The deinstitutionalization that has begun in Greece since the last century, is an on-going process up to date. The evaluation of this process is also an on-going process, since there is a great concern about the influence of the financial crisis on the process of deinstitutionalization.
The aim of this study is a) the mapping of all the mental health services of Greece combined with demographic and economic indicators and b) the in-depth study of the organization and the operation of six mental health services of special interest, in order to examine their compliance with the international standards and the principles of community psychiatry.
The mapping has demonstrated significant shortcomings in the number of the services in most of the counties, according to the framework of the organization of mental health services of Ministry of Health and the data of Trieste, which constitutes an in-ternational standard. Greater shortcomings were demonstrated among the specialized mental health services such as mental health services for children and adolescents, for elder people and for those with autistic disorders. It is also quite worrisome the ratio of the residential services to the day care and outpatient community services (2:1), as the former have been characterized by mental health professionals and academicians as new forms of asylum.
In the study of the six services were identified problems that affect their operation and furthermore their compliance with principles of community psychiatry. Problems regarding the inadequate staffing of the services and the inadequate number of actions of prevention and promotion of the awareness of mental health were observed mainly in services that constitute legal persons governed by public law. In all services was ob-served an increase in demand during the economic recession and small percentage of personnel with education relevant to Social Psychiatry. The latter gives rise to doubts as to the ability of the services to meet the needs of the population
πίνακες, χάρτες, εικόνες, γραφήματα
Η προσπάθεια αποασυλοποίησης που ξεκίνησε στην Ελλάδα από τον προηγούμενο αιώνα, συνεχίζεται μέχρι σήμερα και μαζί με αυτή και οι προσπάθειες για αξιολόγηση της πορείας της, καθώς προβληματίζει η επίδραση της οικονομικής κρίσης πάνω σε αυτή.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι α) η χαρτογράφηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε συνδυασμό με δημογραφικούς και οικονομικούς δείκτες και β) η σε βάθος μελέτη της οργάνωσης και λειτουργίας έξι υπηρεσιών ειδικού ενδιαφέροντος, ώστε να μελετηθεί κατά πόσο ανταποκρίνονται στα διεθνή πρότυπα και τις διεθνείς αρχές και να εντοπισθούν δυσκολίες και ελλείμματα σε κάθε περιοχή.
Από τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης προέκυψαν σημαντικές ελλείψεις στους περισσότερους νομούς, ανεξάρτητα από τις δημογραφικές και οικονομικές παραμέ-τρους, με βάση το πλαίσιο οργάνωσης των υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας αλλά και με βάση τα δεδομένα από το διεθνές πρότυπο της Τεργέστης. Ακόμη μεγαλύτερες ελλείψεις παρουσιάζονται σε πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως οι παιδοψυχιατρι-κές, οι ψυχογηριατρικές και οι υπηρεσίες για άτομα με Διαταραχές Αυτιστικού Φά-σματος. Ανησυχητική είναι και η αναλογία των υπηρεσιών στέγασης προς τις κοινοτι-κές υπηρεσίες εξωτερικής και ημερήσιας φροντίδας (2:1), καθώς οι πρώτες έχουν χα-ρακτηριστεί, από επαγγελματίες ψυχικής υγείας και ακαδημαϊκούς, ως νέες μορφές ασύλου.
Στη μελέτη των έξι υπηρεσιών εντοπίστηκαν προβλήματα που επηρεάζουν τη λει-τουργία τους και κατ’ επέκταση την ανταπόκριση στις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρι-κής. Προβλήματα όπως η ελλιπής στελέχωση των υπηρεσιών και η ανεπαρκής διεξα-γωγή δράσεων προαγωγής και πρόληψης εμφανίζονται κυρίως στις υπηρεσίες που α-νήκουν στα ΝΠΔΔ. Αυτό που παρατηρείται σχεδόν σε όλες είναι η αύξηση στη ζήτη-ση κατά τη διάρκεια της οικονομική κρίσης, το οποίο προβληματίζει για τη δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στην κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού και το μικρό πο-σοστό του προσωπικού που διαθέτει εκπαίδευση σε θέματα Κοινωνικής Ψυχιατρικής.
