Το θέμα αυτής της Ανάλυσης του Κύκλου Ζωής (AΚΖ) έχει να κάνει με τη συσκευασία ενός ελληνικού παραδοσιακού προϊόντος, το τυρί Φέτα. Το τυρί αυτό έχει το ρόλο της σημαίας ανάμεσα στα άλλα τυροκομικά προϊόντα. Είναι από τα πιο διάσημα ελληνικά προϊόντα άλλωστε. Κάποια γενικά στοιχεία δίνονται για την AΚΖ, για τις συσκευασίες και τα υλικά συσκευασίας αλλά και για τη Φέτα. Σκοπός μας είναι, μέσα από το εργαλείο της AΚΖ, να συγκρίνουμε τις δύο (για την ακρίβεια τρεις) συσκευασίες χονδρικής πώλησης της Φέτας. Οι συσκευασίες αυτές είναι το ξύλινο βαρέλι στο οποίο συσκευάζονται 62kg Φέτας περίπου και τα δύο είδη μεταλλικών δοχείων. Στο κάθε ένα από τα δύο δοχεία συσκευάζονται 17kg Φέτας. Το βαρέλι κατασκευάζεται από οξιά, ενώ τα δοχεία έχουν σαν κύριο υλικό το λευκοσίδηρο. Το βαρέλι έχει τις "ζώνες ασφαλείας" του, τα τσέρκια. Τα τσέρκια είναι γαλβανισμένες ατσάλινες λωρίδες. Όλα τα αποτελέσματα αναφέρονται στη λειτουργική μονάδα της AΚΖ. Η λειτουργική μονάδα στην περίπτωσή μας είναι τα 248kg Φέτας. Το νούμερο αυτό αντιπροσωπεύει τον αριθμό των πληρώσεων ενός βαρελιού σε ένα πλήρη κύκλο ζωής του. Η μεθοδολογία που ακολουθείται περιγράφεται στο κεφάλαιο 4. Η μεθοδολογία αυτή υπάρχει στη μελέτη της RDC και μεταφέρεται σχεδόν αυτούσια. Έχουν γίνει, βέβαια, κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις λ.χ. στην εκτίμηση των επιπτώσεων, η μεθοδολογία της RDC αναφέρει τρεις κατηγορίες ενώ εμείς, λαμβάνουμε υπόψη πέντε. Όχι, δεν προσθέσαμε μερικές αυθαίρετα, αλλά προσθέσαμε, μερικές από τις προαιρετικές κατηγορίες στις υποχρεωτικές. ΗRDC δεν έχει εκδώσει δικιά της μεθοδολογία. Η ίδια χρησιμοποιεί τη μεθοδολογία του Centre Voor Milieukunde (CML) του πανεπιστημίου του Leiden στην Ολλανδία. Αξίζει να σημειωθεί ότι, είναι αδύνατο να περιληφθούν όλες οι επιπτώσεις των πινάκων απογραφής καθώς μερικές φορές δεν υπάρχουν δεδομένα για κάποιες από αυτές. Την απόδοση της μεθοδολογίας στα ελληνικά την κάναμε λόγω της ανυπαρξίας ελληνικών συγγραμμάτων που να περιέχουν μια αναλυτική μεθοδολογία ανάλυσης του κύκλου ζωής. Η AΚΖ αναφέρεται σε τοπικό επίπεδο και στην ελληνική πραγματικότητα. Για την ολοκλήρωσή της χρησιμοποιήθηκαν (ως επί το πλείστον) δευτερογενή δεδομένα που αποκτήθηκαν πρωτογενή δεδομένα, αυτό αναφέρεται. Πιο κατάλληλος για την προέλευση των δεδομένων είναι ο πίνακας 4.3. Τα όρια του συστήματος έχουν οριστεί αναγκαστικά, σε μερικές περιπτώσεις, λόγω έλλειψης δεδομένων αλλά και λόγω αδυναμίας απόκτησής τους. Τρανό παράδειγμα είναι τα οργανικά επιχρίσματα που εναποτίθενται πάνω στα λευκοσιδηρά φύλλα κατά την κατασκευή των δοχείων. Άλλες φορές όμως τα όρια χαράχθηκαν έτσι ώστε να αποφύγουμε τρομερές λεπτομέρειες αλλά και ασήμαντες επιβαρύνσεις (π .χ. δίχαλα, με τα οποία καρφώνεται η ετικέτα στο βαρέλι). Από τις κατηγορίες που επιλέχθηκαν, βλέπουμε το πρώτο γέμισμα του βαρελιού να έχει τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στην κατηγορία του φαινόμενου του θερμοκηπίου. Ο πλήρης κύκλος είναι λίγο πιο πάνω από τα σενάρια των δοχείων. Στην ελάττωση του στρώματος του όζοντος, υπερισχύουν τα σενάρια των δοχείων και ακολουθεί το πρώτο γέμισμα. Ο ορός του τυρογάλακτος, δίνει στο σενάριο του καθαρισμού την πρώτη θέση στις κατηγορίες του ευτροφισμού, της ανθρώπινης τοξικότητας και της οικοτοξικότητας. Η κατάταξη των σεναρίων στην κατηγορία της οξείνισης θυμίζει αυτή της ελάττωσης του όζοντος. Στην κατηγορία των Δημοτικών Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ) ο πλήρης κύκλος (10 γέμισμα) του βαρελιού έχει τη μισή περίπου τιμή με τα σενάρια των δοχείων. Στην ενεργειακή μείωση, το σενάριο του πρώτου γεμίσματος (ενεργειακό περιεχόμενο ξύλου) είναι πενταπλάσιο των δοχείων. Στα επικίνδυνα απόβλητα, όλα τα σενάρια συνεισφέρουν, περίπου, το ίδιο, με το σενάριο του πρώτου γεμίσματος, να παίρνει κεφάλι. Ο Ζn που χρησιμοποιείται για το γαλβάνισμα των τσερκιών, είναι η μοναδική κατανάλωση μη ανανεώσιμου πόρου. Στο στάδιο της αξιολόγησης βγάζουμε το συμπέρασμα ότι το σενάριο του 1ου γεμίσματος του βαρελιού, είναι και το πιο φιλικό με το περιβάλλον. Τελευταία έρχονται τα άλλα δύο σενάρια του βαρελιού, λόγω του μεγάλου φορτίου του ορού του τυρογάλακτος που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό του βαρελιού. Τέλος, τα αποτελέσματα της ΑΚΖ εκφράζονται σε επιπτώσεις σε κάποιες κατηγορίες αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι δυναμικές οι επιπτώσεις αυτές και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
University of the Aegena
