Το κενό ή/και εγκαταλελειμμένο έγγειο απόθεμα (γη, κτίρια) στον αστικό χώρο συχνά εκλαμβάνεται ως πρόβλημα, ως μια αρνητική παράμετρος προς διόρθωση, συνδεδεμένο με φαινόμενα όπως η αποβιομηχάνιση, η αστική διάχυση και πρόσφατα η οικονομική κρίση. Πέρα από αυτή την οπτική, προκύπτουν όμως και εναλλακτικές: αποθέματα κενής γης, με ενεργοποίηση κατάλληλων μηχανισμών διακυβέρνησης, έχουν δυνατότητα να μετατραπούν σε πόρους αστικής αναζωογόνησης και να συμβάλλουν στην τοπική ανάπτυξη. Τα ‘Αστικά Commons’, ως εναλλακτικά ιδιοκτησιακά πρότυπα και ‘κοινόχρηστοι’ πόροι, μπορούν να αποτελέσουν πτυχή μιας εναλλακτικής οπτικής βασισμένης στην τοπική ανάπτυξη, και κατ’ επέκταση να συμβάλλουν και στη διαχείριση του κενού έγγειου αποθέματος.Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Αθήνας και άλλων Ελληνικών πόλεων, τα φαινόμενα κενών και εγκαταλελειμμένων κτιρίων και γης (επαν)εμφανίζονται στο πλαίσιο των επιπτώσεων της κρίσης. Τα αυξημένα ποσοστά τους αντανακλούν ποικίλες προ-υπάρχουσες αιτίες, επηρεάζουν διαφορετικούς τομείς (κατοικία, εμπόριο, γραφεία) και έχουν ανασταλτικές επιπτώσεις στην προοπτική μελλοντικής ανάπτυξης. Ιδιαίτερα στις περιοχές του ευρύτερου Αθηναϊκού κέντρου, μια ‘σπείρα’ επιπτώσεων εγκατάλειψης και υποβάθμιση γίνεται επικίνδυνα εμφανής. Τα φαινόμενα αυτά οδηγούν με τη σειρά τους σε έντονες συνθήκες αστικής υποβάθμισης, οι οποίες εξαπλώνονται σε όλο τον αστικό χώρο και προκαλούν απομόνωση και απαξίωση ολόκληρων περιοχών. Στο σημείο αυτό, η προοπτική μιας ολοκληρωμένης αστικής αναζωογόνησης αυτών των περιοχών φαντάζει αναγκαία.Ο στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να (ανα)προσεγγίσει τα κενά και εγκαταλελειμμένα αποθέματα γης στον αστικό χώρο υπό το πρίσμα των ‘αστικών’ commons. Βασική υπόθεση είναι ότι τα commonsμπορούν να αποτελέσουν κομμάτι μιας εναλλακτικής στρατηγικής για τη διαχείριση κενής γης. Έτσι, εστιάζοντας στην περίπτωση του ευρύτερου κέντρου της Αθήνας, η έρευνα θα επιχειρήσει, αρχικά, να διακρίνει τις παραμέτρους εγκατάλειψης και υποβάθμισης· έπειτα, θα εξετάσει πώς τα υφιστάμενα αποθέματα κενής γης μπορούν να διαχειριστούν στο υπάρχον πλαίσιο πολεοδομικού σχεδιασμού και διακυβέρνησης· τέλος θα εστιάσει σε μια σειρά πρωτοβουλιών σχετικά με την επανάχρηση και αναζωογόνηση αυτών των αποθεμάτων, σε μια απόπειρα ανάπτυξης εναλλακτικής αστικής ατζέντας για τη διαχείρισή τους, που θα σχετίζεται με την τοπική ανάπτυξη.
.jpg){kind=logo}
