Η λογοτεχνία και η τέχνη μοιάζουν να είναι ο φυσικός χώρος έκφρασης των πιο δυνατών, των πιο ιδιαίτερων συναισθημάτων. Στην παιδική λογοτεχνία για μικρότερα παιδιά, έτσι όπως αποτυπώνεται με λέξεις και εικόνες στο εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο, η παρουσία των συναισθημάτων σημαδεύεται από δύο τάσεις: α) Ιστορίες όπου η έκφραση και η διαχείρισή τους αποτελεί το κεντρικό θέμα μιας σειράς βιβλίων τα οποία διακρίνονται για την παιδαγωγική τους θεώρηση και β) Διηγήσεις στις οποίες τα συναισθήματα ενυπάρχουν παρεμπιπτόντως, αφού ανέκαθεν αποτελούσαν το υλικό των λογοτεχνικών αφηγήσεων. Στην παρούσα εργασία θα μελετηθούν τρόποι έκφρασης και αποτύπωσης των πιο εύληπτων συναισθημάτων ανεξάρτητα από ειδολογικά (π.χ. παραμύθι, παροιμία) ή ιδεολογικά κριτήρια (π.χ. παιδαγωγικές σκοπιμότητες). Θα παρουσιαστεί μια σειρά από διδακτικές παρεμβάσεις όπου τα παιδιά του νηπιαγωγείου έρχονται σε επαφή με την έκφραση συναισθημάτων στο εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο, αποκωδικοποιούν τους κώδικες με τους οποίους εκείνο εκφράζεται και δημιουργούν τα δικά τους πρωτότυπα κείμενα/ βιβλία προκειμένου να αποτυπώσουν προσωπικές τους συναισθηματικές καταστάσεις. Τοποθετώντας την έμφαση όχι στη διαχείριση αντίστοιχων συναισθημάτων στη δική τους ζωή, αλλά στον τρόπο έκφρασή τους σε ένα πολυτροπικό είδος, όπως το εικονογραφημένο βιβλίο, τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν τα βιβλία τους, τον κόσμο γύρω τους, αλλά και μέσα τους σε μια λογοτεχνία που λειτουργεί πότε ως παράθυρο (πώς αισθάνονται οι άλλοι) και πότε ως καθρέφτης (πώς νιώθουμε εμείς οι ίδιοι).
(EL)
In picture books for young children, emotions are depicted in verbal and visual texts according to two basic trends: a) Issue books, where their central theme is the expression and management of the emotions. Those books are marked by a clear pedagogy (e.g. how to cope with anger, jealousy, etc.); and b) Stories in which emotions are important for their plots, because literature is always about strong emotions (e.g. Iliad is based on Achilles’ rage). This paper examines how emotions are depicted in children’s picture books regardless of their genre (e.g. fairy tale, fable, proverb) and ideological messages. It presents a series of teaching interventions in kindergarten; preschoolers decipher the visual and verbal codes, in which picture books express emotions, and create their own books in order to express their own feelings. The paper focuses not on the management of emotions in their everyday lives, but on the ways of their communication in the multimodal genre of picture books. Through their picture books children learn how to read the emotions outside of them, into the world, and also inside them, into themselves, in a literature that functions both as window (how do others feel) and mirror (how do you feel).
(EN)
Παγκόσμια Οργάνωση Προσχολικής Εκπαίδευσης - Ελληνική Επιτροπή (ΟΜΕΡ Ελλάδος)
