Αξιολόγηση της οικολογικής αποκατάστασης καμένων μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων από επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές με συνδυασμένη χρήση στοιχείων πεδίου, συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών και μεθόδων τηλεπισκόπησης.
Αξιολόγηση της οικολογικής αποκατάστασης καμένων μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων από επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές με συνδυασμένη χρήση στοιχείων πεδίου, συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών και μεθόδων τηλεπισκόπησης.
(EL)
Χριστακόπουλος, Παύλος
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Περιβάλλοντος. Τμήμα Περιβάλλοντος.
(EL)
Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της αποκατάστασης του Πεντελικού όρους, το οποίο κατά τα τελευταία 40 χρόνια είχε καεί από μεγάλες και επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές και στο οποίο είχαν γίνει προσπάθειες αποκατάστασης με την εκτέλεση αναδασωτικών και αντιδιαβρωτικών έργων. Για την επίτευξη του σκοπού της έρευνας έγινε εκτεταμένη λήψη στοιχείων πεδίου και βάσει αυτών προσδιορίστηκαν οι παράμετροι της οικολογικής αποκατάστασης (αυξητικά στοιχεία, κάλυψη, βιομάζα, εδαφολογικά στοιχεία). Με βάση τις παρατηρήσεις πεδίου αλλά και με κατάλληλη ανάλυση Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ), προσδιορίστηκαν οι παράγοντες αξιολόγησης (διαχειριστική πρακτική, αριθμός πυρκαγιών, βοσκή, τοπογραφικοί παράγοντες κλπ). Προσδιορίσθηκε επίσης ένας τροποποιημένος δείκτης NDVI σε μεγάλη χρονοσειρά δορυφορικών εικόνων SPOT στα πλαίσια της διερεύνησης των μεταπυρικών τάσεων του δείκτη αυτού. Προέκυψε ότι οι μεταπυρικές τάσεις του τροποποιημένου δείκτη βλάστησης (NDVI) ακολουθούν την μορφή της καμπύλης logistic function και με τη χρήση καμπυλών αυτής της μορφής κατέστη εφικτή η αξιολόγηση της μεταπυρικής εξέλιξης του συγκεκριμένου οικοσυστήματος καθώς και η σύγκριση εφαρμοζόμενων πρακτικών αποκατάστασης Βρέθηκε επίσης ότι η χαλέπιος πεύκη οριακά είχε τη δυνατότητα φυσικής αναγέννησης από ηλικίας 7 ετών. Οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές δεν επηρέασαν σημαντικά τις εδαφικές ιδιότητες εκτός της παρατηρηθείσας μείωσης της οργανικής ουσίας που αποδόθηκε στην ύπαρξη βοσκής. Επηρέασαν όμως αρνητικά τη δυνατότητα αναγέννησης της χαλεπίου πεύκης. Από τα πιο ενδιαφέροντα και μη αναμενόμενα αποτελέσματα ήταν η θετική επίδραση των κλίσεων στην μεταπυρική αύξηση όλων των μορφών βλάστησης λόγω της φωτοφιλίας των ειδών. Επίσης η αρνητική επίδραση των ανατολικών και βόρειων εκθέσεων σε σχέση με τις νότιες, στην ανάπτυξη πολλών ειδών, λόγω των ισχυρών πνεόντων ΒΑ ανέμων που επικρατούν στη περιοχή. Από τη σύγκριση των πρακτικών της φυσικής αναγέννησης και της αναδάσωσης προέκυψε ότι η αναδάσωση δεν υστερούσε της φυσικής αναγέννησης, ήταν καταλληλότερη για την αποκατάσταση πολλαπλά καμένων εκτάσεων αλλά ευθυνόταν για απώλεια της βιοποικιλότητας. Από την περίληψη θα ληφθούν υπ’ όψη μόνο οι πρώτοι 2500 χαρακτήρες μαζί με τα κενά (~450 λέξεις). Η περίληψη πρέπει να περιλαμβάνει τον στόχο, τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα - συμπεράσματα της διατριβής.
