Η γένεση ιζηματογενών πετρωμάτων πλούσιων σε σίδηρο, κυρίως αιματίτη, μέσω βιολογικών ή αβιοτικών διεργασιών, η κάποιου συνδυασμού αυτών, παραμένει άλυτο επιστημονικό πρόβλημα. Στην εργασία αυτή χρησιμοποιήσαμε έναν συνδυασμό αναλυτικών μεθόδων που συμπεριλαμβάνουν οπτική μικροσκοπία, ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης και μικροανάλυση (SEM-EDS), φασματοσκοπία Raman και φασματομετρία μάζας χρόνου πτήσης δευτερογενών ηλεκτρονίων (time-of-flight secondary ion mass spectrometry, TOF-SIMS), για να προσδιορίσουμε την χωρική κατανομή και την σύσταση εν δυνάμει γεωβιολογικών δεικτών (π.χ. μικροβιακά μικροαπολιθώματα, ιχνοστοιχεία, οργανικές ιοντικές ενώσεις) σε αιματιτικούς μικροστρωματόλιθους και μικροδομές από αιματίτη που μοιάζουν με oncolites (ονκόλιθους). Οι μικροδομές αυτές προσδιορίστηκαν σε υλικό πλούσιο σε σίδηρο που αποτελεί συνδετικό υλικό παράλιου κροκαλοπαγούς Τεταρτογενούς ηλικίας από την ευρύτερη περιοχή του ακρωτηρίου Βάνι, στη ΒΔ Μήλο. Ο προσδιορισμός μορφολογικών, χημικών και οργανικών μοριακών ιοντικών βιοδομών σε συνδυασμό με πιθανά μικροαπολιθώματα από αιματίτη, υποδηλώνουν μικροβιακή μεσολάβηση στον σχηματισμό των τελευταίων, και υποδεικνύουν ότι μικροστρωματόλιθοι από αιματίτη μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως βιοδείκτες για τη ύπαρξη σιδηρούχων βίο- υλικών στη Γη, και για την ανίχνευση τους σε εξωγήινα υλικά. Η μελέτη των αιματιτικών μικροστρωματόλιθων του ακρωτηρίου Βάνι μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση των λειτουργιών των μικροοργανισμών στην γένεση τόσο σύγχρονων όσο και παλαιών κοιτασμάτων σιδήρου.
(EL)
Many aspects of the biotic or abiotic origin of iron-rich sedimentary rocks consisting mainly of hematite, an important indicator for exobiology, remain unresolved. Here, we use combined optical microscopy, scanning electron microscopy and energy dispersive X-ray spectrometry (SEM-EDS), Raman spectroscopy and time-of-flight secondary ion mass spectrometry (TOF-SIMS), to image the spatial distribution, and determine the composition, of potential biogenic markers (microbial microfossils, trace elements, organic ion species) in hematitemicrostromatolites and oncolite-like microstructures. These structures are identified in iron-rich material cementing a Quaternary fossil-beach conglomerate deposit in the Cape Vani area, NW Milos Island, Greece. The combined detection of morphological, chemical, and molecular organic-ion, biomarkers closely associated with possible hematite microfossils within microstromatolite laminae, strongly supports microbial mediation for their formation, and indicates that hematitic microlamination may be used as a biosignature for Fe-rich biomats on Earth and for their detection in extra-terrestrial materials. The Cape Vani hematitemicrostromatolites may contribute to growing our understanding of the function of microorganisms in the genesis of modern and ancient Fe deposits.
(EN)