Η αρχαία Μαντίνεια, που βρίσκεται στην Αρκαδία της Πελοποννήσου, περιβάλλεται από ένα ελλειπτικό αμυντικό τείχος, περιμέτρου περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων, το οποίο περιέχει δέκα πύλες και περίπου εκατόν είκοσι έξι πύργους. Ήδη από τον 19ο αιώνα ερευνητές και περιηγητές έχουν εντοπίσει σε περιβάλλοντες της Μαντινικής λόφους αρκετά φυλακεία, η παρουσία των οποίων συνιστά την ύπαρξη αμυντικού δικτύου στην περιοχή. Για τη διερεύνηση αυτού του αμυντικού δικτύου χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (Geographic Information Systems GIS). Αποτυπώθηκαν οι ακριβείς θέσεις των πυλών των τειχών και των φυλακείων, χρησιμοποιώντας μονάδες παγκόσμιου γεωδαιτικού εντοπισμού GPS. Τα δεδομένα αυτά, μαζί με ψηφιοποιημένες αρχαιολογικές θέσεις που προήλθαν από επιφανειακές έρευνες στην περιοχή, τοποθετήθηκαν πάνω στο ψηφιακό μοντέλο εδάφους, το οποίο δημιουργήθηκε από ψηφιοποιημένες ισοϋψείς ανά 20μ. Το ψηφιακό μοντέλο εδάφους κάλυψε μια περιοχή περίπου 1000 τχλμ., ενώ για την ίδια περιοχή κατασκευάστηκε ψηφιακός γεωλογικός χάρτης. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης αεροφωτογραφίες και δορυφορικές εικόνες της περιοχής. Με σκοπό τον καθορισμό των ορίων της ορατότητας πυλών και φυλακείων και την οπτική επαφή ανάμεσά τους διενεργήθηκε η ανάλυση ορατότητας (viewshed analysis), τα αποτελέσματα της οποίας συσχετίστηκαν με αποτελέσματα προηγούμενων επιφανειακών ερευνών, που είχαν εντοπίσει αρχαία οδικά περάσματα στην περιοχή. Στη συνέχεια δημιουργήθηκε θεματικός χάρτης με τη συνολική περιοχή κάλυψης της ορατότητας των αμυντικών κατασκευών, ο οποίος υποδεικνύει πιθανά κενά ή υποψήφιες αρχαιολογικές θέσεις που θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιηθεί για να συμπληρώνουν το υπάρχον αμυντικό δίκτυο. Όλα τα δεδομένα τοποθετήθηκαν πάνω στην παγχρωματική δορυφορική εικόνα του SPOT, η οποία είχε με τη σειρά της υπερτεθεί στο τρισδιάστατο μοντέλο εδάφους της περιοχής. Τέλος κατασκευάστηκε η εξομοίωση μιας πτήσης πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος, ώστε να επιβεβαιωθεί η ανάλυση ορατότητας.
(EL)
Ancient Mantineia, located in the centre of Peloponnese, Greece, consists of an almost 4Km in length elliptical fortification wall containing 10 gates and 126 towers. Since the 19th century, a number of watchtowers have been located at the surrounding slopes of the Mantineian plain and the existence of a defensive network has been suggested. GIS analysis has been used specifically for studying the defensive network of the ancient settlement and its potential coverage. The gates of the fortification walls and the watchtowers were mapped through high precision GPS units. These data were superimposed on a DEM created by the digitization of 20m isolines, covering a region of 1000 Km2. Geological maps, aerial and SPOT satellite imagery were also incorporated to the GIS analysis. Viewshed analysis was performed in order to determine the extent and degree of intervisibility between the watchtowers situated in the nearby hills and mountains and the gates of the city walls. The data were correlated to the results of previous surface surveys that had located ancient roads and paths. Τhis way, a thematic map of the potential defensive region has been created, suggesting either possible gaps or candidate archaeological sites that may have been used to complete the defense system of the region. The results of the analysis were superimposed on a SPOT Panchromatic image drapped on the 3D DEM. Finally, a fly-over simulation in the area of interest was produced, serving as a visual verification of the above analysis.
(EN)
