Nowadays, the international bibliography focuses more and more on methods and techniques which facilitate the interactions between healthcare professionals and patients in order the provision of better health services for the latter to be achieved, in other words the holistic cover of their needs. The main helper towards this direction was the transition from the patient-centered model of clinical practice to the person-centered one, equipped with respect to dignity and mutual trust between healthcare professionals and patients, having the common goal. The relations created into this team are considered to be one of the most vital therapeutic tools, that is the reason why it is of imperative need the healthcare providers to be trained about the skills which will contribute to the improvement of their relations with the patients. An exceptional example of that kind of skill is empathy. The literature review which refers to the above mentioned word proves clearly that there is a great dispute as far as its definition is concerned. A lot of people mix up the meaning of empathy with that of sympathy, which is limited to the recognition of emotions and it is usually superficial rather than objective, or with the meaning of compassion, which indicates that apart from the emotional association, the person stands by the others’ condition. Gruhn and Mendelsohn supported the idea that empathy is a cognitive or intellectual activity, whereas sympathy is an emotional activity. In clinical practice, it is rightful for the healthcare providers to be able to live their patients’ experiences, which will reinforce the understanding of their health condition, but without their professional judgment being affected. It should be pointed out that the human relations can prevent diseases and promote health. An empathetic relation between healthcare professionals and patients can serve as a supportive social network with beneficial and therapeutic qualities. Thus, through empathy, it can be more comprehensible the contribution of healthcare professionals to the course of kidney disease. The chronic kidney disease affects negatively the quality of life of patients themselves, not only their physical but also their mental health, as well as their abilities, relations and social presence. Those patients suffer for a very long time, mainly due to the effects being subject to the kidney disease and their fear of death. Today, despite the progress made through the methods of substitution of kidney function, the life expectancy for patients with chronic kidney disease at a terminal stage remains importantly decreased in comparison with the general population. However, it is substantial not only the determination of the time of someone’s death, but also the comprehension of what they experience and what is included in their course to death. So, a great healthcare provider should aim both at treating the disease and caring for the person who suffers from it.
Στις μέρες μας, η διεθνής βιβλιογραφία επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο σε μεθόδους και τεχνικές που διευκολύνουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ επαγγελματιών υγείας και ασθενών προκειμένου να επιτευχθεί η παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγείας στους ασθενείς, δηλαδή η ολιστική κάλυψη των αναγκών τους. Αρωγός προς αυτή την κατεύθυνση υπήρξε η μετάβαση από το ασθενοκεντρικό μοντέλο της κλινικής πράξης προς το προσωποκεντρικό, οπλισμένο με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και στην αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ επαγγελματιών υγείας και ασθενών, έχοντας κοινό σκοπό. Οι σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ αυτής της ομάδας θεωρούνται από τα πιο σημαντικά θεραπευτικά εργαλεία, γι' αυτό κρίνεται απαραίτητο οι επαγγελματίες υγείας να εκπαιδευτούν σε δεξιότητες που θα συμβάλουν στη βελτίωση των σχέσεών τους με τους ασθενείς. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα τέτοιας δεξιότητας είναι η ενσυναίσθηση. Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που αναφέρεται σε αυτήν την έννοια δείχνει ξεκάθαρα ότι υπάρχει μεγάλη διαφωνία ως προς τον ορισμό της. Συχνά συγχέεται με τη συμπάθεια, η οποία περιορίζεται στην αναγνώριση των συναισθημάτων και είναι συχνά περισσότερο επιφανειακή παρά αντικειμενική, ή τη συμπόνια, που δείχνει ότι εκτός από τη συναισθηματική ταύτιση, το άτομο δείχνει συμπαράσταση στην κατάσταση των άλλων. Οι Gruhn και Mendelsohn, υποστήριξαν ότι η ενσυναίσθηση είναι μια γνωστική ή διανοητική δραστηριότητα, ενώ η συμπάθεια είναι μια συναισθηματική δραστηριότητα. Στην κλινική πρακτική, είναι θεμιτό για τους επαγγελματίες υγείας να μπορούν να βιώσουν τις εμπειρίες των ασθενών τους, οι οποίες θα ενισχύσουν την κατανόηση της κατάστασης της υγείας τους, αλλά χωρίς να παρεμποδίζεται η επαγγελματική τους κρίση. Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι ανθρώπινες σχέσεις μπορούν να προλάβουν τις ασθένειες και να προάγουν την υγεία. Μια ενσυναισθητική σχέση μεταξύ επαγγελματιών υγείας και ασθενών μπορεί να χρησιμεύσει ως ένα υποστηρικτικό κοινωνικό δίκτυο με ευεργετικές και θεραπευτικές ιδιότητες. Έτσι, μέσω της ενσυναίσθησης, μπορεί να γίνει περισσότερο αντιληπτή η συμβολή των επαγγελματιών υγείας στην πορεία της νεφρικής νόσου. Η χρόνια νεφρική νόσος επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, όχι μόνο τη σωματική αλλά και την ψυχική τους υγεία, καθώς και τις ικανότητες, τις σχέσεις και την κοινωνική τους παρουσία. Αυτοί οι ασθενείς υποφέρουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, κυρίως λόγω των επιπτώσεων της υποκείμενης νεφρικής νόσου και του φόβου τους για το θάνατο. Σήμερα, παρά τις προόδους που έχουν σημειωθεί μέσω των μεθόδων υποκατάστασης την νεφρικής λειτουργίας, το προσδόκιμο ζωής σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο τελικού σταδίου παραμένει σημαντικά μειωμένο σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Σημαντικός ωστόσο δεν είναι μόνο ο προσδιορισμός του πότε ένα άτομο θα πεθάνει, όσο η κατανόηση του τι βιώνει και τι περιλαμβάνει η πορεία του προς το θάνατο. Έτσι, ένας καλός επαγγελματίας υγείας δε θα πρέπει να στοχεύει μόνο στη θεραπεία της ασθένειας, αλλά στη θεραπεία του ανθρώπου που πάσχει από την ασθένεια.
Βιβλιογραφία : σ. 59 - 65
65 σ.
Democritus University of Thrace
