Η διπλωματική εργασία με τίτλο «Η Ποινική Αντιμετώπιση του Ανήλικου Δράστη» εστιάζει στη
διερεύνηση της αντιμετώπισης των ανήλικων δραστών από το ποινικό δίκαιο, τόσο σε επίπεδο
ουσιαστικής νομοθεσίας όσο και δικονομικής διαδικασίας. Στόχος της είναι η ανάδειξη της
ανάγκης ειδικής και διαφοροποιημένης μεταχείρισης αυτής της πληθυσμιακής ομάδας, με βάση τις
ιδιαιτερότητές της, όπως η ψυχοσύνθεση, η έλλειψη πλήρους ωριμότητας και οι αυξημένες ανάγκες
προστασίας.
Αρχικά, παρουσιάζεται μια ιστορική ανασκόπηση της εξέλιξης του δικαίου ανηλίκων, τόσο στην
Ελλάδα όσο και διεθνώς, με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη μετάβαση από
τιμωρητικές σε προστατευτικές πολιτικές. Αναλύονται οι βασικές αρχές της ποινικής δικαιοσύνης
για ανηλίκους, όπως η επικουρικότητα και η ελάχιστη δυνατή παρέμβαση, καθώς και η
διαφοροποίηση μεταξύ προπαραβατικών και παραβατικών ανηλίκων.Επιπλέον, η εργασία εξετάζει
τις διεθνείς τάσεις και τα πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων κειμένων του ΟΗΕ και του Συμβουλίου
της Ευρώπης, που επηρεάζουν την πολιτική και νομοθεσία για τους ανήλικους δράστες. Στο
ελληνικό πλαίσιο, παρουσιάζονται οι ειδικές ρυθμίσεις του Ποινικού Κώδικα και της ποινικής
δικονομίας, που διακρίνουν την ποινική ανηλικότητα και προβλέπουν μέτρα όπως ο
αναμορφωτικός σωφρονισμός και η θεραπευτική υποστήριξη, αντί της καθαρής τιμωρίας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ανάλυση της ποινικής διαδικασίας για ανήλικους, η οποία
διαφοροποιείται σημαντικά από εκείνη των ενηλίκων. Εξετάζονται ζητήματα όπως τα όρια ηλικίας
ποινικής ευθύνης, η αρμοδιότητα των δικαστηρίων ανηλίκων, η προδικασία και τα μέτρα
καταναγκασμού. Επιπλέον, αναδεικνύεται η σημασία των μέτρων πρόληψης και υποστήριξης, όπως
οι υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και τα εξειδικευμένα προγράμματα αποκατάστασης, που
αποσκοπούν στην επανένταξη του ανηλίκου και στην αποφυγή της υποτροπής.
Συμπερασματικά, αναδεικνύεται η σημασία της υιοθέτησης ενός ισορροπημένου συστήματος που
συνδυάζει την προστασία της προσωπικότητας του ανηλίκου με τη διασφάλιση της κοινωνικής
ένταξης και της αποτροπής από περαιτέρω παραβατική συμπεριφορά. Η μελέτη καταλήγει ότι η
δικαιοσύνη για ανηλίκους πρέπει να βασίζεται στις αρχές της πρόληψης, της παιδαγωγικής
προσέγγισης και της αποφυγής του στιγματισμού, ενώ παράλληλα επισημαίνεται η ανάγκη
περαιτέρω νομοθετικών και πρακτικών βελτιώσεων που να εναρμονίζονται με τις σύγχρονες
κοινωνικές και εγκληματολογικές προκλήσεις.
79 σ.
The thesis titled "The Criminal Treatment of Juvenile Offenders" focuses on examining how
juvenile offenders are addressed within the criminal justice system, exploring both substantive law
and procedural aspects. The primary objective is to highlight the need for specialized and
differentiated treatment for this population group, based on their distinct characteristics, such as
psychological makeup, lack of full maturity, and heightened protection needs.
Initially, the thesis provides a historical overview of juvenile law development, both in Greece and
internationally, emphasizing reforms aimed at transitioning from punitive to protective policies. It
analyzes the fundamental principles of juvenile criminal justice, such as subsidiarity and minimal
intervention, as well as the distinction between pre-delinquent and delinquent juveniles.
Furthermore, the study investigates international trends and standards, including key documents
from the United Nations and the Council of Europe, which influence juvenile justice policies and
legislation. Within the Greek context, it presents the specific provisions of the Penal Code and
criminal procedure, which define the concept of juvenile delinquency and establish measures such
as rehabilitative correction and therapeutic support instead of mere punishment.
Special emphasis is placed on the analysis of juvenile criminal procedures, which significantly
differ from those applied to adults. Issues such as the age thresholds of criminal responsibility, the
jurisdiction of juvenile courts, pre-trial processes, and coercive measures are thoroughly examined.
Additionally, the thesis highlights the importance of preventive and supportive measures, including
social welfare services and specialized rehabilitation programs aimed at reintegration and
preventing recidivism.
In conclusion, the thesis underscores the importance of adopting a balanced system that combines
protecting the personality of juveniles with ensuring their social reintegration and deterring future
delinquent behavior. It argues that juvenile justice should be founded on the principles of
prevention, pedagogical approaches, and avoiding stigmatization, while also emphasizing the need
for further legislative and practical improvements to align with contemporary social and
criminological challenges.
Περιέχει βιβλιογραφικές παραπομπές
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
