Ενεργειακές πηγές και περιβάλλον : το πρόβλημα της Κρήτης.
(EL)
Πλαϊνιώτης, Στέλιος
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Περιβάλλοντος. Τμήμα Περιβάλλοντος.
(EL)
Η Περιφέρεια Κρήτης έχει πραγματοποιήσει τις τελευταίες δεκαετίες σημαντική οικονομική ανάπτυξη, κυρίως εξαιτίας της ανάπτυξης του κλάδου των υπηρεσιών και ιδιαίτερα του τομέα του τουρισμού. Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου σε συνδυασμό με την έντονη αστικοποίηση, τις σύγχρονες καταναλωτικές συνήθειες και την πληθυσμιακή αύξηση στο νησί, είχαν ως αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση στην κατανάλωση ενέργειας. Κύρια χαρακτηριστικά του ενεργειακού συστήματος της Κρήτης είναι η μεγάλη εποχιακή και ημερήσια διακύμανση στην κατανάλωση ενέργειας. Άλλα χαρακτηριστικά του συστήματος είναι η μεγάλη εξάρτηση στις εισαγωγές υγρών καυσίμων, που αποτελούν τις κατεξοχήν πηγές ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρισμού όσο και σε πολλούς τομείς κατανάλωσης (π.χ. μεταφορές και κεντρική θέρμανση των κτιρίων). Τα προβλήματα που σχετίζονται με το σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πηγάζουν κυρίως από την αυτονομία του και τη δυσκολία επέκτασης του συστήματος εξαιτίας περιβαλλοντικών και κοινωνικών περιορισμών. Οι παραπάνω ιδιαιτερότητες του ενεργειακού συστήματος έχουν παρεμποδίσει τον αξιόπιστο και ποιοτικό ενεργειακό εφοδιασμό του νησιού, πράγμα που αποτελεί κίνδυνο για την περαιτέρω ανάπτυξη του νησιού. Σκοπός της εργασίας είναι η διερεύνηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των κυριότερων πηγών ενέργειας που απαντούν στην περίπτωση της Κρήτης και του φυσικού περιβάλλοντος και η καταγραφή των ενεργειακών προοπτικών του νησιού. Στο κεφάλαιο 2 γίνεται συνοπτική ανασκόπηση των βιβλιογραφικών πηγών που χρησιμοποιήθηκαν στην εργασία. Τέτοιες πηγές ήταν άρθρα, δημοσιεύσεις, βιβλία. Στο επόμενο κεφάλαιο (K. 3) γίνεται αναφορά στις κυριότερες ενεργειακές πηγές που σχετίζονται με το ενεργειακό σύστημα της Κρήτης, δηλαδή στα υγρά καύσιμα (υδρογονάνθρακες πετρελαίου), στην αιολική, ηλιακή, υδραυλική ενέργεια και στην ενέργεια βιομάζας. Ακόμα, περιγράφονται οι κυριότερες τεχνολογίες καθώς και περιβαλλοντικές πιέσεις που σχετίζονται με την αξιοποίηση τους. Τέλος, γίνεται αναφορά σε ορισμένα θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και ιδίως στους τομείς θέρμανσης, ψύξης και φωτισμού των κτιρίων. Οι ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα του ενεργειακού εφοδιασμού της Κρήτης περιγράφονται στα κεφάλαια 4 και 5. Από τους πίνακες και τα διαγράμματα του κεφαλαίου 4 μπορούμε να συνοψίσουμε τα εξής, σχετικά με το ενεργειακό σύστημα της Κρήτης: • Υπάρχει μεγάλη εξάρτηση στην κατανάλωση ενέργειας από τις εισαγωγές υγρών καυσίμων. • H κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται με υψηλούς ρυθμούς, ενώ δεν υπάρχει ανάλογη επέκταση του συστήματος παραγωγής ηλεκτρισμού • H κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας παρουσιάζει μεγάλη εποχικότητα και υψηλές ωριαίες διακυμάνσεις, εξαιτίας της χαμηλής βιομηχανικής δραστηριότητας και της υψηλής κατανάλωσης του τομέα των υπηρεσιών. • H παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται με υψηλό κόστος και ασκεί σημαντικές περιβαλλοντικές πιέσεις, πράγμα που έχει φέρει σε αντιπαράθεση την Δ.E.H. και την τοπική κοινωνία. Στο έκτο κεφάλαιο καταγράφεται το δυναμικό από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και η αναμενόμενη συμβολή τους στο ενεργειακό ισοζύγιο της Κρήτης. Οι A.Π.E. που αναμένονται να παίξουν σημαντικό ρόλο στην κάλυψη των αναγκών του νησιού είναι η αιολική, η βιομάζα και η ηλιακή ενέργεια. Οι δύο πρώτες μπορούν να συμβάλλουν στην ηλεκτροπαραγωγή ενώ η ηλιακή είναι δυνατόν να υποκαταστήσει συμβατικές πηγές σε δραστηριότητες όπως η παραγωγή θερμού νερού και η θέρμανση κτιρίων. Τέλος, περιγράφονται κάποιες προοπτικές όπως αυτές που προκύπτουν από την εισαγωγή φυσικού αερίου και την διασύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος με το ηπειρωτικό δίκτυο. Στο έβδομο και τελευταίο κεφάλαιο βρίσκονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την παρούσα εργασία.
