Στην παρούσα ερευνητική εργασία διερευνάται το κατά πόσο υφίσταται το φαινόμενο της γυάλινης οροφής στη διοίκηση των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πρώτο μέρος της εργασίας παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο βάσει του οποίου διαμορφώθηκαν τα ερευνητικά ερωτήματα, μέσα από την αποσαφήνιση των εννοιών «Διοίκηση» και «Εκπαιδευτική διοίκηση», και την αναφορά στη διάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος και της εκπαιδευτικής διοίκησης στην ελληνική πραγματικότητα. Επίσης γίνεται αναφορά στον ρόλο που κατέχουν οι γυναίκες στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση ιστορικά και σήμερα.Στη δεύτερη ενότητα του θεωρητικού σκέλους γίνεται περιγραφή του υπό διερεύνηση θέματος. Αρχικά παρουσιάζονται κάποια στατιστικά στοιχεία σχετικά με την υποαντιπροσώπευση των γυναικών στη διοίκηση σχολικών μονάδων. Στη συνέχεια συζητείται το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής». Η τρίτη επιμέρους ενότητα επικεντρώνεται στα αίτια της υποαντιπροσώπευσης των γυναικών και στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στο χώρο της διοίκησης σχολικών μονάδων. Τέλος γίνεται αναφορά στα κριτήρια βάσει των οποίων επιλέγονται οι Διευθυντές και οι Διευθύντριες σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας.Στην τρίτη και εκτενέστερη ενότητα του θεωρητικού σκέλους γίνεται ανασκόπηση των ερευνητικών μελετών επί του υπό διερεύνηση θέματος. Ξεκινάμε με τη συζήτηση των αρχικών προσεγγίσεων ως προς τη διερεύνηση του ρόλου του διευθυντή σχολικής μονάδας. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν την παρουσία των γυναικών στην εκπαιδευτική διοίκηση. Η τρίτη επιμέρους ενότητα περιλαμβάνει τα ερευνητικά δεδομένα που σχετίζονται με τα αίτια της υποαντιπροσώπευσης των γυναικών και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν κατά την επαγγελματική τους ανέλιξη. Η τέταρτη επιμέρους ενότητα περιλαμβάνει τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν τα συμβούλια αξιολόγησης και τα κριτήρια επιλογής των διευθυντικών στελεχών. Τέλος, στην πέμπτη επιμέρους ενότητα παρουσιάζονται τα δεδομένα που αφορούν την επιλογή διευθυντικών στελεχών το 2007 και το 2011 στον Νομό Αργολίδας. Το θεωρητικό μέρος της εργασίας ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του σκοπού της ερευνητικής μελέτης καθώς και τα ερευνητικά ερωτήματα που διαμορφώθηκαν. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται η μεθοδολογία της έρευνας. Ειδικότερα παρουσιάζεται η μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθήθηκε, ο τρόπος επιλογής του δείγματος και τα δημογραφικά στοιχεία των διευθυντριών, ο τρόπος σχεδιασμού του εργαλείου συλλογής δεδομένων, η διαδικασία που ακολουθήθηκε τόσο για τον έλεγχο του ερευνητικού εργαλείου όσο και για τη διεξαγωγή των συνεντεύξεων και τη συλλογή των δεδομένων και ο τρόπος ανάλυσης των αποτελεσμάτων της έρευνας.Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την επεξεργασία και τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων της ερευνητικής μελέτης. Αναλυτικότερα, στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται τα στοιχεία που αφορούν την εκπαίδευση και την κατάρτιση του δείγματος των διευθυντριών. Στη συνέχεια, η κάθε επιμέρους ενότητα του κεφαλαίου περιλαμβάνει τα δεδομένα της έρευνας σε σχέση με τους άξονες διερεύνησηςΟλοκληρώνοντας την παρούσα ερευνητική μελέτη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η προσπάθεια αποτύπωσης των απόψεων των Διευθυντριών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σχετικά με τους λόγους της χαμηλής εκπροσώπησης των γυναικών στη διοίκηση των σχολικών μονάδων, τους λόγους που οι ίδιες αποφάσισαν να διεκδικήσουν οι ίδιες μία ανώτερη θέση στην εκπαίδευση καθώς και τα εμπόδια που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, με στόχο να διαπιστωθεί εάν τελικά υφίσταται το φαινόμενο της γυάλινης οροφής ήταν επιτυχής. Τα εν λόγω ζητήματα διερευνήθηκαν εις βάθος μέσω της μεθοδολογικής προσέγγισης που επιλέχθηκε. Ωστόσο, εφόσον πρόκειται για μία μελέτη περίπτωσης κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι το μέγεθος του δείγματος ήταν αρκετά περιορισμένο, όπως προαναφέρθηκε. Επιπροσθέτως τα αποτελέσματα δεν είναι δυνατό να γενικευτούν στον ευρύτερο πληθυσμό των διευθυντριών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ελλάδας καθώς προέρχονται από τις διευθύντριες ενός μόνο Νομού της χώρας.
In our paper we examine whether the phenomenon of “glass ceiling” exists in the administration of school units of Primary Education in the Prefecture of Argolida.In the first part of the paper, we present the theoretical basis of the research questions by bringing out the issues of “administration” and “educational administration”, the pattern of the educational system and its administration and the role of women in the system.We present statistical evidence of sub – representation of women in administrational places, we discuss the phenomenon of the “glass ceiling” and we consider the causes of this sub-representation.We continue with a retrospection of other researches on the subject. We consider the role of the administration of the school unit, the data about the sub-representation of women, and the barriers which stop women from occupational evolution.In the second part of the paper, we present the methodology of our research. Especially we present the methodologic approach, the election of the sample, the demography of the women, the plan of the collection of data and the procedure of collecting and analyzing the data.In the third part of the paper we present the results from processing and statistically analyzing the data, according to the axes of the research.Finishing, we could say that the opinion of women possessing administrative position in primary education about the reasons of sub-representation of women in administration, the barriers that they encounter and their willing to possess such a position were successfully accomplished.
University of the Aegena
