Ο ρόλος του χώρου στην προσχολική και σχολική εκπαίδευση και η συμβολή του στη διαμόρφωση της ταυτότητας τόπου του παιδιού

Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Πανεπιστήμιο Αιγαίου   

Αποθετήριο :
Ιδρυματικό Αποθετήριο Ελλάνικος (Hellanicus)   

δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*



Ο ρόλος του χώρου στην προσχολική και σχολική εκπαίδευση και η συμβολή του στη διαμόρφωση της ταυτότητας τόπου του παιδιού

Αποστόλου, Σεβαστή - Αθανάσιος

Κοντάκος, Αναστάσιος

doctoralThesis

2013
2015-11-17T10:42:59Z


Η παρούσα μελέτη επιδιώκει να σκιαγραφήσει το παιδαγωγικό επικοινωνιακό ύφος των σχολικών κτιρίων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (νηπιαγωγείων και δημοτικών) της νήσου Ρόδου (πόλης και χωριών) σε επίπεδο χώρου εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Στην έρευνα έλαβαν μέρος όλα τα νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία του νησιού σε πόλη και χωριά και μελετήθηκε ο χώρος της αίθουσας δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου και της κλασικής αίθουσας του δημοτικού. Σκοπός της έρευνας ήταν η σύγκριση της σχολικής αίθουσας του νηπιαγωγείου και του δημοτικού μέσω της ανίχνευσης επικοινωνιακών περιβαλλοντικών διαφορών και συγκεκριμένα σε επίπεδο διαρρύθμισης του εσωτερικού χώρου και σε επίπεδο ποιοτικών χαρακτηριστικών ως προς τη σχετική με το χώρο μη λεκτική συμπεριφορά (την ιδιωτικότητα, τον προσωπικό χώρο και την εδαφικότητα). Για την επικοινωνιακή αξιολόγηση του χώρου διαμορφώθηκε ένα ερευνητικό εργαλείο περιβαλλοντικής εκτίμησης μορφής paper and pencil (διαφορετικό για το νηπιαγωγείο και το δημοτικό), το οποίο ουσιαστικά κατέγραφε τις επικοινωνιακές περιβαλλοντικές συνθήκες του χώρου του νηπιαγωγείου και του δημοτικού σχολείου με μορφή checklist και σε πεντάβαθμη κλίμακα Likert.Κατά τη φάση της επιβεβαίωσης των αποτελεσμάτων διεξήχθησαν δυο ποιοτικές έρευνες: 1) μία μικρής κλίμακας με κύριο εργαλείο τη συνέντευξη (δυο ατομικές και μια ομάδα εστίασης) κατά την οποία επιλέχθηκαν τρία πλαίσια εκπαιδευτικών χώρων του δημοτικού σχολείου (στοιχειώδης υλική υποδομή, ειδικός, αναπλασμένος) και συμμετείχαν εκπαιδευτικοί που λειτουργούσαν σε αυτές τις αίθουσες και ήταν οι κύριοι χρήστες του χώρου και 2) μια με κύριο εργαλείο την παρατήρηση πεδίου με χρήση τριών τεχνικών (γνωστική χαρτογράφηση, συμπεριφορική χαρτογράφηση και φωτογραφική έρευνα) σε αίθουσες του νηπιαγωγείου. Για την ανάλυση των ερευνητικών δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το SPSS (ερωτηματολόγιο) η Ερμηνευτική Φαινομενολογική Ανάλυση (Interpretative Phenomenological Analysis, συνέντευξη) και η Multiple Sorting Procedure (φωτογραφικό υλικό). Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στους δύο τύπους εκπαιδευτικού χώρου ως προς τις περιβαλλοντικές συνθήκες της παιδαγωγικής επικοινωνίας.
This study aims to sketch out the pedagogical communicative style of primary education school buildings (kindergarten and elementary) in the island of Rhodes (town and villages) at the level of the space of educational activities. All kindergartens and elementary schools in the town and the villages of the island were participated in the study. The space of the activities classroom in the kindergarten and the space of the traditional classroom in the elementary school were studied. The aim of the study was the comparison of school classroom between kindergarten and elementary school via the detection of environmental communicative differences and particularly at the level of the inner space arrangement and the quality characteristics concerning the relevant to the space non verbal behavior (privacy, personal space and territoriality). For the assessment of the communicability of space a research tool of environmental evaluation was formed in paper and pencil style (different for the kindergarten and the elementary school), which essentially registered the environmental communicative conditions of space in the kindergarten and elementary school by means of checklist form and five point Likert scale. During the phase of the confirmation of results two qualitative research sudies were conducted: 1) a small scale study using as main research instrument the interview (two individual and one focus group) in which three forms of educational settings in primaty school (basic material infrastructure, special, renovated) were chosen and educators who worked in these classrooms and were the main users of space were participated and 2) a qualitative study using as main research instrument the field observation through three techniques (cognitive mapping, behavioral mapping and photographic survey) in the classrooms of kindergarten. For the analysis of research data SPSS (questionnaire), Interpretative Phenomenological Analysis (interview) and Multiple Sorting Procedure (photographic survey) were used. The results confirm significant differences between the two types of educational space regard to the environmental conditions of pedagogical communication.


Συμπεριφορά χώρου
Ταυτότητα τόπου
Μη λεκτική συμπεριφορά
Μη λεκτική επικοινωνία
Personal space
Προσωπικός χώρος
Non verbal communication
Εφαφικότητα
Place identity
Privacy
Territoriality
Non verbal behavior
Ιδιωτικότητα
Space behavior

Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών. Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων.




*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.