Εκφάνσεις της γλωσσικής ανάπτυξης και κοινωνική κατανόηση: σύγκριση μαθητών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) και μαθητών με τυπική ανάπτυξη
Εκφάνσεις της γλωσσικής ανάπτυξης και κοινωνική κατανόηση: σύγκριση μαθητών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) και μαθητών με τυπική ανάπτυξη
Αθανασοπούλου, Ασπασία Γ.
Προηγούμενα ερευνητικά δεδομένα έχουν δείξει ότι τα παιδιά με τυπική ανάπτυξη έχουν καλύτερες γλωσσικές ικανότητες και κοινωνική κατανόηση από τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να εξετάσει: (α) εκφάνσεις της γλωσσικής ικανότητας των παιδιών με και χωρίς ΔΕΠ-Υ όπως το προσληπτικό λεξιλόγιο και η πραγματολογική ενημερότητα, (β) την κοινωνική τους κατανόηση και (γ) τη μεταξύ των παραπάνω παραγόντων σχέση. Οι συμμετέχοντες ήταν 45 μαθητές με ΔΕΠ-Υ και 45 με τυπική ανάπτυξη (Μέση ηλικία: 10,7 έτη, τ.α.: 0,9, 62,2% αγόρια). Για την αξιολόγηση της γλωσσικής ικανότητας των παιδιών χρησιμοποιήθηκαν η ελληνική εκδοχή της Σύντομης Διαδικασίας Προσληπτικού Λεξιλογίου καθώς και κλίμακα για την κατανόηση της ευγένειας σε ερωτηματικές προτάσεις με ή χωρίς τη χρήση του ρήματος παρακαλώ, προτάσεις επιθυμίας και προσταγής. Η κοινωνική κατανόηση των παιδιών αξιολογήθηκε με τη χρήση δοκιμασιών κατανόησης νοητικών καταστάσεων όπως το ψέμα, η ειρωνεία και η πειθώ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθητές με ΔΕΠ-Υ έχουν χαμηλότερες επιδόσεις από τους συμμαθητές τους χωρίς ΔΕΠ-Υ τόσο στις γλωσσικές δοκιμασίες όσο και στις δοκιμασίες κατανόησης νοητικών καταστάσεων. Επιπλέον, βρέθηκε ότι το προσληπτικό λεξιλόγιο των μαθητών με ΔΕΠ-Υ καθώς και η ικανότητά τους να αντιλαμβάνονται την ευγένεια προβλέπουν την κατανόηση νοητικών καταστάσεων. Ομοίως, στους μαθητές τυπικής ανάπτυξης, η ικανότητα αναγνώρισης της ευγένειας με τη χρήση του ρήματος παρακαλώ βρέθηκε να ασκεί επίδραση στην κατανόηση νοητικών καταστάσεων. Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση της ΔΕΠ-Υ.