Ο ρόλος της χημειοθεραπείας διάσωσης σε ασθενείς με τοπικά εκτεταμένο και μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονος.Μελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν την επιβίωση των ασθενών μετά τη χημειοθεραπεία 1ης γραμμής

 
This item is provided by the institution :

Repository :
E-Locus Institutional Repository
see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*
share



PhD thesis (EN)

2012 (EN)

The role of salvage chemotherapy in patients with locally advanced and metastatic non small cell lung cancer .Evaluation of factors affecting survival and outcome of patients after 1st line chemotherapy
Ο ρόλος της χημειοθεραπείας διάσωσης σε ασθενείς με τοπικά εκτεταμένο και μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονος.Μελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν την επιβίωση των ασθενών μετά τη χημειοθεραπεία 1ης γραμμής

Χατζιδάκη, Θεοδώρα Ε

Αγγελάκη, Σοφία
Χαλκιαδάκης Γιώργος
Σαμώνης, Γεώργιος
Μαυρουδής, Δημήτριος
Γεωργούλιας, Βασ'ιλειος
Χλουβεράκης, Γρηγόρης
Σταθόπουλος, Ευστάθιος

Η χημειοθεραπεία 1ης γραμμής έχει επιτύχει τη βελτίωση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων στο ΜΜΚΠ σταδίου ΙΙΙΒ και ΙV. Το αποτέλεσμα αυτό οδηγεί σε ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό ασθενών οι οποίοι είτε υποτροπιάζουν μετά από αρχική ανταπόκριση είτε παρουσιάζουν πρόοδο της νόσου κατά την θεραπεία 1ης γραμμής (χημειο-ανθεκτική νόσος). Για τους ασθενείς αυτούς, που μπορεί να είναι και νεαρής σχετικά ηλικίας, σε καλή γενική κατάσταση και με ελάχιστα συμπτώματα από τη νόσο τους, η χημειοθεραπεία 2ης γραμμής αποτελεί μία λογική επιλογή που σκοπό έχει να βελτιώσει την ποιότητα ζωής και ενδεχομένως, την επιβίωσή τους. Επιπλέον, διάφορες μελέτες που έχουν αναλύσει τη γνώμη ασθενών σχετικά με τη θεραπεία της νόσου τους έδειξαν ότι ένας μεγάλος αριθμός από αυτούς μπορεί να ανεχτεί αξιοσημείωτα επίπεδα τοξικότητας προκειμένου να εξασφαλίσει έστω και μικρή βελτίωση της επιβίωσης. Τα τελευταία χρόνια αρκετές μελέτες φάσης ΙΙ έχουν δείξει ότι μερικοί από τους νέους αντικαρκινικούς παράγοντες (π.χ. docetaxel, gemcitabine, irinotecan) εμφανίζουν δραστικότητα ως θεραπεία 2ης γραμμής σε ασθενείς με προχωρημένο ΜΜΚΠ . Επιπλέον, συνδυασμοί των φαρμάκων αυτών έχουν αναφερθεί ως δραστικοί σε προ-θεραπευμένους ασθενείς με τοπικά εκτεταμένο και μεταστατικό ΜΜΚΠ. Vστόσο, οι περισσότερες απ’ αυτές τις μελέτες δεν αναφέρουν δεδομένα όσον αφορά τη προηγούμενη θεραπεία και τα χαρακτηριστικά των ασθενών. Επιπλέον, αν και οι μελέτες αυτές αναφέρουν ποσοστά ανταπόκρισης, πολύ λίγες αναφέρουν διάμεση τιμή επιβίωσης ή ποσοστό μονοετούς επιβίωσης χωρίς να μπορούν έτσι να εξασφαλίσουν ασφαλή συμπεράσματα για την αξία της χημειοθεραπείας 2ης γραμμής. Αποτελέσματα από δύο τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξαν σαφώς ότι η χημειοθεραπεία 2ης γραμμής σε ασθενείς με προχωρημένο ΜΜΚΠ με Docetaxel (75 mg/m2 κάθε 3 εβδομάδες) μπορεί να προσφέρει στατιστικά σημαντικό όφελος στην επιβίωση σε σχέση με τη καλύτερη υποστηρικτική αγωγή (BSC) ή τη μονοθεραπεία με vinorelbine ή ifosfamide. Επιπλέον, οι ασθενείς που έλαβαν Docetaxel αποδεδειγμένα εμφάνισαν βελτίωση της κλινικής τους εικόνας και της ποιότητας ζωής τους. Τέλος, μια μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη στην οποία συγκρίθηκε η μονοθεραπεία με Docetaxel με τη μονοθεραπεία με Alimta (premetrexed) δεν έδειξε διαφορά μεταξύ των 2 φαρμάκων τόσο όσον αφορά τα ποσοστά ανταπόκρισης όσο και τη συνολική επιβίωση. 9 Παρά τις θετικές αυτές ενδείξεις, ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με ΜΜΚΠ δεν θα λάβει 2ης γραμμής χημειοθεραπεία. Επιπλέον, τα χαρακτηριστικά των ασθενών που θα λάβουν χημειοθεραπεία 2ης γραμμής έναντι των ασθενών που δε θα λάβουν δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένα στην βιβλιογραφία. Τα δεδομένα που τεκμηριώνουν τη χρήση της χημειοθεραπείας στη 2η γραμμή είναι περιορισμένα και αξίζει τον κόπο να μελετήσει κανείς προοπτικά την επίδρασή της στην επιβίωση, στα συμπτώματα και στη ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών. Μέχρι τώρα ο ρόλος της χημειοθεραπείας διάσωσης (2ης ή 3ης γραμμής) στον προχωρημένο ΜΜΚΠ δεν έχει εντελώς ξεκαθαριστεί. Κατά συνέπεια διάφορα ερωτήματα όσον αφορά το ρόλο της χημειοθεραπείας διάσωσης παραμένουν και αποτέλεσαν τους στόχους της παρούσας διατριβής. Για την επίτευξη των στόχων, συλλέχθηκαν στοιχεία από 1.624 ασθενείς με ιστολογικά επιβεβαιωμένο ΜΜΚΠ, σταδίου III/IV, που έλαβαν θεραπεία πρώτης γραμμής στα πλαίσια κλινικών μελετών φάσης ΙΙ & ΙΙΙ που πραγματοποίησε η Ελληνική Ογκολογική Ερευνητική Ομάδα (ΕΟΕΟ) κατά την περίοδο 1995-2004. Στόχος 1: Να διερευνηθεί το όφελος που προσδίδει η χημειοθεραπεία 2ης γραμμής στην επιβίωση των ασθενών, και να προσδιοριστεί η χημειο-ευαισθησία του όγκου μετά τη θεραπεία πρώτης γραμμής. Προκειμένου να διερευνηθεί ο παραπάνω στόχος, έγινε αναδρομική ανάλυση των κλινικών δεδομένων από 634 ασθενείς με ΜΜΚΠ, σταδίου IIIB/IV, που αντιμετωπίστηκαν με χημειοθεραπεία 1ης γραμμής στα πλαίσια θεραπευτικών πρωτοκόλλων σε σχέση με το αν έλαβαν ή όχι επόμενη θεραπεία. Η επιβίωση των ασθενών υπολογίστηκε από την ημερομηνία ένταξης στις μελέτες χημειοθεραπείας 1ης γραμμής (OS1) όπως επίσης και από την ημερομηνία αποτυχίας στη θεραπεία 1ης γραμμής ή την ημερομηνία έναρξης της χημειοθεραπείας 2ης γραμμής (OS2) έως το θάνατο. Η απόφαση για τη χορήγηση χημειοθεραπείας 2ης γραμμής ήταν, σε κάθε περίπτωση, στη κρίση του ερευνητή. #ιακόσιοι είκοσι τέσσερις ασθενείς (35.3%) έλαβαν χημειοθεραπεία 2ης γραμμής (ομάδα S-LCh) και 410 (64.7%) έλαβαν τη καλύτερη υποστηρικτική αγωγή (ομάδα BSC). 10 #ιαπιστώθηκε μία στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων (S-LCh και BSC) όσον αφορά την ηλικία (p=0.012), τον ιστολογικό τύπο (p=0.041), την πρόωρη διακοπή της θεραπείας 1ης γραμμής (p<0.0001), και τη γενική κατάσταση (PS) μετά τη θεραπεία 1ης γραμμής (p<0.0001). Παρατηρήθηκαν τρεις (1.3%) πλήρεις και 25 (11.2%) μερικές υφέσεις στους ασθενείς που έλαβαν χημειοθεραπεία 2ης γραμμής (S-LCh) με συνολική ανταπόκριση 12.5% (95% C.I: 8.2%-16.8%). #εκατρείς (15.7%) από τους 83 ανταποκριθέντες (CR και PR) και 15 (10.6%) από τους 141 μη- ανταποκριθέντες (SD και PD) στη θεραπεία 1ης γραμμής εμφάνισαν αντικειμενική ανταπόκριση στη θεραπεία 2ης γραμμής (p=0.396) στην ομάδα S-LCH. Η θεραπεία 2ης γραμμής με πλατινούχο συνδυασμό είχε σαν αποτέλεσμα 16.4% αντικειμενικές ανταποκρίσεις έναντι 8.8% αντικειμενικών ανταποκρίσεων σε 2ης γραμμής θεραπεία με μη- πλατινούχο συνδυασμό (p=0.0562). Η διάμεση OS1 επιβίωση (από την έναρξη της θεραπείας 1ης γραμμής) ήταν 13 μήνες και 7 μήνες (p< 0.001) και η διάμεση OS2 επιβίωση (από την έναρξη της 2ης γραμμής), 7 μήνες και 3 μήνες (p< 0.001) για την S-LCh και BSC ομάδα, αντίστοιχα. Η πολυπαραγοντική ανάλυση τόσο για την OS1 όσο και για την OS2 έδειξε ότι η καλή γενική κατάσταση, το στάδιο της νόσου IIIB, η ανταπόκριση και η ολοκλήρωση της θεραπείας 1ης γραμμής ήταν στατιστικά σημαντικοί προγνωστικοί παράγοντες για την αύξηση της επιβίωσης. Επίσης, η χορήγηση χημειοθεραπείας 2ης γραμμής ήταν ένας ανεξάρτητος παράγοντας καλής εξέλιξης της νόσου. Η ανάλυση αυτή δείχνει ότι οι δύο ομάδες (S-LCh και BSC) αντιπροσωπεύουν διαφορετικούς πληθυσμούς ασθενών με ΜΜΚΠ. #ιάφοροι παράγοντες που φαίνεται να επηρεάζουν την αύξηση της επιβίωσης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην επιλογή των ασθενών εκείνων που είναι πιθανότερο να ωφεληθούν από τη χημειοθεραπεία δεύτερης γραμμής. Στόχος 2: Να αξιολογηθεί αν η αλληλουχία των θεραπευτικών σχημάτων 1ης και 2ης γραμμής ανάλογα με το αν περιέχουν ή όχι πλατίνα, επηρεάζει την έκβαση των ασθενών. Για τη διερεύνηση του 2ου στόχου, από 1.624 ασθενείς εξετάσθηκαν 1.079 που είχαν λάβει χημειοθεραπεία 1ης γραμμής με μη-πλατινούχο συνδυασμό. Οι 267 (25.0%) ασθενείς που στη συνέχεια έλαβαν δεύτερης γραμμής χημειοθεραπεία με πλατινούχο συνδυασμό συμπεριελήφθησαν στην επόμενη ανάλυση (Ομάδα Α). Αντίστοιχα, 545 ασθενείς έλαβαν 11 χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής με βάση τη πλατίνα. Από αυτούς, 123 (23.0%) ασθενείς οι οποίοι έλαβαν στη συνέχεια ως δεύτερη γραμμή μη-πλατινούχο θεραπευτικό σχήμα συμπεριελήφθησαν στην ίδια ανάλυση (Ομάδα Β). Εξετάστηκε η διάμεση επιβίωση των ασθενών η οποία υπολογίστηκε από την ημερομηνία ένταξης στις μελέτες χημειοθεραπείας πρώτης γραμμής (Ε1) όπως επίσης και από την ημερομηνία έναρξης της χημειοθεραπείας δεύτερης γραμμής (Ε2) έως το θάνατο. H συνολική ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής ήταν 21.3% για την Ομάδα A (95% C.I:, 16.4% - 26.3%) και 45.5% για την Ομάδα B (95% C.I:, 36.7% - 54.3%), (p=0.0001). Ο κίνδυνος μη-ανταπόκρισης ήταν 3.1 φορές μεγαλύτερος για τους ασθενείς της Ομάδας A (OR:3.1; 95%C.I: 1.94-4.87, p=0.0001). Επίσης, ο διάμεσος χρόνος μέχρι την υποτροπή ήταν σημαντικά μικρότερος για τους ασθενείς που στη πρώτη γραμμή έλαβαν θεραπεία με μη-πλατινούχο συνδυασμό (3.1 vs 5.8 μήνες, p=0.002). Η αντικειμενική ανταπόκριση στη θεραπεία δεύτερης γραμμής ήταν 13.1% (95% CI: 9.06% - 17.16%) για τους ασθενείς της Ομάδας A (που συνέχισαν με πλατινούχο σχήμα) και 7.3% (95% CI: 2.7% - 11.9%) για τους ασθενείς της Ομάδας B (που συνέχισαν με μη-πλατινούχο σχήμα) (p=0.093). O διάμεσος χρόνος μέχρι την υποτροπή ήταν όμοιος και για τις δύο ομάδες (3.0 vs 3.1 μήνες, αντίστοιχα). Παρ’ όλο που ο κίνδυνος θανάτου στον πρώτο χρόνο ήταν σημαντικά μεγαλύτερος για τους ασθενείς που έλαβαν μη-πλατινούχο συνδυασμό στην 1η γραμμή (Ομάδα Α, OR=1.694, 95% C.I: 1.083-2.651, p=0.020), η διάμεση επιβίωση Ε1 (από την έναρξη της θεραπείας 1ης γραμμής έως το θάνατο) δεν διέφερε σημαντικά ανάμεσα στις δύο Ομάδες [13.3 και 15.7 μήνες για την Ομάδα A και Β, αντίστοιχα (p=0.538). Η διάμεση επιβίωση Ε2 (από την έναρξη της 2ης γραμμής έως το θάνατο) ήταν 7.9 μήνες και για τις δύο Ομάδες (p=0.451). Η πολυπαραγοντική ανάλυση για τη συνολική επιβίωση έδειξε ότι μόνο το στάδιο της νόσου (IIIB vs IV) είχε μια οριακή επίδραση στην αύξηση της επιβίωσης (HR: 1.280, 95% C.I: 0.993-1.650, p=0.057). Συμπερασματικά, στην παρούσα ανάλυση η συνολική επιβίωση ήταν παρόμοια και δε συσχετίστηκε με την ακολουθία κατά την οποία χορηγήθηκε χημειοθεραπευτικό σχήμα με βάση την πλατίνα (1η ή 2η γραμμή). Ενθαρρυντική ήταν η συνολική διάμεση επιβίωση που επιτεύχθηκε σε επιλεγμένους ασθενείς με ΜΜΚΠ που έλαβαν 1η και 2η γραμμή χημειοθεραπεία. (EL)

Τύπος Εργασίας--Διδακτορικές διατριβές
text

Ανταπόκριση
Χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα
Χημειοθεραπεία 1ης γραμμής
NSCLC
Platinum based chemotherapy
Χημειοθεραπεία με μη πλατινούχα
Respiratory system
Survival
Prognostic factors
Επιβίωση
Χημειοθεραπεία 2ης γραμμής
Response
ΜΜΚΠ
Non platinum based chemotherapy
Προγνωστικοί παράγοντες
1st line chemotherapy
2nd line chemotherapy


Greek

2012-12-11


Σχολή/Τμήμα--Ιατρική Σχολή--Τμήμα Ιατρικής--Διδακτορικές διατριβές




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)