Μια όψιμη μαρτυρία του διαφωτισμού στην Ελλάδα: το ανέκδοτο λεξικό του Jules David
(EL)
Un témoignage tardif des lumières en Grèce: le dictionnaire inédit de Jules David
(FR)
Provata, Despoina
Το χειρόγραφο γαλλο-ελληνικό λεξικό του Jules David είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας και συστηματικής ενασχόλησης του Γάλλου λογίου με την ελληνική γλώσσα, που καλλιέργησε τόσο μέσα από τα αρχαία κείμενα όσο και κατά την παραμονή του στην Ελλάδα, ως καθηγητής της γαλλικής γλώσσας από το 1816 έως το 1820. Καθηγητής πλέον στην έδρα της ελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου των Παρισίων, ο David ολοκληρώνει το έργο του και, επηρεασμένος από τις επαφές του με τον κύκλο των Ελλήνων λογίων στο Παρίσι, ενστερνίζεται το αίτημα της ελληνικής λογιοσύνης και ιδιαίτερα του Κοραή για την καλλιέργεια μιας γλώσσας ικανής να ανταποκριθεί στις συγχρονικές εκφραστικές ανάγκες. Συντεταγμένο με βάση το Λεξικό της Γαλλικής Ακαδημίας, το λεξικό του David αποτυπώνει την ιστορική συνέχεια της ελληνικής γλώσσας, από την αρχαία ως τη λόγια γλώσσα της εποχής και τη νεοελληνική κοινή μέσα από μια διαχρονική προσέγγιση των λέξεων. Εκεί όπου δεν υπάρχουν αντίστοιχοι όροι δίνει περιγραφική ερμηνεία, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προχωρεί στη δημιουργία σύνθετων λέξεων που θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν τους αντίστοιχους ξένους όρους. Το γαλλο-ελληνικό λεξικό του Jules David εκφράζει την ιδεολογική θεώρηση της γλώσσας όπως καλλιεργήθηκε στο πλαίσιο του Διαφωτισμού.
(EL)
