Η διεθνοποίηση της αγοράς, η ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και η μεταφορά υπηρεσιών μέσα και μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όλο και περισσότερο βασίζεται πάνω στην ποιότητα και στην ακεραιότητα τους. Μέσα σε αυτό το ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλλον, σε αγορές που μεταβάλλονται με ταχύτατους ρυθμούς και στα πλαίσια ενός έντονον ανταγωνισμού, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι προφανής η ανάγκη για «ποιότητα». Ένας όρος, ο οποίος για να γίνει πραγματικότητα απαιτείται υπομονήκαι επιμονή, ομαδικότητα, συστηματικότητα και πνεύμα συνεργασίας. Πρέπει να γίνει τρόπος ζωής θα μπορούσαμε να πούμε. Αλλά τίποτε δεν μπορεί να υλοποιηθεί αν πρώτα εμείς οι ίδιοι, ομαδικά και με συνεργασία δεν συνειδητοποιήσουμε, ότι η ποιότητα αρχίζει, συνεχίζεται αλλά δεν τελειώνει ποτέ. Ερωτήματα που έχουν άμεση σχέση με την υγεία, την ασφάλεια, το περιβάλλον, τα τρόφιμα και άλλα καθημερινά βγαίνουν στην επικαιρότητα. Για να απαντηθούν όμως αυτά, οι βιομηχανίες και τα εργαστήρια ελέγχου πρέπει καθημερινά να αποδεικνύουν την υπεροχή τους, την αξιοπιστία και την τεχνική τους επάρκεια με την εφαρμογή ενός κατάλληλου συστήματος ελέγχου ποιότητας (QA/QC). Με την προϋπόθεση αυτή, από τότε που η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε την υλοποίηση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς, έγινε πλέον σαφές, ότι οι εμπορικοί φραγμοί ανάμεσα στις χώρες μπορούν να καταργηθούν, μόνο αν μια χώρα εμπιστεύεται την ποιότητα των δοκιμών μιας άλλης χώρας ή γενικότερα το «επίπεδο ποιότητας». Για όλα τα παραπάνω και επειδή τόσο οι μετρήσεις όσο η ποιότητα των τροφίμων μας επηρεάζουν σημαντικά, έχουν θεσπισθεί κανόνες κοινοτικοί ή εθνικοί για να μας διαβεβαιώσουν ότι οι έλεγχοι εκτελούνται με αξιόπιστο τρόπο για τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων με σκοπό την προστασία μας. Στα πλαίσια αυτά η Ευρωπαϊκή Ένωση, ακολουθώντας ολόκληρη τη διαδικασία «from farm to the fork » με την εφαρμογή των διεθνώς αποδεκτών προτύπων ποιότητας, πρόσφατα θέσπισε τη νομοθεσία του ονομαζόμενου «Πακέτου Υγιεινής». Η νομοθεσία αυτή περιλαμβάνει μια σειρά από κανονισμούς οι οποίοι έχουν άμεση σχέση με την υγιεινή, τον έλεγχο και την παρακολούθηση των επιχειρήσεων τροφίμων, την τήρηση των διαδικασιών Ανάλυσης Κινδύνου και Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου-HACCP (Καν.852/2004), τους ειδικούς κανόνες υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (Καν. 853/2004), τους ειδικούς κανόνες για την οργάνωση των επισήμων ελέγχων (Καν.854/2004), τους γενικούς κανόνες για τη διεξαγωγή των επισήμων ελέγχων για το εμπόριο των ζωοτροφών και των τροφίμων (Καν.882/2004) και τέλος τον καθορισμό των γενικών αρχών της νομοθεσίας των τροφίμων, την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και τις διαδικασίες της ασφάλειας των τροφίμων και της ιχνηλασιμότητας με στόχο την προστασία της ανθρώπινης υγείας (Καν. 178/2002). Ερχόμενοι στη σύγχρονη παραγωγή και εστιάζοντας την ασφάλεια των παραγομένων τροφίμων από την άποψη των καταλοίπων των χημικών ουσιών (κτηνιατρικά φάρμακα και ρύποι περιβάλλοντος) διαπιστώνουμε ότι ένας τεράστιος αριθμός χημικών εξωγενών παραγόντων ποικίλης δραστικότητας συχνά αποτελεί την κύρια αιτία της δημιουργίας μιας πολύπλοκης εικόνας επιβαρημένων με χημικά κατάλοιπα τροφίμων και την υποβάθμιση τους η οποία τελικά οδηγεί όχι μόνο στη μείωση της εμπιστοσύνης του καταναλωτή προς αυτά αλλά και στην οριστική τους απόρριψη. Στον τομέα αυτό και μετά από μια σειρά τροφικών κρίσεων όπως με τις ορμόνες παλαιότερα αλλά και πρόσφατα με την BSE, τις διοξίνες και την ανίχνευση διαφόρων άλλων καταλοίπων σε εξαγόμενα από τη χώρα μας ζωικά και φυτικά προϊόντα, αλλά και πρόσφατα με τη γρίπη των πουλερικών, η εμπιστοσύνη των καταναλωτών κλονίσθηκε. Έτσι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να θεσπίσει ένα νέο επιστημονικό φορέα με σκοπό να την εφοδιάζει με ανεξάρτητες επιστημονικές συμβουλές σε θέματα ασφάλειας τροφίμων σε όλο το μήκος της τροφικής αλυσίδας. Το αποτέλεσμα ήταν, όπως αυτό είχε αρχικά αποφασισθεί με το Λευκό Βιβλίο για την Ασφάλεια των Τροφίμων, να ιδρυθεί η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια Τροφίμων (EFSA). Τέλος, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της διασφάλισης ενός υψηλού επιπέδου ποιότητας των τροφίμων, της υγείας και της ορθής μεταχείρισης των ζώων και των φυτών με τη λήψη των κατάλληλων μέτρων λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς δημιουργήθηκε και το Γρήγορο Σύστημα Επαγρύπνησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF). Σκοπός του συστήματος αυτού είναι ο εφοδιασμός των αρχών ελέγχου με ένα αποτελεσματικό μέσο ανταλλαγής πληροφοριών για τα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των τροφίμων.
(EL)
The market internationalisation, free trading of products and the transport of services within and between the European Union Member States, more and more is based on their quality and integrity. In this particularly exigent environment, in markets that are rapidly altered with fast rythms and within the frames of an intensive worldwide competition, it is obvious the need for "quality". A term, which, in order to become reality, requires patience and insistence, collective efforts, systemisation and a spirit of collaboration. It should become a way of life I could say. But nothing could be done if personally ourselves, collectively and with collaboration, do not realise that the quality begins, continues, but never ends. Questions that are directly related to health, safety, environment, food and other factors come daily in the topicality. In order to be answered, industries and control laboratories should daily be in the position to prove their supremacy, their reliability and technical competence with the application of a suitable quality control system (QA/QC). With this assumption, from the moment that the European Union initiated the European Integrated Market, it became clear that the commercial barriers between the countries can be revoked, only when a country entrusts the quality of the trials of the other country or more generally it's "Quality Level". For all the above and because as much the measurements as the quality of foods considerably affect us, Community or National rules have been established in order to assure us that the controls are reliably executed to guarantee the quality of foods for our protection. In this framework, the European Union, following the entire process "from the farm to the fork" by applying internationally acceptable quality standards, very recently established the new legislation regime named "Hygiene Package". This legislation includes a series of regulations which are directly related to hygiene, control and food enterprises monitoring, in order to control the processes kept of the Hazard Analysis Critical Control Points (HACCP) (Regulation 852/2004), special hygiene rules for the food of animal origin (Regulation 853/2004), special rules for the organisation of official controls (Regulation 854/2004), general rules for the execution of official controls for food and feed trade (Regulation 882/2004) and finally the determination of general legislation principles for foods, the European Food Safety Authority (EFSA) and the food safety processes and traceability towards the human health protection (Regulation 178/2002). Coming to modern production and focusing to food production safety from the point of view of chemical residues (veterinary drugs and environmental pollutants), we find out that an enormous number of chemical exogenic agents of a varied activity often constitute the main cause of a complicated situation of a food deteriorated with chemical residues and their quality level reduction, which finally leads, not only to the reduction of consumers' confidence, but also to their final rejection. In this issue and after a series of food crises like that in old days with hormones as well as recently with BSE, dioxins and the detection of several other residues in animal and plant products exported from our country, but also recently with the Avian influenza, consumers' confidence was shaken. Thus, the European Union concluded to establish a new scientific institution to provide it with independent scientific advices on food safety issues in the whole length of the food chain. The outcome was, as it had been initially decided with the White Book on Food Safety, the establishment of the European Food Safety Authority (EFSA). Finally, in order the complete safeguard process of high quality foods to be concluded, of health and of good animal and plant management by taking suitable functioning measures of the internal market, the Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) was created. The aim of this system is to provide the Competent Authorities with an effective way of information exchange for the measures which should be taken in order to safeguard food safety.
(EN)
