119 σ.
Η παρούσα εργασία εξετάζει βιβλιογραφικά τις αρνητικές διομαδικές σχέσεις που γεννούν στιγματισμό και προκαταλήψεις, μελετώντας τις αναδυόμενες κοινωνικές ταυτότητες εν μέσω της παρατεινόμενης οικονομικής ύφεσης και των μεταναστευτικών ροών στην Ελλάδα. Στο πρώτο κεφάλαιο, ερευνάται και αναλύεται θεωρητικά η έννοια της κοινωνικής ταυτότητας, των στερεοτυπικών αντιλήψεων και των προκαταλήψεων. Παρουσιάζονται εκτενέστερα οι θεωρητικές προσεγγίσεις της κοινωνικής ταυτότητας και η σχέση της με την εθνικότητα. Στο δεύτερο κεφάλαιο, αναλύονται οι παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις και ο τρόπος που αυτές επιδρούν στην ένταση της ανθρωπιστικής και πολιτισμικής κρίσης. Συγκεκριμένα, ο ρόλος της παγκοσμιοποίησης, ο ρόλος των θρησκειών στην παγκόσμια γεωπολιτική και ποια είναι τα ζητήματα που προέκυψαν μέσα από το πέρασμα των κοινωνιών στη νεωτερικότητα και τη μετανεωτερικότητα. Στο κεφάλαιο τρία, η έρευνα επικεντρώνεται στην περίπτωση των μεταναστευτικών εισροών στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, τις συγκρούσεις εθνικών ομάδων και τις αρνητικές διομαδικές σχέσεις που ανακύπτουν. Μέσα από την εξέταση επιστημονικών άρθρων αναδεικνύεται ο ρόλος των ΜΜΕ στη διαμόρφωση πολιτικών στάσεων, η άνοδος της ακροδεξιάς και η δράση του «Ισλαμικού Κράτους» σε συνδυασμό με την προσφυγική κρίση. Στο τέταρτο κεφάλαιο, μέσα από τη μελέτη των θεωρητικών ερευνών και την τρέχουσα αρθρογραφία, εντοπίζονται οι πολιτισμικές διαφορές που σχετίζονται με τις συγκρούσεις, τα αρνητικά στερεότυπα, τις προκαταλήψεις, τις διακρίσεις και τα φαινόμενα ρατσισμού. Η εργασία δεν περιορίζεται στο να αναδείξει τις αρνητικές στάσεις της ελλαδικής κοινωνίας, αλλά επιχειρεί να παρουσιάσει την πολυδιάστατη φύση του φαινομένου και να προτείνει λύσεις (κεφάλαιο 5), χωρίς να βιάζεται να βγάλει εσπευσμένα συμπεράσματα, αλλά επιχειρώντας να φανεί η πολυπλοκότητα της παρούσας κατάστασης (κεφάλαιο 6). Σκοπός: Στόχος της μελέτης αυτής είναι μέσα από την κατανόηση ενός αρνητικού φαινομένου, όπως η εκδήλωση στερεοτυπικών αντιδράσεων και προκαταλήψεων, που εκτρέφουν συχνά διομαδικές συγκρούσεις, όπως συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα σε μεγάλο βαθμό, να γίνουν βήματα για αλλαγές στο μέλλον. Η κατανόηση όσων φοβίζουν και προκαλούν καχυποψία, μέσα από μια πιο σφαιρική, κριτική ενημέρωση και μια ψύχραιμη ματιά προς τα πράγματα, μπορεί να μεταβάλει τις στάσεις και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις. Συμπεράσματα: Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι υπό διαμόρφωση και εξέλιξη, ώστε να είναι πολύ βεβιασμένη η απόπειρα να δοθούν οριστικά συμπεράσματα. Φαίνεται ότι συνυπάρχει ο αλτρουισμός και ο ρατσισμός στη συμπεριφορά των Ελλήνων, χωρίς να σημαίνει ότι αυτές οι συμπεριφορές είναι παγιωμένες. Πέρα από τις πολιτικές εκφράσεις του ρατσισμού, όπως εκδηλώνονται με την «Χρυσή Αυγή», δεν παρουσιάζονται άλλες φανερές εκδηλώσεις ρατσισμού απέναντι στους πρόσφυγες. Τα περιστατικά βίας απέναντί τους δεν λείπουν. Ούτε επίσης απουσιάζουν τα πολλά περιστατικά αλληλεγγύης. Ακόμη δεν είναι σαφής, επίσης, η επίσημη πολιτική πρόθεση απέναντι στους πρόσφυγες. Η ιστορία συνήθως κρατάει μια απόσταση από τα γεγονότα, μέχρι να τα καταγράψει. Οπότε θα χρειαστεί χρόνος, για να αναδειχτούν όλες οι παράμετροι και να μπορέσει να γίνει μια όσο το δυνατόν αντικειμενική και αποστασιοποιημένη αποτίμηση των γεγονότων. Σε αυτή τη μελέτη εξετάστηκε ένα φαινόμενο, το οποίο δεν εκφράζει την καθολική στάση της ελληνικής κοινωνίας. Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, ενώ υπάρχουν και παίρνουν όλο και πιο ανησυχητικές διαστάσεις, δεν αφορούν όλους τους Έλληνες. Οι προβληματισμοί και οι φόβοι μπορεί να είναι εύλογοι, αλλά δεν προκαθορίζουν μια στάση. Παρόλο που συχνά καλλιεργείται ένα κλίμα καχυποψίας στα ΜΜΕ, αυτό δεν σημαίνει ότι οι Έλληνες ανταποκρίνονται στα ξενοφοβικά καλέσματα. Οι ανθρώπινες αντιδράσεις δεν λείπουν και οι προσωπικές ιστορίες συχνά ξεπερνούν το δυσοίωνο κλίμα της εποχής και αναδεικνύουν μια άλλη Ελλάδα. Η κατανόηση μπορεί να μεταβάλει τις στάσεις και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις.
This paper examines bibliographically the negative dialectical relationships that give rise to stigmatization and prejudice, studying emerging social identities amidst the prolonged economic recession and migratory flows in Greece. In the first chapter, the concept of social identity, stereotypical perceptions and prejudices is being investigated and analyzed in theory. The theoretical approaches to social identity and its relation to nationality are presented extensively. The second chapter analyzes the global political developments and their impact on the intensity of the humanitarian and cultural crisis. In particular, the role of globalization, the role of religions in global geopolitics, and the issues that have arisen through the passage of societies into modernity and post-modernity. In Chapter Three, the research focuses on the immigration inflows into Greece of the economic crisis, the conflicts of ethnic groups and the negative inter-party relations that arise. The examination of scientific articles highlights the role of media in shaping political attitudes, the rise of the far right and the action of the “Islamic State” in connection with the refugee crisis. In the fourth chapter, through the study of theoretical research and the current journalistic articles, cultural differences related to conflicts, negative stereotypes, prejudices, discrimination and racism are identified. The work did not confine itself to highlighting the negative attitudes of the Greek society, but attempted to present the multidimensional nature of the phenomenon and to propose solutions (chapter 5) without hurrying to make hasty conclusions, but trying to show the complexity of the present situation (Chapter 6). Objective: The aim of this research is through the understanding of a negative phenomenon, such as the occurrence of stereotypical reactions and prejudices, which often revolve around intergroup conflicts, as is currently the case in Greece to a great extent, as changes to be made for the future. Understanding the sources of fear and suspicion, through a more comprehensive, critical briefing and a dispassionate look at things, we can change attitudes and stereotypical perceptions. Conclusions: The situation in Greece is undergoing development and evolution, so that the attempt to draw definitive conclusions is very hasty. It seems that altruism and racism co-exist in the behavior of the Greeks, without implying that these behaviors are well established. Beyond the political expressions of racism, as manifested by the “Golden Dawn”, there are no other manifest events of racism against refugees. The incidents of violence against them are not lacking. Neither are there many absences of solidarity. It is also not clear the formal political intention towards refugees. The story usually keeps a distance from the events. So it will take time for all the parameters to emerge and for an objective and distant valuation of events to be made. This study looked at a phenomenon that does not reflect the total attitude of Greek society. Racism and xenophobia, while there are increasingly worrying in size, do not refer to all Greeks. Concerns and fears may be reasonable, but they do not predetermine a posture. Although there is often a culture of suspicion in the media, this does not mean that the Greeks respond to xenophobic calls. Humanistic reactions are not lacking, and personal stories often overcome the bleak climate of the era and point to another Greece. Understanding can change attitudes and stereotypical perceptions.
Βιβλιογραφία: σ. 97-119
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
