Christological aspects and Eschatological perspective in the Eucharistic Prayer of Anaphora: The Liturgical and Dogmatic Witness of the Divine Liturgy.

 
δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
κοινοποιήστε το τεκμήριο




2017 (EL)

Χριστολογία και εσχατολογική προοπτική στην ευχή της Αναφοράς-Λειτουργικός λόγος και δογματική μαρτυρία στην κορύφωση της Θείας Ευχαριστίας
Christological aspects and Eschatological perspective in the Eucharistic Prayer of Anaphora: The Liturgical and Dogmatic Witness of the Divine Liturgy.

Αρβανιτίδου, Θεοδώρα

Γιαγκάζογλου, Σταύρος
Φίλιας, Γεώργιος

0
Divine Liturgy is recognized as the most important feature of the Orthodox Church. It does not only define the Eucharistic Synaxis, or reveals the true meaning of the rest of the sacraments, but it mainly presupposes that the Church and the Divine Liturgy are identical. The Eucharistic Prayer of Anaphora is the most solemn part of the Divine Liturgy through which the presence of God unfolds, and the plan of the Divine Economy disclosures. "Anaphora" (Αναφορά), a Greek term used in the Byzantine rite, meaning "a lifting up", "an offering", an oblation to God, is actually a condensation of the whole of the apostolic Eucharistic tradition. A crucial moment where the faithful exhorted to lift up their hearts and give thanks to God. "Hold your hearts upward", the priest urges and the faithful join together, "Let us lift up our hearts", a specific sacramental gesture that takes place at every Eucharistic Synaxis. In the Eucharistic Prayer of Anaphora, Christology occupies a central place, as Jesus Christ is present through chanting, praying and the narrative of His incarnation and historical presence. He is the Host of the banquet in the Kingdom of God, who invites the faithful to be part and "dine" with Him. Through the "anamnesis", that is an act of remembering not only of historical but also of an upcoming event, the final coming of His future Kingdom that strangely pro-claimed as if it were an event that has been already happened, the Eucharistic Prayer of Anaphora acquires an Eschatological perspective. In the life of the Church this eschatological vision is constantly made manifest and contemporary by the Epiclesis (invocation) of the Holy Spirit, a strong witness to the Trinitarian God, a doctrine so central to Orthodox faith.
Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία αποτελεί μία απόπειρα προσέγγισης και μελέτης της ευχής της Αναφοράς στη Θεία Ευχαριστία. Αρχικό έναυσμα και βασικό κίνητρο για την επιλογή του θέματος αποτέλεσε τόσο η σπουδαιότητα από θεολογική, δογματική και λειτουργική άποψη αυτού του τόσο σημαντικού και κομβικού σημείου της Θείας Λειτουργίας, όσο και η προσωπική επιθυμία για περαιτέρω εμβάνθυση, σε ένα αντικείμενο που φαίνεται να μην εξαντλεί τις πηγές του. Η συγκεκριμένη μελέτη προσδοκά να εντοπίσει και να επισημάνει τα κομβικά εκείνα σημεία, τα οποία βοηθούν στην αποκωδικοποίηση και ερμηνεία των όσων λεκτικά διατυπώνονται και επί του πρακτέου συντελούνται στην Ιερά Σύναξη, με επίκεντρο την ευχή της Αναφοράς στη Θεία Ευχαριστία. Από τη σκοπιά της θεολογικής ερμηνευτικής, αποτελεί έναυσμα αλλά και πρόκληση η μελέτη και ανάλυσή της ευχαριστιακής ευχής της Αναφοράς, καθώς προσδοκάται μία σε βάθος ανάλυση του τρόπου και του περιεχομένου (ποιοτικού, ερμηνευτικού) με τον οποίο αποκωδικοποιούνται, πραγματώνονται, αλλά κυρίως βιώνονται όλα εκείνα που καθιστούν τη Θεία Ευχαριστία το κατεξοχήν Μυστήριο της Εκκλησίας. Βασικοί άξονες έρευνας και ανάπτυξης του θέματος υπήρξαν η χριστολογική και εσχατολογική προοπτική, καθώς και ο λειτουργικός-προσευχητικός λόγος στην ευχή της Αναφοράς, ως μέσου έκφρασης και αποτύπωσης της δογματικής διδασκαλίας της Εκκλησίας. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και τα λειτουργικά κείμενα που συνοδεύουν τη Θεία Λατρεία και ειδικότερα, μέσα από την ανάγνωση της ευχαριστιακής ευχής της Αναφοράς, προσπαθήσαμε να ερευνήσουμε, αφενός μεν σε επίπεδο θεολογικό, τη σύνδεση της βιβλικής ιστορίας με το λειτουργικό λόγο, αφετέρου δε σε επίπεδο Χριστολογίας, τη φανέρωση και παρουσία του Σαρκωθέντος Λόγου, δηλαδή του τρόπου με τον οποίο αντανακλάται το δόγμα του Τριαδικού Θεού στις εξωτερικές του ενέργειες, στη δημιουργία του κόσμου και στην απολύτρωση. Επιπλέον, μελετήσαμε την εσχατολογική προοπτική και την προτροπή «ανάμνησης» και πρόγευσης των Εσχάτων, της αναμενόμενης Βασιλείας του Θεού που έχει ήδη εγκαινιασθεί, αλλά δεν έχει ακόμη πληρωθεί, όπως το Σώμα της Εκκλησίας τη βιώνει «δι’ εσόπτρου ἐν αἰνίγματι» (Α΄ Κορ. 13:12), μέσα απ’ το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Σημαντικό άξονα της εργασίας αποτέλεσε η Πνευματολογία, καθώς δια της επίκλησης του Αγίου Πνεύματος πραγματώνεται και βιώνεται εμπειρικά, το σχέδιο της θείας Οικονομίας και του απολυτρωτικού, σωτηριολογικού έργου του Θεού και των καρπών του στο πλήρωμα της Εκκλησίας. Στη συγκεκριμένη εργασία υπήρξε ερευνητικός προσανατολισμός σε ιστορική και βιβλική βάση, καθώς και μελέτη της θεολογίας και γραμματολογίας, γι’ αυτό το λόγο το θέμα μας προσεγγίζει και ζητήματα που σχετίζονται με το πλαίσιο ιστορίας και εσχατολογίας, καθώς και με θέματα πατερικής θεολογίας και γραμματολογίας και επεκτείνεται έτσι σε πεδία της Δογματικής, όπως η Τριαδολογία, η Χριστολογία, η Πνευματολογία, η Εκκλησιολογία και η Εσχατολογία. Η βασική ερευνητική μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την εκπόνησή της ήταν η έρευνα, ο εντοπισμός και η επισκόπηση συναφούς βιβλιογραφίας και συγγραμμάτων που αφορούσαν στην ευχή της Αναφοράς και στα προαναφερθέντα θεματικά πεδία. Βάση για την έναρξη της μελέτης αποτέλεσε η επισκόπηση βυζαντινών λειτουργικών υπομνημάτων, ενώ διερευνήθηκαν οι ιστορικές, θεολογικές, πατερικές, λειτουργικές και σύγχρονες ερμηνευτικές προσεγγίσεις του θέματος, από την πλευρά της δογματικής θεολογίας. Η μεθοδολογική συλλογή πληροφοριών περιλάμβανε βιβλία, περιοδικά, δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων, διδακτορικές διατριβές και ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση και κατά το μέτρο του δυνατού, πραγματοποιήθηκε ενδελεχής έλεγχος αξιοπιστίας των πηγών και των παραπομπών και λεπτομερής αναφορά των πηγών προέλευσης, έτσι ώστε αυτές να αποτυπώνονται με τον πιο αξιόπιστο και έγκυρο τρόπο.

Διπλωματική Εργασία / Thesis

Divine Liturgy, Eucharistic Prayer of Anaphora, Christology, Eschatology, Anamnesis, Epiclesis.
Θεία Λειτουργία, Ευχαριστιακή ευχή της Αναφοράς, Χριστολογία, Εσχατολογία, Ανάμνηση, Επίκληση


Ελληνική γλώσσα
Αγγλική γλώσσα

2017-10-11T09:56:39Z
2017-09-30


Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο / Hellenic Open University

154
0
137




*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.