Η ενέργεια ως προϊόν και οικονομικό μέγεθος αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα
θέματα στο σύγχρονο κόσμο, περιέχοντας κάτω από αυτό τον ευρύ όρο, μερικά από τα πιο
συναρπαστικά ερωτήματα της εποχής μας. Ξεκινώντας από τον πεπερασμένο χαρακτήρα των ορυκτών
καυσίμων καθώς και το αντίστοιχο πρότυπο ανάπτυξης, τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της παραγωγής
ενέργειας ακόμη και για ορισμένες μορφές που θεωρούνται αθώες όπως η υδροηλεκτρική ενέργεια, τη
γεωστρατηγική ανεξαρτησία ευρύτερων πριοχών, και φτάνοντας μέχρι σε κοινωνικά ζητήματα, όπως η
ενεργειακή φτώχεια, η αειφορία ή η χρήση της πυρηνικής ενέργειας, τόσο η ενέργεια, όσο και η
υποκατηγορία των οικονομικών της ενέργειας είναι ένας αναπτυσσόμενος ακαδημαϊκός τομέας που
φιλοδοξεί να δώσει χρήσιμες απαντήσεις, ή τουλάχιστον εργαλεία προς όφελος άρτια σχεδιασμένων
λύσεων.
Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία έχει τη φιλοδοξία να αναμετρηθεί με ορισμένα από τα
ζητήματα αυτά με κύριο στόχο να αξιολογήσει τον αντίκτυπο στον πληθωρισμό που προκαλείται από
τις αλλαγές των τιμών της ενέργειας στις χώρες μέλη της ΕΕ (27), καθώς και να αξιολογήσει τη
διαδικασία και το ρυθμό της ομογενοποίησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάνοντας χρήση στατιστικών
εργαλείων.
Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια γενική εισαγωγή στο θέμα εξηγώντας κάποια βασικά στοιχεία
για την ενέργεια και τους λόγους της αξιοποίησης των ανοικτών δημόσιων δεδομένων και στατιστικών
μεθόδων.
Στο δεύτερο κεφάλαιο λαμβάνει χώρα η παρουσίαση της αγοράς ενέργειας, των υποδομών και
του πλαισίου των χωρών της ΕΕ, η οποία θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια.
Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του στατιστικού πακέτου λογισμικού για
τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό από τις τιμές της ενέργειας, καθώς και οι προσπάθειες της ερμηνείας
του.
Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι γραμμές παλινδρόμησης και οι υπολογισμοί για την
άνοδο των χρονοσειρών των τιμών της ενέργειας και η συσχέτισή τους, ιδίως με τις διεθνείς τάσεις των
τιμών του πετρελαίου.
Στο πέμπτο κεφάλαιο χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι ομαδοποίησης σε συστάδες για την
κατηγοριοποίηση των μελών της ΕΕ για δύα διαφορετικά χρονικά σημεία χρησιμοποιώντας ποσοτικά
και ποιοτικά στοιχεία και χαρακτηριστικά και στη συνέχεια συγκρίναμε τα επίπεδα ομοιότητας.
Στο έκτο κεφάλαιο εκφράζονται τα τελικά συμπεράσματα της παρούσας μεταπτυχαικής
εργασίας σχετικά με το στόχο της ομογενοποίησης που έθεσε η ΕΕ ως βήμα για την περαιτέρω
οικονομική ενοποίηση.
Για την εκπόνηση της διατριβής χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά δημόσια δεδομένα, που
διατηρούνται και δημοσιεύονται από τα θεσμικά όργανα και υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή των
κρατών μελών της. Το στατιστικό πακέτο λογισμικού που χρησιμοποιήθηκε ήταν Minitab και XLSTAT.
(EL)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Μαθηματική Προτυποποίηση σε Σύγχρονες Τεχνολογίες στην Οικονομία”
(EL)
Energy as a commodity and economic figure constitutes one of the most discussed issues in the
contemporary world containing under that “umbrella term” some of the most compelling questions of
our time. Ranging from the finite character of fossil fuels along with the respective development
paradigm, the environmental impact of energy production even in some considered innocent forms like
hydroelectricity, the geostrategic independence of greater regions, to social issues like energy poverty,
sustainability or the use of nuclear power, energy and the subcategory of energy economics are a
developing academic area aspiring to provide useful answers or at least tools to advocate them in favor
of well-planned solutions.
This dissertation has the ambition to address some of those issues with main target to assess
the impact on inflation imposed by the change in energy prices among all (27) EU member countries and
to evaluate the process and rate of homogenization in the European Union by utilizing statistical tools.
In the first chapter a general introduction of the subject is presented by explaining some key
energy figures and the reasons of utilization of open public data and statistical methods.
In the second chapter a presentation of the EU countries’ energy market, infrastructure and
framework is taking place, which will be used afterwards.
In the third chapter are presented the results of the statistical software package for the impact
on inflation caused by energy prices, as well as attempts of interpreting that figure.
In the fourth chapter are presented the regression lines and the computations for the rise in
energy prices’ time series and their associations especially with international oil prices’ trend.
In the fifth chapter we used clustering methods for classifying the EU members in two different
points of time by using both quantitative and qualitative figures and attributes and then we compared
the level of similarity.
In the sixth chapter are expressed the final conclusions of this dissertation regarding the
homogenization target set by the EU as step for the further economic unification.
For the elaboration of the dissertation were used solely public data, maintained and published
by institutions and services of the European Union or of its member states. The statistical software used
was Minitab and XLSTAT.
(EN)
