Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον του επενδυτικού κοινού έχει στραφεί σε θέματα δεοντολογίας και ηθικής συμπεριφοράς των επιχειρήσεων. Η έμφαση που αποδίδεται στην ηθική διάσταση της επιχειρηματικής συμπεριφοράς, είναι το αποτέλεσμα των οικονομιών σκανδάλων σε επιχειρήσεις διεθνούς επιπέδου, που τις περισσότερες φορές οφείλονταν στην ανεπάρκεια και την κακή διαχείριση των Ανώτερων Στελεχών τους. Τα παραπάνω διαμόρφωσαν την ανάγκη για βελτιωμένες πρακτικές Εταιρικής Διακυβέρνησης (Corporate Governance) και Εταιρικής Λογοδοσίας (Corporate Accountability). Ο Νόμος «The Public Company Accounting Reform and Investor Protection Act of 2002» που είναι γνωστός από τα ονόματα των εμπνευστών του ως Νόμος «Νόμος Sarbanes Oxley (SOX), εκδόθηκε στις Η.Π.Α. το 2002, ως αποτέλεσμα των Λογιστικών και Επιχειρηματικών σκανδάλων, σε μεγάλες και πολλά υποσχόμενες Αμερικανικές εταιρείες. Τα σκάνδαλα αυτά, οδήγησαν στην απώλεια της εμπιστοσύνης του κοινού σε θέματα που αφορούσαν στην λογιστική πρακτική που ακολουθούν οι επιχειρήσεις καθώς και στην αξιοπιστία των Οικονομικών Καταστάσεων. Το δημόσιο αίσθημα τη δεδομένη χρονική στιγμή, στράφηκε εναντίων των «ανήθικων» επιχειρηματικών πρακτικών και ο Νόμος SOX, αποτέλεσε μια σημαντική προσπάθεια τόσο για την αποτροπή μελλοντικών λογιστικών σκανδάλων όσο και για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού στην λογιστική πρακτική και την αξιοπιστία των Οικονομικών Καταστάσεων των εισηγμένων επιχειρήσεων σε Αμερικανικά Χρηματιστήρια. Για τις περισσότερες εταιρείες η εφαρμογή του Νόμου SOX και κυρίως το Κεφ. 404, θεωρείται μια ιδιαίτερα σημαντική αλλά και πολύπλοκη διαδικασία. Για την υλοποίησή του απαιτείται η συμμετοχή όχι μόνο των Χρηματοοικονομικών και Λογιστικών Υπηρεσιών μιας επιχείρησης, αλλά και άλλων όπως είναι: το Τμήμα Πληροφορικής, το Νομικό Τμήμα και το Τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου. Επιπρόσθετα, τα αρμόδια Διευθυντικά Στελέχη θα πρέπει να συνεργαστούν αποτελεσματικά με τους Εξωτερικούς τους Ελεγκτές και σε ορισμένες περιπτώσεις με Εξωτερικούς Συμβούλους, τόσο κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του Νόμου, αλλά και στην συνέχεια δεδομένου ότι ο Νόμος αυτός θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ετήσια βάση από τις υπόχρεες επιχειρήσεις. Στην παρούσα μελέτη παρουσιάζεται αρχικά η έννοια της Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΕΔ), καθώς και το θεσμικό πλαίσιο για την ΕΔ τόσο στις Η,Π.Α., όσο και στην Ελλάδα. Ακολουθεί η επισκόπηση των άρθρων του Νόμου SOX και η προσέγγιση των αλλαγών που επέφερε στο πλαίσιο ΕΔ στις Η.Π.Α. Στη συνέχεια της μελέτης, αναλύονται οι διαδικασίες που αφορούν στην συμμόρφωση με το Κεφ. 404 του Νόμου και τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι επιχειρήσεις για το σκοπό αυτό. Επιπρόσθετα, επιχειρείται η παρουσίαση της εμπειρίας εφαρμογής του Νόμου SOX, από δύο Ναυτιλιακές Εταιρείες Ελληνικών συμφερόντων. Ακολούθως και υπό το φώς τόσο των θεωρητικών αναλύσεων όσο και της εμπειρικής προσέγγισης, εξετάζονται τα θετικά και αρνητικά σημεία της εφαρμογής του Νόμου SOX, καθώς και οι πρακτικές για τη διαμόρφωση μιας βιώσιμης διαδικασίας συμμόρφωσης με αυτόν. Στο τέλος εξάγονται κάποια συμπεράσματα αναφορικά με την σημαντικότητα του Νόμου και την επίτευξη του στόχου για τον οποίο τελικά δημιουργήθηκε.
University of the Aegena
