Ο επιπολασμός της παιδικής και της εφηβικής παχυσαρκίας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Αν και η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική ασθένεια, τα αίτια που οδηγούν σε συσσώρευση του σωματικού λίπους συνοψίζονται στην κληρονομικότητα, στους περιβαλλοντικούς παράγοντες (έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες), ή στο συνδυασμό των παραπάνω. Λιγοστά δεδομένα σχετικά με το εν λόγω ζήτημα είναι διαθέσιμα για τα Ελληνόπουλα. Επιπλέον, υπάρχει σχετική ένδεια στοιχείων αναφορικά με τη σταθερότητα των ανθρωπομετρικών και διατροφικών παραγόντων σε παιδιά και εφήβους στη χώρα μας. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξετασθούν: α) η βραχεία σταθερότητα (tracking) της σωματικής σύστασης και των διατροφικών παραγόντων και β) η σχέση των διατροφικών χαρακτηριστικών με τη σύσταση σώματος σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 8-17 ετών.Στη μελέτη συμμετείχαν 1041 παιδιά (539 κορίτσια και 502 αγόρια), ηλικίας 12,0 ± 2,2 ετών (μέση τιμή ± τυπική απόκλιση) με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) 20,6 ± 3,7 kg/m², τα οποία φοιτούσαν σε ιδιωτικό σχολείο του Ν. Αττικής. Σε όλα τα παιδιά πραγματοποιήθηκαν ανθρωπομετρήσεις και χορηγήθηκε το Ερωτηματολόγιο Συχνότητας Κατανάλωσης Τροφίμων δύο φορές σε διάστημα 12 μηνών. Οι ανθρωπομετρήσεις περιελάμβαναν την καταγραφή του ύψους και του βάρους, τη μέτρηση του πάχους συγκεκριμένων δερματοπτυχών και των περιφέρειων μέσης και γλουτών, καθώς και τον υπολογισμό του σωματικού λίπους με βιοηλεκτρική εμπέδηση. Καταγράφηκαν επίσης, το αυτοδηλούμενο βάρος και ύψος του πατέρα και της μητέρας. Η στατιστική ανάλυση περιελάμβανε τον έλεγχο κανονικότητας, απλές συσχετίσεις μεταξύ των παραμέτρων για την πρώτη και δεύτερη χρονιά και πολλαπλές παλινδρομήσεις με το ΒΜΙ, το άθροισμα των δερματοπτυχών και την περιφέρεια μέσης ως εξαρτημένες μεταβλητές. Όλες οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στο σύνολο του δείγματος και χωριστά σε αγόρια και κορίτσια.Το ΒΜΙ (r=0.950, p<0.01, n=505), το άθροισμα των δερματοπτυχών (r=0.919, p<0.01, n=502) και η περιφέρεια της μέσης (r=0.933, p<0.01, n=503) παρουσίασαν πολύ υψηλή συσχέτιση ανάμεσα στις δύο αξιολογήσεις που έγιναν με διαφορά ενός έτους. Επίσης, υψηλή συσχέτιση παρουσίασαν η πρόσληψη λίπους (r=0.362, p<0.01), η πρόσληψη υδατανθράκων (r=0.374, p<0.01), η πρόσληψη πρωτεϊνών (r=0.341,8p<0.01) αλλά και η συνολική ενεργειακή πρόσληψη (r=0.347, p<0.01) ανάμεσα στις δύο αξιολογήσεις. Η συχνότητα κατανάλωσης πρωινού και ο αριθμός των διατροφικών επεισοδίων ημερησίως, σχετίστηκαν, στο σύνολο του δείγματος (p<0.01), με μειωμένο ΒΜΙ (r=-0.193), σωματικό λίπος (r=-0.195), άθροισμα δερματοπτυχών (r=-0.169) και περιφέρεια μέσης (r=-0.162) . Τέλος, το ΒΜΙ των γονέων σχετίστηκε θετικά με το ΒΜΙ των παιδιών στο σύνολο του δείγματος (ΒΜΙ πατέρα: r= 0.129, p<0.01, ΒΜΙ μητέρας: r= 0.249, p<0.01). Από την πολλαπλή παλινδρόμηση προέκυψε ότι 11,5% της διακύμανσης του ΒΜΙ των παιδιών, 10,3% της διακύμανσης του αθροίσματος των δερματοπτυχών και 8.4% της διακύμανσης της περιφέρειας μέσης, εξηγείται από το ΒΜΙ του πατέρα και της μητέρας, τη συχνότητα κατανάλωσης πρωινού και τον αριθμό των διατροφικών επεισοδίων στα παιδιά του δείγματος μας.Συμπερασματικά, η σωματική σύσταση και τα διατροφικά χαρακτηριστικά των παιδιών του δείγματος παρουσίασαν υψηλή σταθερότητα στο ένα έτος της παρατήρησης. Από τα δεδομένα φαίνεται ότι η κατανάλωση πρωινού, ο αριθμός διατροφικών επεισοδίων, το ΒΜΙ της μητέρας και του πατέρα σχετίζονται με τη σωματική σύσταση παιδιών και εφήβων του δείγματος. Τα συμπεράσματα αυτά πρέπει να αξιολογηθούν υπό το πρίσμα των περιορισμών που θέτει η επιλογή του δείγματος και ο περιορισμένος χρόνος παρατήρησης της παρούσας μελέτης. Φαίνεται πάντως, ότι η αύξηση του σωματικού λίπους και του σωματικού βάρους κατά την παιδική και εφηβική ηλικία δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στα διατροφικά χαρακτηριστικά αυτών των παιδιών.
.jpg){kind=logo}
