Η μελέτη του λιγνιτικού ορίζοντα του στρώματος λιμναίων ιζημάτων στη θέση «Πεδινό» της περιοχής Λαψάρνων Λέσβου κατέστη δυνατή με τη χρήση (αναγνώριση και προσδιορισμό) σκελετικών στοιχείων (ωτολίθων και φαρυγγικών οδόντων) απολιθωμένων ιχθύων, γεγονός που επέτρεψε το συσχετισμό της απολιθωμένης ιχθυοπανίδας με τη Ζώνωση 3 που ισχύει για τα λιμναία και ποτάμια περιβάλλοντα. Το συμπέρασμα αυτό μας παρέχει στοιχεία για το παλαιοπεριβάλλον (αμμώδης – ιλυώδης πυθμένας, κοντά σε υφάλμυρο περιβάλλον, μικρή οξυγόνωση, μικρή ταχύτητα νερού) και το παλαιοκλίμα (θερμοκρασιακό εύρος που αντιστοιχεί σε θερμό κλίμα – υποτροπικό, που πιθανώς κατά περιόδους να παρουσίαζε πτώση θερμοκρασίας), τα οποία έρχονται να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο πλήθος παλαιότερων επιστημονικών εργασιών που είχαν πραγματοποιηθεί στην ευρύτερη περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου (Λάσκαρις 1965, Krausel 1965, Velitzelos & Symeonidis 1978, Velitzelos et al. 1981a, 1981b, 2001, 2003, Velitzelos & Gregor 1990, Βελιτζέλος 1988, 1993, 1998, Suss & Velitzelos 1993, 1994a, 1994b, Velitzelos & Zouros 1997, 1998, Μουντράκης 1998, Βελιτζέλος & Ζούρος 2000, 2006, Zouros et al. 2004, Zouros 2005 κ.ά.).Επιπλέον, ενισχύεται – με επιφύλαξη – ο βιοστρωματογραφικός συσχετισμός της συγκεκριμένης θέσης με το ανώτερο τμήμα της βιοζώνης ΜΝ3 και το κατώτερο τμήμα της βιοζώνης ΜΝ4 ή καλύτερα με τη βιοζώνη ΟΤ-Μ4 (Reichenbacher, 1999), η οποία χρονοστρωματογραφικά συσχετίζεται με το Ανώτερο Οττνάνγκιο – Κατώτερο Καρπάθιο (Ανώτερο Βουρδιγάλιο), όπως φαίνεται και από τα απολιθωμένα δόντια μικροθηλαστικών που βρέθηκαν στον ίδιο ορίζοντα (Βασιλειάδου et al. 2009) οπότε ενισχύεται η χρονολόγηση K/Ar της ενότητας Σκουτάρου ως 18.4 ± 0.5 εκ. αλλά και αυτή της ενότητας Όξινων Ηφαιστειακών (σύμφωνα με την οποία ο ιγνιμβρίτης του Πολυχνίτου συσχετίζεται με τον ανώτερο ιγνιμβρίτη της περιοχής του Γαβαθά) στα 17.2 0.5 εκατομμύρια χρόνια (Borsi et al., 1972; Pe-Piper and Piper, 1993) στη σύνθετη στρωματογραφική στήλη που είχε προταθεί από προηγούμενους ερευνητές. Με την παρούσα μελέτη, ενισχύεται ακόμη περισσότερο η υπόθεση ότι το Δεινοθήριο του Γαβαθά ανήκει στο Ανώτερο τμήμα της βιοζώνης ΜΝ3 του Κατωτέρου Μειοκαίνου (Koufos et al. 2003), γεγονός που το καθιστά το αρχαιότερο στην Ευρώπη και ένα από τα παλαιότερα θηλαστικά της Ελλάδας, ενώ παράλληλα γίνεται η σύνθεση και η παλαιογεωγραφική ανασύσταση ολόκληρου του οικοσυστήματος που συνιστούσε την περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως «περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους».
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
