δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
Φύλο και Μαθηματικά:Από τον 6ο π.Χ. αιώνα στην Ύστερη Ελληνιστική
(EL)
Μαλιαράκη, Αικατερίνη - Ευστάθιος
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών. Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. Φύλο και Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας.
(EL)
In this work it is examined the relation of woman with mathematics from the 6th c. b.C. until the late Hellenistic ancienty. The gender discrimination in that era didn't allow the recording of historical data according the women's position in the society. The only sources are the historians Herodotus and Plutarch and the doxografians Iamblihus, Porfirius, Diogenes Laertius.Women mathematicians appeared during the pre-classic period (5th c. b.C.) in the school of Pythagoras. The women mathematicians of the classical and Hellenistic periods came from Pythagorism in general.The preclassical Hellenistic and late Hellenistic period have similarities as concerns as the constitution and the Mathematics. The constitutions were monarchy, tyranny aristocracy, while the mathematics of these periods use kinematical methods and measurements together with mathematical reasoning. In the democracy of the classical period the woman mathematicians are only Pythagorean or women coming from the Great Greece. Practical Mathematics were used by the women who are occupied with “weaving”, while women- priestess (hieriae) in Delphi, teach theoretical Mathematics in the visitors. In the classical Athens, Plato in his ideal – city (Politeia) is referred to the women citizen-guards (πολίτιδες - φυλακίδες), who have the same duties as the male citizen-guards and they had to know theoretical Mathematics and Geometrical Astronomy. It is the first gender approach after the period of the Pythagorean School in an official source of the ancient Greek Literature.In the late Hellenistic era, the mathematician-philosopher Hypatia was appeared.. Her work continues the tradition of the Hellenistic period of Mathematics and provides light on the pre-classical period of Mathematics. She studies the conic sections (as the Pythagorean pre-classical Archytas and Apollonios of Rhodes did) and she constructed “astrolabos” (as pre-clasical Anaximander did). Her death signed the end of the ancient Greek mathematics.
Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η σχέση γυναίκας με τα μαθηματικά από τον 6ο πχ. αιώνα μέχρι την ύστερη Ελληνιστική αρχαιότητα. Οι διακρίσεις ως προς το φύλο που υπήρξαν στις εποχές αυτές, δεν επέτρεψαν την καταγραφή ιστορικών στοιχείων όσον αφορά τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, κάτι που δυσκολεύει τη σύγχρονη έρευνα. Αντλούμε πληροφορίες από ιστορικούς, όπως ο Ηρόδοτος και ο Πλούταρχος, δοξογράφους, όπως ο Ιάμβλιχος, ο Πορφύριος και ο Διογένης Λαέρτιος και σύγχρονους ιστορικούς και κοινωνιολόγους.Γυναίκες Μαθηματικοί εμφανίστηκαν στην προκλασική περίοδο στη σχολή του Πυθαγόρα. Οι γυναίκες μαθηματικοί της κλασσικής και ελληνιστικής προέρχονται από την Πυθαγόρεια σχολή και τον Πυθαγορισμό γενικότερα.Η προκλασσική ελληνιστική και ύστερη ελληνιστική εποχή έχουν ομοιότητες ως προς τα πολιτεύματα και τα Μαθηματικά. Τα πολιτεύματα ήταν ολιγαρχία, τυραννία, μοναρχία, ενώ τα Μαθηματικά χρησιμοποιούνταν κινηματικές μεθόδους μαζί με τους μαθηματικούς συλλογισμούς. Στη Δημοκρατία της κλασσικής εποχής δεν εμφανίστηκαν γυναίκες μαθηματικοί παρά μόνο Πυθαγόρειες ή από την Μ. Ελλάδα. Πρακτικά Μαθηματικά χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες-τεχνίτιδες που ασχολούνταν με την υφαντική, ενώ θεωρητικά μαθηματικά δίδασκαν οι ιέρειες των Μαντείων στους φιλοξενούμενους. Ο Πλάτωνας στην ιδεατή του Πολιτεία υποστήριζε ότι οι γυναίκες πολιτίδες – φυλακίδες (όπως και οι πολίτες – φύλακες της πόλης) όφειλαν να γνωρίζουν Μαθηματικά και γεωμετρικοποιημένη Αστρονομία. Αυτή είναι η πρώτη μη έμφυλη διάσταση κοινωνικού φύλου σε επίσημη σωσμένη πηγή της ελληνικής γραμματείας.Στην ύστερη ελληνιστική εποχή εμφανίστηκε η μαθηματικός και φιλόσοφος Υπατία της οποίας το έργο συνέχισε την ελληνιστική εποχή και φωτίζει τα επιτεύγματα της προκλασικής εποχής στα Μαθηματικά και στην Αστρονομία. Η Υπατία μελέτησε τις κωνικές τομές (όπως και ο προκλασικός Πυθαγόρειος Αρχύτας και ο Απολλώνιος ο Ρόδιος) και κατασκεύασε αστρολάβο (όπως ο προκλασικός Αναξίμανδρος). Ο τραγικός της θάνατος σηματοδότησε το τέλος των ελληνικών Μαθηματικών.
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.
Βοηθείστε μας να κάνουμε καλύτερο το OpenArchives.gr.
