Η παρούσα διατριβή εξειδίκευσης πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στα πλαίσια του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών “Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών”. Σκοπός της ήταν η διερεύνηση της παρουσίας Πολυκυκλικών Αρωματικών Υδρογονανθράκων (ΠΑΥ), σε επιφανειακά ιζήματα του Kόλπου της Αλεξανδρούπολης, προκειμένου να γίνει εκτίμηση των τάσεων που επικρατούν στην περιοχή. Οι 18 προσδιοριζόμενοι ΠΑΥ ήταν οι ακόλουθοι : ναφθαλένιο, 2-μεθυλοναφθαλένιο, 1-μεθυλοναφθαλένιο, ακεναφθυλένιο, ακεναφθένιο, φλουορένιο, φαινανθρένιο, ανθρακένιο, φλουορανθένιο, πυρένιο, βενζο[a]ανθρακένιο, χρυσένιο, βενζο[b]φλουορανθένιο, βενζο[k]φλουορανθένιο, βενζο[a]πυρένιο, διβένζο[a,h]ανθρακένιο, βενζο[ghi]περυλένιο και ίνδενο[1,2,3-cd]πυρένιο. Από αυτές, οι 16 έχουν περιληφθεί στη λίστα ουσιών άμεσης προτεραιότητας, σύμφωνα με το Γραφείο Πρoστασίας Περιβάλλοντος των Η.Π.Α. (USEPA) και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στα πλαίσια της παρούσας μελέτης αναλύθηκαν συνολικά 21 δείγματα επιφανειακού ιζήματος εις διπλούν. Για την παραλαβή των προσδιοριζόμενων ουσιών από τα υποστρώματα ιζήματος χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της εκχύλισης με οργανικό διαλύτη με τη βοήθεια υπερήχων (ultrasonication solvent extraction), ενώ για την ταυτοποίηση και την ποσοτικοποίηση των υπό μελέτη ενώσεων χρησιμοποιήθηκε αέρια χρωματογραφία-φασματομετρία μάζας (GC-MS). Παράλληλα έγινε προσδιορισμός της % περιεκτικότητας οργανικού άνθρακα με την μέθοδο της υγρής οξείδωσης. Από τα πειραματικά αποτελέσματα προέκυψε ότι οι υπό μελέτη ΠΑΥ ανιχνεύθηκαν σε όλα τα δείγματα επιφανειακού ιζήματος του Kόλπου της Αλεξανδρούπολης που αναλύθηκαν, όμως σε σχετικά χαμηλές συγκεντρώσεις, οι οποίες μάλιστα συμφωνούν με βιβλιογραφικά δεδομένα που αφορούν άλλες περιοχές του Ελλαδικού χώρου. Πιο συγκεκριμένα οι ολικές συγκεντρώσεις των αναλυόμενων ΠΑΥ (ΣΠΑΥ) κυμάνθηκαν από 1,51 ng g-1 έως 339,45 ng g-1. Οι υψηλότερες τιμές των ΣΠΑΥ εντοπίζονται κύρια στο κεντρικό τμήμα της περιοχής μελέτης, στην παράκτια περιοχή της Μάκρης σε ορισμένους σταθμούς και τέλος νοτιο ανατολικά σε απόσταση 7,5km από τις εκβολές του ποταμού Έβρου, ενώ αντίστοιχα οι χαμηλότερες τιμές εντοπίζονται νοτιο-δυτικά, σε απόσταση περίπου 13km από την ακτογραμμή. Η χωρική κατανομή των ενώσεων πιθανόν να οφείλεται στις συνθήκες θαλάσσιας κυκλοφορίας και ιζηματομεταφοράς που επικρατούν στην περιοχή μελέτης. Οι τιμές του οργανικού άνθρακα, στα επιφανειακά ιζήματα του κόλπου της Αλεξανδρούπολης, κυμάνθηκαν από 0,21% έως 2,17%. Η συσχέτιση των συγκεντρώσεων των ολικών ΠΑΥ με την περιεκτικότητα των ιζημάτων σε οργανικό άνθρακα με γραμμική παλινδρόμηση έδωσε αρκετά μικρό συντελεστή (R2~0,4). Επομένως, φαίνεται ότι οι δύο αυτές παράμετροι, δεν μπορούν να συσχετισθούν στο σύνολο των 21 σταθμών που μελετήθηκαν, στην παρούσα εργασία.
University of the Aegena
