Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας αποτελούν ισχυρό θεσμό συμβολής στην εκπαίδευση ενηλίκων, καθώς αποσκοπούν στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού, μέσω της επανένταξης στην εκπαιδευτική διαδικασία ατόμων που ανήκουν κυρίως σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ίδρυση Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας από το 2004, όχι μόνο για τον ελεύθερο πληθυσμό, αλλά και για τους έγκλειστους των φυλακών της χώρας. Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας στα Καταστήματα Κράτησης στοχοθετούν στην ανάδειξη ατομικών προσόντων και δεξιοτήτων αποβλέποντας στη δημιουργία παραμέτρων κοινωνικής στήριξης. Η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών αποτελεί έναν από τους βασικούς θεματκούς άξονες εκπαίδευσης των σχολείων αυτών. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση της συμβολής της διδασκαλίας του Επιστημονικού και Περιβαλλοντικού Γραμματισμού στο να καταστήσει τους φυλακισμένους εκπαιδευόμενους επιστημονικά εγγράμματους, ως προς σύγχρονα θέματα των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας και της περιβαλλοντικής επιστήμης και ως προς την κατανόηση των οικονομικών, πολιτικών και ηθικών προεκτάσεων αυτών που επηρεάζουν δυναμικά το κοινωνικό σύνολο.Μέσω διεξαγωγής ποιοτικής έρευνας, που βασίστηκε σε ημιδομημένες συνεντεύξεις καθηγητών Επιστημονικού και Περιβαλλοντικού Γραμματισμού Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας Σωφρονιστικών Καταστημάτων της χώρας, κατά τα σχολικά έτη 2011-2012 και 2012-2013, εξετάζεται κατά πόσο οι Φυσικές Επιστήμες, εστιάζοντας στον επιστημονικό θετικό τρόπο σκέψης και τον πειραματισμό, ευνοούν την ενδυνάμωση της οξυδέρκειας και των πρακτικών δεξιοτήτων, την καλλιέργεια κριτικής σκέψης, τη διαμόρφωση συνθηκών για ανάπτυξη πρωτοβουλιών και αυτενέργεας, καθώς και τη βελτίωση της αυτοεκτίμησης των εκπαιδευομένων κρατουμένων. Ικανότητες που είναι απαραίτητες για τη βελτίωση των δύσκολων καθημερινών συνθηκών των φυλακισμένων και που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και επαναθεώρηση της στάσης τους απέναντι στην κοινωνία. Η μελέτη διερευνά επίσης τις διααφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες μεταξύ ανδρών και γυναικών εκπαιδευομένων, που αποτελούν συνέπεια του διαφορετικού τρόπου αντιμετώπισης των δεινών του εγκλεισμού από τα δύο φύλα.Σύμφωνα με τα βασικότερα αποτελέσματα της έρευνας, εκπαίδευση εντός των Σχολείων Φυλακών σημαίνει, εκτός από απόκτηση γνώσεων και πνευματικής καλλιέργειας, διέξοδο από τη θλιβερή πραγματικότητα, επικοινωνία με την κοινωνία, νοητική ελευθερία και ελπίδα για το αύριο. Ο/η εκπαιδευτής/τρια Φυσικών Επιστημών στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας Φυλακών, αγνοώντας τις πολλαπλές ψυχολογικές και πρακτικές δυσκολίες που συνεπάγεται η διδασκαλία εντός του αυστηρού περιβάλλοντος των σωφρονιστικών καταστημάτων, διαπιστώνει το σημαντικό ενδιαφέρον από πλευράς των κρατουμένων και των δύο φύλων για την κατανοήση των φυσικών φαινομένων και την εξερεύνηση των νόμων που διέπουν τον κόσμο και επιδιώκει τη μύηση των εκπαιδευομένων στην ανάπτυξη δεξιοτήτων οικοδόμησης της επιστημονικής και ευέλικτης σκέψης. Η ενεργοποίηση των κατάλληλων μηχανισμών και εργαλείων απόκτησης θετικής σκέψης, σύμφωνα με την πλειοψηφία των εκπαιδευτών που έλαβαν μέρος στην έρευνα, διευκολύνει την κατανόηση των επιστημονικών και κοινωνικών προβλημάτων, της αναγκαίας σχέσης μεταξύ αιτίας και αποτελέσματος και των συνεπειών που έπονται της κάθε ενέργειας. Ο Επιστημονικός και Περιβαλλοντικός Γραμματισμός προωθούν, κατ’ επέκταση, την ικανότητα ανάληψης ευθυνών και την ευκολότερη προσαρμογή και κοινωνική επανένταξη των ενήλικων κρατούμενων εκπαιδευομένων.
Second Chance Schools are an institution contribution to adult education to combat social exclusion. Of particular interest is the establishment of the Second Chance Schools since 2004, for the inmates of the prison. Second Chance Schools in prisons aimed at highlighting the personal qualities and skills and seek to create social support parameters. The teaching of science is one of the fundamentals of education these schools. The present study aims to investigate the contribution of the teaching of Science and Environmental Literacy to make prisoners learners scientifically literate, to contemporary issues of science, technology and environmental science and in understanding the economic, political and ethical implications those affecting dynamic society.By conducting qualitative research, semi-structured interviews with teachers of Science and Environmental Literacy of Second Chance Schools country's prisons in the school years 2011-2012 and 2012-2013, in looking at whether science, focusing on the positive scientific thinking and experimentation, favour empowering practice skills, cultivating critical thinking, creating conditions for development initiatives and improve the self-esteem of learners prisoners. Educational qualities that are needed to improve the difficult daily conditions of prisoners and that can influence the development and reconsideration of their attitude towards society. The study also explores the diverse educational needs of men and women adult learners of prison schools, due to the different way of suffering the pains of prison’s life between the two genders.According to the results of research, education within schools prisons means other than acquisition of knowledge and intellectual culture, way out of reality, communication with society, intellectual freedom and hope for tomorrow. The teachers of Natural Sciences in Second Chance Schools of Prisons, ignoring the multiple psychological and practical difficulties involved in teaching within the strict environment of prison, discover that learners of both sexes are particularly interested to understand the natural phenomena and to explore the laws of physics governing the world, in order to introduce the prisoners-learners to develop the skills of the construction of scientific and flexible way of thinking.The activation of appropriate mechanisms and tools to obtain scientific way of thinking, according to their trainers, facilitate the understanding of scientific and social problems, the relationship between cause and effect and consequences of following each action. The Scientific and Environmental Literacy promote, as consequence, the responsibilities and the social reintegration of adult prison learners.
