Η απεικόνιση χαρακτήρων με διαταραχές αυτιστικού φάσματος στον κινηματογράφο
(EL)
Πασσάλη, Μαρία
aegean
Γενικός σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας ήταν η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο απεικονίζονται στον κινηματογράφο οι χαρακτήρες με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Για το σκοπό αυτό αναλύθηκαν είκοσι τέσσερις ταινίες του ελληνικού και ξένου κινηματογράφου που χρονολογούνται από το 1986 μέχρι το 2014, οι οποίες περιλάμβαναν είκοσι έξι χαρακτήρες με ΔΑΦ. Κατά την ανάλυσή τους εφαρμόστηκε η μέθοδος της ποιοτικής ανάλυσης περιεχομένου, όπως έχει περιγραφεί από τον Mayring (2014). Η παρούσα ερευνητική μελέτη επικεντρώθηκε σε μια πρώτη καταγραφή και κωδικοποίηση των κινηματογραφικών χαρακτήρων με ΔΑΦ, και όχι σε μια εις βάθος ανάλυση των χαρακτηριστικών του αυτιστικού φάσματος, όπως απεικονίζονται στον κινηματογράφο. Στους επιμέρους στόχους της διερεύνησης περιλαμβάνονταν ο καθορισμός των βασικών γνωρισμάτων των χαρακτήρων με ΔΑΦ, ο τρόπος αναπαράστασης των κοινωνικών τους σχέσεων, η επισήμανση των κυριότερων χαρακτηριστικών της κινηματογραφικής τους απεικόνισης και τέλος ο προσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο μεταβάλλονται οι αναπαραστάσεις των χαρακτήρων σε συνάρτηση με τον χρόνο και το κινηματογραφικό είδος. Η έρευνα κατέληξε στα ακόλουθα βασικά συμπεράσματα. Οι περισσότεροι κινηματογραφικοί χαρακτήρες με ΔΑΦ διαπιστώθηκε ότι είναι άνδρες, ενήλικοι, με διάγνωση αυτισμού, δεν αναπτύσσουν ρομαντικές σχέσεις, λαμβάνουν γενική εκπαίδευση, αλλά δεν έχουν επαγγελματική απασχόληση και διαμένουν σε οικογενειακό περιβάλλον. Παρατηρήθηκε ότι αντιμετωπίζονται ως επί το πλείστον με θετικό τρόπο από το οικογενειακό, φιλικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Το σύνολο των χαρακτήρων βρέθηκε να περιβάλλεται τόσο από επίσημα όσο και από ανεπίσημα κοινωνικά πλέγματα στήριξης. Ο τρόπος απόδοσης της διαφορετικότητάς τους διαπιστώθηκε ότι είναι ρεαλιστικός, με μία τάση προς περισσότερο αυθεντικές απεικονίσεις τα τελευταία χρόνια. Το σύνολο των ταινιών αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες για τα άτομα με ΔΑΦ. Διαπιστώθηκε, τέλος, ότι οι αναπαραστάσεις των χαρακτήρων διαφοροποιούνται σε συνάρτηση με το κινηματογραφικό είδος.
