Ο Γεωχημικός Άτλαντας των υπόγειων υδάτων της Ευρώπης με έμφαση στην Ελλάδα

 
δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
κοινοποιήστε το τεκμήριο




2012 (EL)

Ο Γεωχημικός Άτλαντας των υπόγειων υδάτων της Ευρώπης με έμφαση στην Ελλάδα (EL)
The Geochemical Atlas of European ground water with emphasis on Hellas (EN)

Demetriades, A.
Reimann, C.
Birke, M.

Στην Ευρώπη είναι κατεγραμμένες πάνω από 1.900 μάρκες εμφιαλωμένων «μεταλλικών νερών», η προέλευση των οποίων είναι από υπόγειους υδροφορείς. Η αγορά των εμφιαλωμένων νερών αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς ως η κύρια παροχή πόσιμου νερού για το γενικό πληθυσμό σε μεγάλα τμήματα της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Συνεπώς, θεωρήθηκε ότι η ανάλυσή τους μπορεί να αποτελέσειμιά φθηνή δυνατότητα, πρώτης προσέγγισης, της χημικής σύστασης των υπόγειων υδάτων των Ευρωπαϊκών χωρών. Αναγκαία πληροφορήση που συμπληρώνει τα αποτελέσματα του Γεωχημικού Άτλαντα της Ευρώπης, ο οποίος περιλαμβάνει ίζημα ρέματος, πλημμυρικό ίζημα, έδαφος (επιφανείας & βάθους) και ποτάμιο vερό [http://www.gtk.fi/publ/foregsatlas/]. Για τη μελέτη αυτή αγοράσθηκαν 1.785 εμφιαλωμένα νερά από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, τα οποία αντιπροσωπεύουν 1.247 πηγάδια / πηγές / γεωτρήσεις από 884 θέσεις. Τα δείγματα των εμφιαλωμένων νερών αναλύθηκαν στο εργαστήριο του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Γεωεπιστημών και Φυσικών Πόρων της Γερμανίας για 72 χημικά στοιχεία και παραμέτρους, ήτοι (i) με ICP-MS για Ag, Al, As, B, Ba, Be, Bi, Cd, Ca, Ce, Co, Cr, Cs, Cu, Er, Eu, Fe, Ga, Gd, Ge, Hf, Hg, Ho, I, K, La, Li, Lu, Mg, Mn, Mo, Na, Nb, Nd, Ni, Pb, Pr, Rb, Sb, Sc, Se, Sm, Sn, Sr, Ta, Tb, Te, Th, Ti, Tl, Tm, U, V, W, Y, Yb, Zn, Zr, (ii) με ICP-AES για Ba, Ca, K, Mg, Mn, Na, Sr, P, Si, (iii) με IC για Br-, Cl-, F-, NO2-, NO3-, SO4 2-, (iv) με AFS για Hg, (v) φωτομετρικά για NH4 +, (v) ποτενσιομετρικά το pH, (vi) με αγωγιμόμετρο η ηλεκτρική αγωγιμότητα (EC), και (vii) με τιτλοδότηση η ολική αλκαλικότητα (HCO3-). Ακολουθήθηκε ένα πολύ αυστηρόπρόγραμμα ποιοτικού ελέγχου για να διασφαλισθεί η υψηλών προδιαγραφών αξιοπιστία των αποτελεσμάτων.Πολλές διεργασίες επηρεάζουν το υδρογεωχημικό αποτύπωμα του υπόγειου νερού. Σημαντικοί παράγοντες είναι η χημική σύσταση του βρόχινου νερού, το κλίμα, τα φυτά και οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στους εδαφικούς ορίζοντες, οι αλληλεπιδράσεις ορυκτών-νερού, ο χρόνος παραμονής του νερού, η ορυκτολογία και η χημική σύσταση του υδροφορέα (και η ύπαρξη ρύπανσης). Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν φαίνεται, ότι η γεωλογία είναι ο βασικός παράγοντας που ελέγχει τη συγκέντρωση και τη γεωγραφική κατανομή των περισσότερων χημικών στοιχείων στα δείγματα του εμφιαλωμένου νερού, για παράδειγμα οι υψηλές τιμές (α) του Cr σχετίζονται σαφώς με οφιόλιθους, (β) του V υποδηλώνουν την παρουσία πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας και βασαλτικά πετρώματα και (γ) του Uσχετίζονται με γρανιτικές διεισδύσεις και ψαμμίτες στην κεντρική Αγγλία και την κεντρική Ευρώπη. Ωστόσο, η γνώση της γεωλογίας και μόνο είναι ανεπαρκής για την πρόβλεψη της υδρογεωχημείας του εμφιαλωμένου νερού. Μια βασική παρατήρηση, είναι ότι η φυσική μεταβολή της χημικής σύσταση των εμφιαλωμένων νερών είναι τεράστια, συνήθως κατά τρεις έως τέσσερεις και για ορισμένα στοιχεία έως και επτά τάξεις μεγέθους. Αυτή η διακύμανση μπορεί νααντανακλά, μεταξύ άλλων παραγόντων, το χρόνο παραμονής του υπόγειου νερού στον υδροφορέα και την ανάμειξή του με βαθειά υφάλμυρα νερά. Οι συγκεντρώσεις ορισμένων στοιχείων στο εμφιαλωμένο νερό δεν είναι αντιπροσωπευτικές των τυπικών, γλυκών υπόγειων νερών μικρού βάθους, αλλά παρουσιάζουν ασυνήθισταυψηλές τιμές, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές των «μεταλλικών νερών» βαθέων υδροφορέων. Παράδειγμα αποτελούν τα στοιχεία Β, Be, Br, Cs, F, Ge, Li, Rb, Te και Zr. Ένα πολύ μικρό ποσοστό των αναλυμένων δειγμάτων των εμφιαλωμένων νερών (σε γενικές γραμμές <1%) παρουσιάζουν συγκεντρώσεις κάποιων χημικών στοιχείων που υπερβαίνουν τις μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές για τα «μεταλλικά νερά», όπως καθορίζονται από τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχει, επίσης, διαπιστωθεί ότι τα υλικά κατασκευής των φιαλών μπορεί να ασκούν κάποια επίδραση στη χημική σύσταση του εμφιαλωμένου νερού. Για παράδειγμα, η έκπλυση του Sb από το υλικό της πλαστικής φιάλης είναι τόσο μεγάλη, ώστε τα αποτελέσματα των εμφιαλωμένων νερών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένδειξη της φυσικής συγκέντρωσής του στα υπόγεια ύδατα. Τέλος, ένα συμπέρασμα που προκύπτει από την εν λόγω μελέτη είναι ότι τα εμφιαλωμένα νερά μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την απόκτηση μιάς πρώτης εικόνας της γεωχημείας των υπόγειων υδάτων της Ευρώπης. Ο Γεωχημικός Άτλαντας είναι διαθέσιμος από τον ιστότοπο:  http://www.schweizerbart.de/publications/detail/artno/001201002 (EL)
A first impression of the geochemistry and quality of European ground water was obtained by using bottled mineral water as a sampling medium. In total, 1785 bottled waters were purchased from supermarkets of forty European countries, representing 1247 wells/drill holes/springs at 884 locations. All bottled waters were analysed for 72 parameters at the laboratories of the Federal Institute for Geosciences and Natural Resources (BGR) in Germany.The European geochemical maps give a first impression of the natural variation in ground water at the continental scale. The majority of European bottled waters are classified as of Ca-HCO3 type, because of the widespread carbonate lithologies, but there is considerable variation from Na-HCO3 type related to granitic rocks to Na-Cl type associated with deep saline brines. Since, the dominating lithology in Hellas comprises limestone, dolomitic limestone, marble, and maficultramafic rocks (ophiolites), the dominant major ions in Hellenic bottled waters are Ca2+, Mg2+, CO32- and HCO3-, and are, thus, classified in the Ca2+-Mg2+-HCO3- hydrochemical facies. The source aquifers of Hellenic bottled water are apparently continuously replenished by fresh water.Chromium, V and U are discussed, because of their importance in Hellenic ground water. In Europe, the former is clearly related to ophiolites, whereas V indicates the presence of recent volcanism and basaltic rocks, and U is associated with granitic intrusions and Bunter (central England) and Keuper (central Europe) sandstone of early and late Triassic, respectively. It can, therefore, be concluded that geology is one of the key factors influencing the observed element concentrations for a significant number of elements. (EN)

info:eu-repo/semantics/article
info:eu-repo/semantics/publishedVersion

Γεωχημεία υπόγειων υδάτων (EL)
ιοντικοί λόγοι (EL)
εμφιαλωμένα νερά (EL)
Ελλάδα (EL)
υδροχημική ταξινόμηση (EL)
Ευρώπη (EL)
ionic ratios (EN)
Hellas (EN)
bottled water (EN)
Europe (EN)
hydrochemical classification (EN)
Ground water geochemistry (EN)


Δελτίο της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας

Αγγλική γλώσσα

2012-01-21


Geological Society of Greece (EN)

0438-9557
2529-1718
Δελτίο της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας; Τόμ. 46 (2012): Δελτίο της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, τόμ. XLVI; 39-80 (EL)
Bulletin of the Geological Society of Greece; Vol. 46 (2012): Bulletin of the Geological Society of Greece, vol. XLVI; 39-80 (EN)

Copyright (c) 2016 A. Demetriades, C. Reimann, M. Birke (EN)



*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.