This item is provided by the institution :

Repository :
National Archive of PhD Theses
see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*
share



PhD thesis (EN)

2014 (EN)

Στωικισμός και καντιανή ηθική
Kant and stoic ethic

Σταμούλη, Ανθούλα
Stamouli, Anthoula

The main purpose of this study is to conceal the collusion between Immanuel Kant and the Stoics, with reference to the problem of Ethics, through three main themes concerning: a. The concepts of Good and Evil in relation to the moral law b. coupling virtue and happiness and c. the model of Stoic Wise.Were investigated primarily the concept of reason, freedom and duty on both philosophical schools, in order to understand the similarities and differences of the above have thematic. In these chapters, it was found that the similarities between Kant and Stoic is of particular importance, although Kant himself does not explicitly refer to the Arcade.Therefore, the work is composed of eight (8) chapters, divided into subsections in order to achieve systematic reference to the test individual issues.The first chapter presents the sources that toppled the Immanuel Kant and drew his knowledge of the Lodge. The Stoicism is one of the main sources of moral philosophy of Kant. There is a range of key passages in the works of the philosopher, on virtue, the will, the Supreme Good and the moral value of the person, where the Stoic ethics has a special place. The Kant sometimes praises the Stoics for the validity of their reflections and sometimes rejects, through the systematic review, their positions in their respective subjects. One of the first scholars who dealt with the position of Stoic ethics in Kant's philosophy, is Willi Schink. In his article "Kant und die stoische Ethik" lists the sources of Königsberg philosopher in relation to the Stoic ethics. O A. Warda also deals extensively with the philosophy of Immanuel Kant and presents the sources of the philosopher, in his "Immanuel Kants Bucher". Important in this chapter, is the reference to Johann Jacob Brucker. O Brucker wrote a world history of philosophy, entitled "Historia critica Philosophiae", which consists of two volumes. In the first volume (and few in the second), inter alia, in Stoicism, paying special attention, as did Kant, in moral philosophy.The second chapter investigates the place and role of the Word in the minds of the Stoics and Kant, in order to find the common course. It is characteristic that both the Kantian and the Stoic ethics, the position of the Word predominate. The Word is a fundamental concept for the determination of human life and harmony with nature, is a common denominator of the two philosophical schools. However, the reason for Kant, is approached in the context of purely practical Speech and away from any empirical evidence, while the Stoics is connected to the flat sensation experience. Despite the differences found between Kant and the Lodge, it is important to their common position on obedience to moral law, but which for Kant defined under task through a priori moral law, while the Stoics defined under nature. Frequent and accurate reports of Kant in the respective positions of the Lodge concerning the Word and Nature, show that the Kainixvergios philosopher fully understood the meaning of Stoic ethics. Specifically, this chapter examines a. The position of the Word in Kant and Stoic ethics b. The interpretation given by Kant in dogmatic philosophy of Stoics and c. The affinities of the cosmic Logos of the Stoics with the Categorical Imperative of Kant.The third chapter analyzes the concept of freedom in the Stoics and Kant. Studied mainly a. The problem arises when freedom confused with the necessity or "Doom" by the Stoics and b. The concept of moral conscience, which coincides with freedom in Kant and the Stoic moral intellect. Substantial concurrence not present in the conception of Stoics and Kant's about freedom, but is a comparative examination, to conceal the differences that exist in moral theory and two respectively. On the issue of freedom of the Kant differs from the Stoics, as they frame the freedom to Nature, God and the cosmic Logos, while the Kant considers necessary request of Practical Reason. Therefore expresses its own position, one hand admiring the views of the Lodge, on the other hand, developing the thought of self. So Kant approaching freedom through the moral law, the consciousness of which the Faktum Speech.The fourth chapter touches on the concept of Kantian duty and it is different from the Stoic teaching. For this purpose, investigated the position of Stoic "feat" in relation to the Kantian duty to elucidate the differences between the two theories. Also stressed the "moral sense" of duty in Kant, as a feeling of satisfaction or pleasure (here Immanuel Kant identifies with Epicurus), in discharging his duty itself. It even how separation of functions is in perfect and imperfect, by Kant, is stoic origin, as evidenced by the sources. But for Kant, the task associated with freedom and, through the moral law leads us to the supreme good. Such a quest to attain the supreme good, sets the request of the immortality of the soul, which for Kant is part of the practical reason, but the claim of the existence of God.In the fifth chapter deals with the overarching objective of philosophizing in Kant and the Stoics. Presents the interpretation given by Kant on the definition of the Stoic philosophy and his own position with reference to the Supreme Good. Also analyzed the interpretation of Kant on the ethical principles of the Stoics. The Kant endorses, analyze and justify the Stoic division of Philosophy (Physics-Logic-Ethics). Disagrees, however, with the Stoics in the definition of philosophy, arguing that they should Philosophy is not teaching of wisdom (as claimed by the Stoics), but the supreme good. The Kant also explains the concept of perfection and examine its suitability as a condition of morality. It argues that the physical principles can not be the moral authority, because all matter of practical rules always based on subjective conditions. The principle of the Lodge, in Kant, belongs to bliss, since reduced to the world of experience.The sixth chapter explores the dimensions of Good and Evil in the Stoic and Kantian philosophy. The Kantian theory calls for the setting of ethical standards related to the Good and the Bad in order to conceal the similarities and differences with the Stoic ethics. So the process is perceived to be the Supreme Good (and relative to the a priori moral law), which for Kant is a fundamental moral sense. According to Kant, evil must be evicted from the property of morality, from the corrupt rule and hence by freedom itself and not from the slopes. Therefore, the Stoic would have the moral criterion of option within the meaning of freedom. Also Kant, compares the stoic virtue with Christian ethics in the choice of their ethical standards. It should also be noted that the Kantian distinction on predisposition and torque, there is a potential affinity with the Lodge, even though the distinction is not developed with such clarity and insight, as in Kant.The seventh chapter studies the virtue and happiness in the Stoic and Kantian moral intellect. Presented and analyzed in depth review in which Kant makes, for the Stoic positions for virtue, and emphasized the value of the Supreme Good, which is the coupling of virtue and happiness, the moral philosophy of Kant. The philosopher agrees with the Stoics in the identification of virtue with courage and cultivation through exercise. However, slams the persistent effort of the Lodge to simulate the practical principles of virtue and happiness, to integrate ie happiness to virtue, which is the supreme good.The eighth chapter explores the Stoic ideal of the Wise in relation to the Kantian ethics. It examines and analyzes the passions and apathy to the Stoics and Kant, beyond the power of human morality and human dignity. Although Kant adopts some general views of the Stoics on the passions and their connection with the Word, does not agree with the definition of the passions and functional capacity, as it considers bad moods. It also differs from the Lodge to the issue of apathy, rejecting it, while approaching pity and compassion in the same study light with that of Stoic, using and enhancing their own examples. The characteristics of the Stoic Wise and reduction in authority, it is perfectly acceptable Posts by Kant, as the philosopher considers perfection as material and separates from the "End". Simultaneously determines the moral power differently from Stoic philosophers.Still, it is obvious how Kant opposes the stoic acceptance of suicide, as says the spontaneous suicide is never justified - unlike the Stoics who justified in cases - and a crime against ourselves, against other people and God. Moreover shows that the preservation of life is dictated by the task itself. The Kant, clearly rejecting eudemonism the Stoics said that man can not and should not escape the pain. A righteous man, when Kainixvergio philosopher, he feels satisfied when elevate and honor humanity in his own person, even if it succeeded, living the great miseries of life. Duty and will not have exact equivalent in Stoicism, but are fundamental concepts in Kant.
Κύριος σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διαφανούν οι συμπορεύσεις μεταξύ του Immanuel Kant και των Στωικών, εν αναφορά προς το πρόβλημα της Ηθικής, μέσα από τρεις βασικούς θεματικούς άξονες, που αφορούν: α. στις έννοιες του Καλού και του Κακού εν σχέσει προς τον ηθικό νόμο β. στην σύζευξη αρετής και ευδαιμονίας και γ. στο πρότυπο του στωικού Σοφού. Διερευνήθησαν πρωτίστως οι έννοιες του Λόγου, της ελευθερίας και του καθήκοντος και στις δύο φιλοσοφικές Σχολές, ώστε να κατανοηθούν οι ομοιότητες καθώς και οι διαφορές των άνωθι θεματικών. Στα κεφάλαια αυτά, διαπιστώθηκε πως οι συγγένειες μεταξύ Kant και Στωικών είναι ιδιαίτερης σημασίας, αν και ο ίδιος ο Kant δεν αναφέρεται ρητά στην Στοά.Ως εκ τούτου, η εργασία απαρτίζεται από οκτώ (8) κεφάλαια, διηρημένα σε υποενότητες, με στόχο την επίτευξη της συστηματικότερης αναφοράς στα εξεταζόμενα επιμέρους ζητήματα.Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι πηγές στις οποίες ανέτρεξε ο Immanuel Kant και άντλησε τις γνώσεις του για την Στοά. Ο Στωικισμός είναι μία από τις κύριες πηγές της ηθικής φιλοσοφίας του Kant. Υπάρχει ένα φάσμα βασικών αποσπασμάτων στα έργα του φιλοσόφου, σχετικά με την αρετή, την βούληση, το Υπέρτατο Αγαθό και την ηθική αξία του προσώπου, στα οποία η στωική ηθική κατέχει ιδιαίτερη θέση. Ο Kant άλλοτε επαινεί τους Στωικούς για την εγκυρότητα των στοχασμών τους και άλλοτε απορρίπτει, μέσα από την συστηματική του κριτική, τις θέσεις τους στα αντίστοιχα θέματα. Ένας από τους πρώτους μελετητές, που ασχολήθηκε με την θέση της στωικής ηθικής στην καντιανή φιλοσοφία, είναι ο Willi Schink. Στο άρθρο του “Kant und die stoische Ethik” παραθέτει τις πηγές του Καινιξβέργιου φιλοσόφου εν σχέσει προς την στωική ηθική. O A. Warda επίσης, ασχολείται διεξοδικά με την φιλοσοφία του Immanuel Kant και παρουσιάζει τις πηγές του φιλοσόφου, στο έργο του “Immanuel Kants Bucher”. Σημαντική σε τούτο το κεφάλαιο, είναι και η αναφορά στον Johann Jacob Brucker. O Brucker έγραψε μια παγκόσμια ιστορία της Φιλοσοφίας, με τίτλο “Historia critica Philosophiae”, η οποία αποτελείται από δύο τόμους. Στον πρώτο τόμο (και ελάχιστα στον δεύτερο) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στον Στωικισμό, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως και ο Kant, στην ηθική του φιλοσοφία.Στο δεύτερο κεφάλαιο διερευνάται η θέση και ο ρόλος του Λόγου στην σκέψη των Στωικών και του Kant, ώστε να ευρεθούν οι συμπορεύσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως τόσο στην καντιανή όσο και στην στωική ηθική, η θέση του Λόγου είναι προεξάρχουσα. Ο Λόγος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για τον καθορισμό του ανθρώπινου βίου και η αρμονία με την Φύση, είναι κοινός παρανομαστής των δύο φιλοσοφικών Σχολών. Ωστόσο, ο Λόγος στον Kant, προσεγγίζεται στο πλαίσιο του Καθαρού Πρακτικού Λόγου και μακριά από κάθε εμπειρικό στοιχείο, ενώ στους Στωικούς είναι συνδεδεμένος με την κατ’ αίσθησιν εμπειρία. Παρά τις διαφορές που εντοπίζονται ανάμεσα στον Kant και στην Στοά, είναι σημαντική η κοινή τους θέση περί υποταγής στον ηθικό νόμο, ο οποίος όμως για τον Kant ορίζεται στο πλαίσιο του καθήκοντος μέσω του a priori ηθικού νόμου, ενώ για τους Στωικούς ορίζεται στο πλαίσιο της Φύσης. Οι συχνές και ορθές αναφορές του Kant στις αντίστοιχες θέσεις της Στοάς αναφορικά με τον Λόγο και την Φύση, αποδεικνύουν πως ο Καινιξβέργιος φιλόσοφος αντιλαμβανόταν πλήρως το νόημα της στωικής ηθικής. Συγκεκριμένα, στο κεφάλαιο αυτό εξετάζονται α. η θέση του Λόγου στην καντιανή και στην στωική ηθική β. η ερμηνεία που δίνει ο Kant στην δογματική φιλοσοφία των Στωικών και γ. οι συγγένειες του κοσμικού Λόγου των Στωικών με την Κατηγορική Προστακτική του Kant.Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύεται η έννοια της ελευθερίας στους Στωικούς και στον Kant. Μελετώνται κυρίως α. το πρόβλημα που ανακύπτει, όταν η ελευθερία συγχέεται με την αναγκαιότητα ή «Ειμαρμένη» κατά τους Στωικούς και β. η έννοια της ηθικής συνείδησης, η οποία ταυτίζεται με την ελευθερία στην καντιανή αλλά και στην στωική ηθική διανόηση. Ουσιαστικές συμπορεύσεις δεν συναντώνται στην σύλληψη των Στωικών και του Kant για την ελευθερία, ωστόσο γίνεται μία συγκριτική εξέταση, ώστε να διαφανούν οι διαφοροποιήσεις που υπάρχουν στην ηθική θεωρία και των δύο αντιστοίχως. Στο θέμα της ελευθερίας ο Kant διαφοροποιείται από τους Στωικούς, καθώς εκείνοι πλαισιώνουν την ελευθερία με την Φύση, τον Θεό και τον κοσμικό Λόγο, ενώ ο Kant την κρίνει ως αναγκαίο αίτημα του Πρακτικού Λόγου. Συνεπώς διατυπώνει την δική του θέση, αφενός μεν θαυμάζοντας τις απόψεις της Στοάς, αφετέρου δε, αναπτύσσοντας την σκέψη του αυτόνομα. Έτσι ο Kant προσεγγίζει την ελευθερία μέσω του ηθικού νόμου, η συνείδηση του οποίου αποτελεί το Faktum του Λόγου.Το τέταρτο κεφάλαιο άπτεται της έννοιας του καντιανού καθήκοντος και της διαφοροποίησής του από την στωική διδασκαλία. Για τον σκοπό αυτό, διερευνάται η θέση του στωικού «κατορθώματος» εν σχέσει προς το καντιανό καθήκον, ώστε να φωτιστούν οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο θεωριών. Τονίζεται επίσης το «ηθικό αίσθημα» του καθήκοντος στον Kant, ως ένα αίσθημα ικανοποίησης ή ευχαρίστησης (εδώ ο Immanuel Kant ταυτίζεται με τον Επίκουρο), κατά την διαδικασία εκτέλεσης του ίδιου του καθήκοντος. Διαπιστώνεται ακόμη πως ο διαχωρισμός των καθηκόντων σε τέλεια και ατελή, από τον Kant, έχει στωική προέλευση, καθώς το αποδεικνύουν οι πηγές. Ωστόσο για τον Kant, το καθήκον σχετίζεται με την ελευθερία και, μέσω του ηθικού νόμου, μας οδηγεί στο Υπέρτατο Αγαθό. Μια τέτοια αναζήτηση προς την επίτευξη του Υπέρτατου Αγαθού, θέτει το αίτημα της αθανασίας της ψυχής, το οποίο για τον Kant εντάσσεται στον Πρακτικό Λόγο, αλλά και το αίτημα της υπάρξεως του Θεού. Στο πέμπτο κεφάλαιο της εργασίας εξετάζεται ο κατεξοχήν στόχος του φιλοσοφείν στον Kant και στους Στωικούς. Παρουσιάζεται η ερμηνεία που δίνει ο Kant για τον ορισμό της Φιλοσοφίας των Στωικών καθώς και η δική του θέση εν αναφορά προς το Υπέρτατο Αγαθό. Αναλύεται επίσης η ερμηνεία του Kant για τις ηθικές αρχές των Στωικών. Ο Kant επιδοκιμάζει, αναλύει και αιτιολογεί την στωική διαίρεση της Φιλοσοφίας (Φυσική-Λογική-Ηθική). Διαφωνεί ωστόσο με τους Στωικούς ως προς τον ορισμό της Φιλοσοφίας, υποστηρίζοντας πως θα έπρεπε η Φιλοσοφία να είναι διδασκαλία όχι της σοφίας (όπως υποστηρίζουν οι Στωικοί), αλλά του Υπέρτατου Αγαθού. Ο Kant εξηγεί ακόμη την έννοια της τελειότητας και εξετάζει την καταλληλότητά της, ως όρο της ηθικότητας. Υποστηρίζει πως οι υλικές αρχές δεν μπορούν να αποτελέσουν την ηθική αρχή, επειδή όλη η ύλη των πρακτικών κανόνων στηρίζεται πάντα σε υποκειμενικούς όρους. Η αρχή της Στοάς, κατά τον Kant, ανήκει στην ευδαιμονία, καθόσον ανάγεται στον κόσμο της εμπειρίας.Το έκτο κεφάλαιο διερευνά τις διαστάσεις του Καλού και του Κακού στην στωική και καντιανή φιλοσοφία. Η καντιανή θεωρία υπαγορεύει τον καθορισμό των ηθικών κριτηρίων που σχετίζονται με το Καλό και το Κακό, έτσι ώστε να διαφανούν οι ομοιότητες και οι διαφορές με την στωική ηθική. Έτσι γίνεται αντιληπτή η πορεία προς το Υπέρτατο Αγαθό (εν σχέσει και προς τον a priori ηθικό νόμο), όπου για τον Kant αποτελεί θεμελιώδη ηθική έννοια. Κατά τον Kant, το Κακό πρέπει να εκδιωχθεί από την ιδιοκτησία της ηθικότητας, από τον διεφθαρμένο κανόνα της και άρα, από την ίδια την ελευθερία και όχι από τις κλίσεις. Συνεπώς ο Στωικός θα έπρεπε να έχει ως ηθικό του κριτήριο την προαίρεση, υπό την έννοια της ελευθερίας. Επίσης ο Kant, συγκρίνει την στωική αρετή με την χριστιανική ηθική ως προς την επιλογή των ηθικών τους κριτηρίων. Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί, πως στην καντιανή διάκριση περί προδιάθεσης και ροπής, υπάρχει μια εν δυνάμει συγγένεια με την Στοά, ακόμη κι αν η διάκριση αυτή δεν αναπτύσσεται με τέτοια σαφήνεια και επίγνωση, όπως στον Kant.Το έβδομο κεφάλαιο μελετά την αρετή και την ευδαιμονία στην στωική και καντιανή ηθική διανόηση. Παρουσιάζεται και αναλύεται διεξοδικά η κριτική στην οποία προβαίνει ο Kant, ως προς τις θέσεις των Στωικών για την αρετή, και τονίζεται η αξία του Υπέρτατου Αγαθού, το οποίο έγκειται στην σύζευξη αρετής και ευδαιμονίας, στην ηθική φιλοσοφία του Kant. Ο φιλόσοφος συμφωνεί με τους Στωικούς στην ταύτιση της αρετής με το θάρρος και στην καλλιέργεια της μέσω της άσκησης. Ωστόσο, ασκεί έντονη κριτική στην επίμονη προσπάθεια της Στοάς να εξομοιώσει τις πρακτικές αρχές της αρετής και της ευδαιμονίας, να εντάξει δηλαδή την ευδαιμονία στην αρετή, που αποτελεί το Υπέρτατο Αγαθό.Το όγδοο κεφάλαιο διερευνά το στωικό ιδεώδες του Σοφού εν σχέσει προς την καντιανή ηθική. Ειδικότερα, εξετάζονται και αναλύονται τα πάθη και η απάθεια στους Στωικούς και στον Kant, τα όρια της ηθικής δύναμης του ανθρώπου καθώς και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αν και ο Kant υιοθετεί κάποιες γενικές απόψεις των Στωικών σχετικά με τα πάθη και την σύνδεσή τους με τον Λόγο, δεν συμφωνεί μαζί τους στον ορισμό των παθών και την λειτουργική τους ιδιότητα, καθώς τα θεωρεί άσχημες ψυχικές διαθέσεις. Επίσης, διαφοροποιείται από την Στοά στο θέμα της απάθειας, απορρίπτοντάς την, ενώ προσεγγίζει τον οίκτο και την συμπόνια υπό το ίδιο πρίσμα μελέτης με αυτό των Στωικών, χρησιμοποιώντας και ενισχύοντας δικά τους παραδείγματα. Τα χαρακτηριστικά του στωικού Σοφού και η αναγωγή του σε αυθεντία, δεν είναι απόλυτα αποδεκτές θέσεις από τον Kant, καθώς ο φιλόσοφος κρίνει την τελειότητα ως υλική και την διαχωρίζει από το «Τέλος». Ταυτόχρονα προσδιορίζει την ηθική δύναμη διαφορετικά από τους Στωικούς φιλοσόφους.Ακόμη, είναι προφανές πως ο Kant αντιτίθεται σθεναρά στην στωική αποδοχή της αυτοχειρίας, καθώς υποστηρίζει πως η αυτόβουλη αυτοκτονία δεν δικαιολογείται ποτέ – σε αντίθεση με τους Στωικούς που την δικαιολογούσαν κατά περιπτώσεις – και συνιστά έγκλημα κατά του εαυτού μας, κατά των άλλων ανθρώπων και κατά του Θεού. Μάλιστα επισημαίνει πως η διατήρηση της ζωής υπαγορεύεται από το ίδιο το καθήκον. Ο Kant, απορρίπτοντας ξεκάθαρα τον ευδαιμονισμό των Στωικών, τόνισε πως ο άνθρωπος δεν μπορεί και δεν θα έπρεπε να ξεφύγει από την οδύνη. Ένας δίκαιος άνθρωπος, κατά τον Καινιξβέργιο φιλόσοφο, νιώθει ικανοποιημένος, όταν έχει ανυψώσει και τιμήσει την ανθρωπότητα στο δικό του πρόσωπο, έστω και αν αυτό το πέτυχε, ζώντας τις μεγάλες δυστυχίες της ζωής. Καθήκον και βούληση δεν έχουν ακριβές ισοδύναμο στον Στωικισμό, αποτελούν όμως θεμελιώδεις έννοιες στον Kant.

PhD Thesis

Ethic
Philosophy, Ethics and Religion
Φιλοσοφία, Ηθική και Θρησκεία
Humanities and the Arts
Ηθική
Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες


Greek

2014


National and Kapodistrian University of Athens
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)