Το άκαρι βαρρόα (Varroa destructor Anderson & Trueman) είναι παγκοσμίως η σημαντικότερη παρασιτική ασθένεια των μελισσών του είδους Apis mellifera L. Προκειμένου να μελετηθεί εναλλακτικός τρόπος καταπολέμησης για τη βαρρόα αλλά και να περιοριστούν τα υπολείμματα των φυτοπροστατευτικών ουσιών στα προϊόντα της μέλισσας, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της υπερθερμίας. Η μέθοδος πραγματοποιήθηκε σε 27 μελίσσια παρουσία γόνου σε αυτά οπότε χρησιμοποιήθηκε η θερμοκρασία των 42°C για 12 έως 480 λεπτά προκειμένου να μελετηθεί. Όλα τα μελίσσια στα οποία εφαρμόστηκε η μέθοδος αποτελούνταν από 10 κηρήθρες πληθυσμό (κατά προσέγγιση 10.000 μέλισσες σε κάθε μελίσσι) και γόνο όλων των σταδίων σε έκταση 5 με 8 κηρήθρες. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών η τελική θερμοκρασία στο εσωτερικό της κυψέλης κυμάνθηκε από 42,3°C έως 46,5°C. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου στον έλεγχο της βαρρόα, σχετίζεται με τη διάρκεια της εφαρμογής. Στο χρονικό εύρος εφαρμογής από 12 έως 480 λεπτά, το ποσοστό πτώσης ακάρεων βαρρόα κυμάνθηκε από 29,8% έως 79,8% αντίστοιχα. Ένα μικρό ποσοστό νεκρών ακάρεων (4,7%) εντοπίστηκε στον σφραγισμένο γόνο μετά από εφαρμογή 60 λεπτών, ποσοστό που σταδιακά αυξήθηκε με την αύξηση του χρόνου εφαρμογής και έφτασε έως και 100% μετά τα 480 λεπτά. Η χρήση της συσκευής εφαρμογής της υπερθερμίας προκάλεσε ανησυχία στο μελίσσι χωρίς όμως να εμφανιστούν απώλειες μελισσών ή εκτεταμένη επιθετικότητα. Εφαρμογή της μεθόδου για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από 120 λεπτά, προκάλεσε νέκρωση μέρους του σφραγισμένου γόνου, ενώ το φαινόμενο εντάθηκε σε έκταση σε σχέση με το χρόνο εφαρμογής. Η μέθοδος της υπερθερμίας, ως εφαρμογή απευθείας σε μελίσσι παρουσία γόνου και πληθυσμού, είναι η πρώτη φορά που μελετάται ως τρόπος καταπολέμησης του ακάρεως βαρρόα παρέχοντας έτσι μία εναλλακτική λύση στους μελισσοκόμους για τη χρησιμοποίησή της απευθείας στο μελισσοκομείο και αποφεύγοντας τη χρήση χημικών σκευασμάτων. Ως μέθοδος θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε περιορισμένη κλίμακα και γι’ αυτό προσφέρεται κυρίως για τους μελισσοκόμους εκείνους που έχουν μικρό αριθμό μελισσιών ή ασκούν βιολογική μελισσοκομία.
(EL)
Worldwide, the ectoparasitic mite varroa (Varroa destructor Anderson & Trueman) is potentially the main threatening parasite for Apis mellifera L. To find an alternative therapy for varroa and to limit the chemical residues in bee products, 27 bee colonies with their brood, were treated at 42°C for 12 to 480 minutes. All experimental colonies had 5-8 frames of brood and 10 frames of population (approximately 10.000 bees each colony). During the treatment the final temperature inside the hive varied from 42.3°C to 46.5°C. The effectiveness of hyperthermia to control the varroa population, depends on the duration of the therapy. When the time treatment was extended from 12 to 480 minutes, the falling mites ranged from 29.8% to 79.8%. A small number (4.7%) of dead mites was found in sealed brood after a 60-minute treatment, which gradually increased along with the treatment duration reaching 100% after 480 minutes. The use of the device irritated the bees but did not cause losses of honeybees, or excessive aggravation. Dead larvae inside sealed brood were observed when hyperthermia was applied for more than 120 minutes and increased along with the duration of heating. To our knowledge, in the presence of brood and adult bees, the hyperthermia method is used for the first time as alternative solution to limit the excessive use of chemical substances under field conditions. This method is proved to be most suitable for beekeepers with small amount of colonies.
(EN)
