Η ιστορία της σοκολάτας στην Ελλάδα: η οικονομική ανάπτυξη, η πολιτισμική επίδραση

 
Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :

Αποθετήριο :
Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης ΕΣΤΙΑ
δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
κοινοποιήστε το τεκμήριο




2005 (EL)

Η ιστορία της σοκολάτας στην Ελλάδα: η οικονομική ανάπτυξη, η πολιτισμική επίδραση

Δραγουμανιώτη, Βασιλική

Η έλευση της σοκολάτας στην Ευρώπη πραγματοποιείται τον δέκατο έκτο αιώνα, δεν περνάει όμως τα ελληνικά σύνορα πριν τον δέκατο ένατο αιώνα. Παρόλο αυτού η σοκολάτα γίνεται γρήγορα αγαπητή στην ελληνική κοινωνία. Μέσα στα πλαίσια αυτής της εργασίας επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή της σοκολάτας στον ελλαδικό χώρο για την χρονική περίοδο 1830-1970 σχετικά με την οικονομική πορεία της και την πολιτισμική επίδραση της.Αρχικά εξετάζεται λεπτομερώς η πορεία της παραγωγής της σοκολάτας από τα πρώτα ελληνικά σοκαλατοποιία με την επίμονη χειρονακτική εργασία που αυτή απαιτούσε, πολύ πριν την τεχνολογική άνθηση, αργότερα με την χρήση του ατμού και τέλος, σαν αποτέλεσμα της βιομηχανικής επανάστασης , με τις ηλεκτρικές κινητήριες μηχανές παραγωγής σοκολάτας. Η διαδρομή αυτή της παραγωγής, που ήταν αρχικά τόσο κουραστική και επίμονη, μέχρι να συντελείται σε ένα σύγχρονο ελληνικό εργοστάσιο κατασκευής σοκολάτας είναι φανερό ότι ακολούθησε τα αργά βήματα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.. Συνεπακόλουθα η ανάλυση της βαθμιαίας διαφοροποίησης της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας στις υπάρχουσες σοκολατοβιομηχανίες ακολουθεί την πορεία από την πρώιμη φάση καπιταλιστικοποίησης έως την γοργή εκβιομηχάνιση. Η ελληνική οικονομία όταν άρχισε να μορφοποιείται με τα βασικά χαρακτηριστικά μιας δυτικής οικονομίας, άρχισε ταυτόχρονα να αποκτά εμπορικές σχέσεις με χώρες πιο απομακρυσμένεςΗ παράθεση αναλυτικών στοιχείων για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές που πραγματώνονταν από τις ελληνικές σοκολατοβιομηχανίες κατά την περίοδο 1852-1970 αποτυπώνουν με σαφήνεια την ανάπτυξη των εισαγωγών, την άνθηση των αντίστοιχων επιχειρήσεων και κατ΄ επέκταση και την αποδοχή της σοκολάτας από το ελληνικό αγοραστικό κοινό.Η αποδοχή αυτή δεν ήταν πανελλαδική και συνολική κατά την διάρκεια όλης της εξεταζόμενης περιόδου. Οι περιοδικές αμφισβητήσεις του προϊόντος συνδέονται με την αρνητική σχέση που αποδίδεται μεταξύ υγείας και σοκολάτας με κύριες τις κατηγορίες για πρόκληση αύξησης σωματικού βάρους και τροφικών αλλεργιών. Αντιθέτως μέσω της επιρροής της διαφήμισης αλλά και διαφόρων επιστημονικών απόψεων περιοδικά αποδίδονται στη σοκολάτα ιδιαίτερα ευεργετικές δυνατότητες. Συνοψίζοντας όλες τις αναφορές η σοκολάτα και το κακάο θεωρούνταν ιδιαίτερα θρεπτικές και δυναμωτικές τροφές κατάλληλες για άτομα με έντονη φυσική και πνευματική δραστηριότητα ή άτομα καταπονημένα από νόσους.Η δράση της διαφήμισης δεν περιορίστηκε στην παρουσίαση των θετικών ιδιοτήτων αλλά, σαν ένδειξη μιας πιο άμεσης επιχειρηματικής δράσης, επιδίωκε γενικά να προσαρμόζει την μορφή της προώθησης των προϊόντων στις εκάστοτε επιθυμίες του αγοραστικού κοινού, συντελώντας έτσι ουσιαστικά στην αποδοχή των νέων προϊόντων από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Για αυτό το λόγο το μικρό αφιέρωμα στις μεθόδους προώθησης που χρησιμοποιήθηκαν, είναι ικανό να αναδείξει τα προβλήματα που κατά καιρούς απασχολούσαν τον ελληνικό καιρό σχετικά με τη σοκολάτα. Τα πιο έντονα και αξιοσημείωτα από αυτά είναι: η θρεπτική αξία και η υγιεινή του προϊόντος κατά τις δεκαετίες 1900-1920 και η καθαριότητα των χώρων κατά τις δεκαετίες 1950-1970.Με την σταδιακή αφομοίωση του νέου προϊόντος, στην ελληνική αγορά συντελέστηκε και παράλληλη αφομοίωση στην γλώσσα και δεν ήταν πλέον δύσκολο η σοκολάτα να λαμβάνει άλλοτε μικρό και άλλοτε μεγαλύτερο κομμάτι σε καλλιτεχνικές δημιουργίες. Κυρίως σημειώνεται η χρήση συναφούς λεξιλογίου για περιγραφές κυριολεκτικές ( σοκολατί χρώμα ) ή μεταφορικές ( σοκολατένιος ρομαντισμός ), ενώ η αφομοίωση του προϊόντος και των λέξεων κατά επέκταση δεν ήταν τέτοιου βαθμού μέχρι το 1970 που να ευνοούσε την χρήση των λέξεων αυτούσιων για τίτλους έργων εκτός λίγων εξαιρέσεων. Οι εξαιρέσεις αυτές είναι έργα που αναφέρονται σε προνομιούχα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με συμπεράσματα που εκμαιεύονται από λοιπές αναφορές σε ελληνικές ταινίες και λογοτεχνήματα μας οδηγούν στο γενικό συμπέρασμα ότι η σοκολάτα μέχρι τις δεκαετίες 1960-1970 θεωρείται προϊόν πολυτελείας που γίνεται όμως σταδιακά όλο και πιο προσιτό. Συμπερασματικά η σοκολάτα αν και είναι νέο προϊόν συμπεριλαμβάνεται ως κοινό και αγαπητό τρόφιμο στην διατροφή των ελλήνων και επέδρασε στην ελληνική κοινωνία με ποικίλους τρόπους.

graduate_thesis
Πτυχιακή Εργασία (EL)
Graduate Thesis (EN)

Σοκολάτα
οικονομική ανάπτυξη
Σοκολάτα - Ιστορία
πολιτισμική επίδραση
ιστορία


2005


Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0



*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.