Περί μερικών Ελληνικών και Λατινικών ιατρικών συνταγών με την μορφή ποιημάτων. Η θέση τους στον κόσμο. Μέρος ΑΣε αυτό το Μέρος Α του άρθρου μας, μελετάμε τις ιατρικές συνταγές σε στίχους στην ελληνική λογοτεχνία από την ελληνιστική έως τη ρωμαϊκή αυτοκρατορική εποχή. Αναπόφευκτα, αναφερόμαστε εν συντομία σε παρόμοιες συνταγές στην κλασική και την ύστερη λατινική γλώσσα, καθώς τα δύο είδη ήταν συνυφασμένα επί αιώνες. Απαιτείται λεπτομερέστερη μελέτη της λατινικής βιβλιογραφίας στον τομέα αυτό. Συζητούνται οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτά τα διδακτικά ποιήματα καθώς και το μετρικό ύφος της σύνθεσής τους. Παρουσιάζονται αποσπάσματα των συνταγών (όλα σε αγγλική μετάφραση και αρκετά και στην πρωτότυπη γλώσσα), με χρονολογική σειρά και περιορισμένες βιογραφικές πληροφορίες για τους συγγραφείς τους. Αυτοί είναι οι εξής: Ο Όμηρος (ως ο απώτερος πρόγονος), ο Οβίδιος, ο Αγλαΐας του Βυζαντίου, ο Ανδρόμαχος ο Πρεσβύτερος, ο Φίλων της Ταρσού, ο Δαμοκράτης, ο Νίκανδρος, ο Ρούφος ο Εφέσιος, ο Εύδημος της Περγάμου, ο Γαληνός, ο Σερένιος Σαμμονικός, το Carmen graecum de herbis και ο Μάρκελλος Εμπειρίκος. Στο Μέρος Β θα συνεχίσουμε με το ίδιο είδος συνταγών κατά τη διάρκεια του Μέσου και του Ύστερου Βυζαντίου. Θα συμπεριληφθούν παραδείγματα από τα μεσαιωνικά λατινικά και από την ισλαμική ιατρική βιβλιογραφία, προκειμένου να αναδειχθεί το διεθνές πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο εντάσσονται αυτοί οι ελληνικοί στίχοι. Στο τέλος του Β΄ μέρους θα ακολουθήσει η γενική συζήτηση καισυμπεράσματα.
(EL)
In Part A of our article, we examine medical recipes in verse within Greek literature, spanning from the Hellenistic period to the Roman Imperial era. We also briefly touch upon analogous recipes in Classical and Late Latin, as these two literary forms were intertwined for centuries. A comprehensive analysis of Latin literature in this domain remains a necessity. We explore the motivations behind these didactic poems and the metrical patterns employed in their composition. The article presents fragments of these recipes, all translated into English and several retained in their original language as well, arranged chronologically alongside succinct biographical details of their authors. These include Homer, considered their distant forebear, followed by Ovid, Aglaias of Byzantium, Andromachus the Elder, Philo of Tarsus, Damocrates, Nicander, Rufus of Ephesus, Eudemus of Pergamum, Galen, Serenus Sammonicus, The Carmen graecum de herbis, and Marcellus Empiricus. In Part B, we will continue to explore similar recipes from the Middle and Late Byzantine periods. This section will also feature examples from Medieval Latin and Islamic medical literature, illustrating the intercultural context in which these Greek verses stood. A General Discussion and Conclusions will be provided at the end of Part B.
(EN)
«Διεθνές Ιπποκράτειο Ίδρυμα Κω», «Ίδρυμα Ιστορίας Ιατρικής Ν.Κ. Λούρου», «Φίλοι του Mουσείου Eλληνικής Iατρικής»
