The purpose of this study, which was conducted as a research with the use of descriptive and inductive method, was to investigate, describe, and interpret the communication practices used by principals through teachers' perceptions of their job satisfaction. The data of the research were collected from teachers working in Secondary School Units in Rhodes through the questionnaire ''The communication of the headmaster and the satisfaction of the teachers''. This consisted of demographics (gender, working status, age and years of working experience), of 24 items designed with five-point Likert scales, ranging from ''1 = Always'' to ''5 = Never'' but also from another one open-ended question. The research population consisted of 753 teachers working in these schools. In total, 372 questionnaires (43.42%) were answered with the presence of the researcher in 18 schools. After collection, the research data were coded, entered and analyzed with SPSS statistical package. In order to determine teachers 'views, frequencies were used, mean values, and two types of parametric tests, the t-test (concerning gender and employment), and the ANOVA (concerning teachers' age and years of working experience). Through the results of the research emerged as the best communicative practices of principals contributing to the job satisfaction of teachers: a. active listening and discussion of various issues; b. direct communication (face-to-face) as a more common practice; and c. free speech without hindrance. The worst communication practices which are reported were: a) I do not meet my school principal but only at formal meetings, b) I communicate by e-mail, and c) He encouraged me to adopt the role of leader. In addition, there were statistically significant differences between the communication practices used by principals through the teachers' perceptions in respect of their job satisfaction such as: 1. Male teachers receiving more motivation from their manager to adopt the role of leader in comparison with women. 2. Teachers' substitutes where the manager gives them more clear and sufficient information and guidance than those given to the permanent staff. 3. Teachers aged 30 and over where their manager best picks up their proposals and communicates them using effective communication methods from those aged up to 29. 4. Teachers with a working experience of 1 to 15 years and from 21 and more who have better direct communication (face-to-face) with their principal (as a normal practice in their school) than those with 16 to 20 years. Suggestions for improvement between principals and teachers that will contribute not only to a better communication but also to their personal and professional development and satisfaction are: 1. Appropriately certified and designed in-school training programs for teachers and principals that promote communication skills and leadership styles. 2. Practicing leadership through activities and educational projects that utilize the learning (deepening, exploring) and practice communities (technological networking, innovation and school openness in society).
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης, που διεξήχθη ως έρευνα με τη χρήση περιγραφικής και επαγωγικής μεθόδου, ήταν η διερεύνηση, η περιγραφή και η ερμηνεία των επικοινωνιακών πρακτικών που χρησιμοποιούν οι διευθυντές/ριες μέσα από τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών αναφορικά με την εργασιακή τους ικανοποίηση. Τα ερευνητικά δεδομένα συλλέχθηκαν από εκπαιδευτικούς που εργάζονταν σε Σχολικές Μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στη Ρόδο μέσω του ερωτηματολογίου «Η επικοινωνία του/της διευθυντή/ριας του σχολείου και η ικανοποίηση των εκπαιδευτικών». Αυτό αποτελούνταν από τα δημογραφικά στοιχεία (φύλο, εργασιακή σχέση, ηλικία και χρόνια διδασκαλίας), από 24 αντικείμενα σχεδιασμένα με κλίμακες Likert πέντε σημείων, που κυμαίνονταν από το «1 = Πάντα» έως το «5 = Ποτέ» αλλά και από μία ανοικτού τύπου ερώτηση. Ο πληθυσμός της έρευνας απαρτίζονταν από 753 εκπαιδευτικούς που εργάζονταν σε αυτά τα σχολεία. Συνολικά απαντήθηκαν 372 ερωτηματολόγια (ποσοστό 43,42%) με την παρουσία του ερευνητή σε 18 σχολεία. Μετά τη συλλογή τα ερευνητικά δεδομένα κωδικοποιήθηκαν, εισήχθησαν και αναλύθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS. Προκειμένου να προσδιοριστούν οι απόψεις των εκπαιδευτικών, χρησιμοποιήθηκαν συχνότητες, μέσες τιμές και δύο είδη παραμετρικών δοκιμών, η δειγματοληψία t-test (ως προς το φύλο και την εργασιακή σχέση) και η ANOVA (ως προς την ηλικία και την προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών). Μέσα από τα αποτελέσματα της έρευνας αναδύθηκαν ως καλύτερες επικοινωνιακές πρακτικές των διευθυντών/ριών που συμβάλλουν στην εργασιακή ικανοποίηση των εκπαιδευτικών: α. η ενεργητική ακρόαση και η συζήτηση διαφόρων θεμάτων, β. η άμεση επικοινωνία (πρόσωπο με πρόσωπο) ως πιο συνηθισμένη πρακτική και γ. η ελεύθερη ομιλία χωρίς εμπόδια. Ως χειρότερες επικοινωνιακές πρακτικές δηλώθηκαν: α) δεν συναντώ τον/την διευθυντή/ρια του σχολείου μου μόνο στις επίσημες συναντήσεις, β) επικοινωνώ μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και γ) με παρακινεί να υιοθετήσω τον ρόλο του ηγέτη. Επιπλέον, υπήρξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των επικοινωνιακών πρακτικών που χρησιμοποιούν οι διευθυντές/ριες μέσα από τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών αναφορικά με την εργασιακή τους ικανοποίηση όπως: 1. Των ανδρών εκπαιδευτικών όπου δέχονται μεγαλύτερη παρακίνηση από τον/την διευθυντή/ριας τους/της προκειμένου να υιοθετήσουν το ρόλο του ηγέτη από εκείνη των γυναικών. 2. Των αναπληρωτών/ριών εκπαιδευτικών όπου ο/η διευθυντής τους δίνει περισσότερες σαφείς και επαρκείς πληροφορίες και οδηγίες από εκείνες στους/στις μονίμους/ες. 3. Των εκπαιδευτικών ηλικίας από 30 και άνω όπου ο/η διευθυντής τους παίρνει καλύτερα τις προτάσεις τους και τις ανακοινώνει χρησιμοποιώντας αποτελεσματικές μεθόδους επικοινωνίας από εκείνων που είναι ηλικίας μέχρι 29. 4. Των εκπαιδευτικών με προϋπηρεσία από 1 έως 15 έτη αλλά και από 21 και άνω οι οποίοι έχουν καλύτερη άμεση επικοινωνία (πρόσωπο με πρόσωπο) με τον/την διευθυντή/ρια τους (ως μια συνηθισμένη πρακτική στο σχολείο τους) από εκείνων που έχουν προϋπηρεσία από 16 έως 20 έτη. Ως προτάσεις βελτίωσης για καλύτερη επικοινωνία μεταξύ διευθυντών/ριών και εκπαιδευτικών που θα συμβάλλουν στην προσωπική και επαγγελματική τους ανάπτυξη και ικανοποίηση αναδεικνύονται: 1. Κατάλληλα πιστοποιημένα και σχεδιασμένα ενδοσχολικά επιμορφωτικά προγράμματα κατάρτισης για εκπαιδευτικούς και διευθυντές/ριες που προάγουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες και τα στυλ ηγεσίας. 2. Άσκηση ηγεσίας στην πράξη μέσα από δραστηριότητες και εκπαιδευτικά έργα που αξιοποιούν τις κοινότητες μάθησης (εμβάθυνση, διερεύνηση) και πρακτικής (τεχνολογική δικτύωση, καινοτομία και άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία).
