμούνται από τα άνθη σταδίου F αλλά όχιαπό εκείνα σταδίου Ε. Στο πείραμα χωρίς επιλογή γεννήθηκαν σημαντικά λιγότερα αυγά σε ανθοταξίεςελιάς στο στάδιο F απ' ό,τι στο στάδιο Ε, ή σε ανθοταξίες αμπέλου ή σε φύλλα ελιάς ήαμπέλου.Συμπεραίνουμε ότι τα φύλλα και οι ανθοταξίες ελιάς, σε ορισμένα στάδια ανάπτυξης, απουσίαανθοταξιών αμπέλου, γίνονται δεκτά ως υπόστρωμα ωοτοκίας του L. botrana. Οι προνύμφεςαναπτύσσονται εξίσου γρήγορα και υπό ορισμένες συνθήκες γρηγορότερα σε άνθη ελιάς και δίνουνενήλικα που έχουν υψηλή ωοπαραγωγική ικανότητα. Συνεπώς, ελαιώνες που βρίσκονταικοντά σε αμπέλια μπορεί να αποτελέσουν εστίες παραγωγής αξιόλογων πληθυσμών του εντόμουστην πρώτη γενεά. Αυτό πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη όταν προγραμματίζονται μέτρακαταπολέμησης του εντόμου αυτού.
(EL)
Grape vine (Vilis vinifera F.) inflorescences were caged in a bag of organdy in the field, and artificially infested with 15 neonate larvae of Lohesia botrana (Denis and Schiffermueller) (Lepidoptera: Tortricidae). Olive twigs, each bearing 5 pairs of inflorescences were caged likewise. In laboratory experiments 15 neonate larvae were placed in each Petri dish containing one vine inflorescence or an olive twig bearing two pairs of inflorescences. Three stages of inflorescence development were used, an early, an intermediate and a late one. Larvae, pupae and adults were maintained at L:D 16:8 and 24″:22°C. In the field, when comparing inflorescences of the earliest developmental stage, the rate of larval development was significantly faster on olive than on vine inflorescences. In the laboratory, when comparing inflorescences of similar developmental stages, the rate of larval development on olive inflorescences was significantly faster than that on vine inflorescences. Pupae of both sexes were significantly heavier on olive inflorescences in all the cases in the laboratory, but in only some cases in the field. In the field the number of eggs per female and the coefficient of multiplication of the insect’s population from generation to generation were greater on olive (102.6 and 3.8 respectively) than on vine inflorescences (81.7 and 2.9). In the laboratory, the respective values were 118.5 and 12.3 on olive, and 90.2 and 4.9 on vine inflorescences. In two-choice tests in the laboratory, vine inflorescences were preferred for oviposition to olive inflorescences and to vine or olive leaves. In no-choice tests, vine leaves, vine inflorescences, olive leaves and olive inflorescences in the least advanced stage, were all equally accepted for oviposition.
(EN)
