Η εκπαίδευση, τόσο στην τυπική όσο και στην άτυπη μορφή της, αποτελεί το βασικό εργαλείο κοινωνικής συντήρησης-παράδοσης, αναπαραγωγής αλλά και καινοτομίας. Για όλους τους εμπλεκόμενους στη υπόθεση της εκπαίδευσης (θεσμούς, φορείς και πρόσωπα), η ενασχόληση με τις ιστορικο-κοινωνικές της καταβολές και διαστάσεις δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μια, κατά το δυνατό, αντικειμενική αντίληψη του πλαισίου και των δυνατοτήτων της για επίκαιρη συμβατότητα και μελλοντική παρεμβατικότητα. Εξ’ άλλου, στην κοινωνική εξέλιξη συμβάλλουν ομάδες και άτομα. Στις ομάδες (πολιτικά κόμματα, ενώσεις, σύλλογοι κ.λ.π.) συνενώνονται άτομα με κοινές ανάγκες και ενδιαφέροντα, ίσως, και κοινές ιδεολογίες. Οι ομάδες επηρεάζονται από τις κυρίαρχες, κάθε φορά, αξίες, τα ιδεώδη και τις ιδέες που επικρατούν στην κοινωνία, αλλά, στην συνέχεια, ασκούν επιρροή πάνω σ’ αυτήν. Επομένως, η χαρτογράφηση και κατανόηση του τρόπου λειτουργίας των θεσμικών ή μη θεσμικών ομάδων, που ενεργούν στη βάση οργανωμένων επιδιώξεων και συμφερόντων, αποτελεί κομβικό σημείο στην ερμηνεία του τρόπου διαμόρφωσης της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής. Η παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρεί να ερευνήσει και να «χαρτογραφήσει» το συνδικαλιστικό λόγο της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (Δ.Ο.Ε.), σε ό,τι αφορά στα ζητήματα δομής και οργάνωσης, εποπτείας και διοίκησης της Γενικής Εκπαίδευσης, της περιόδου 1974 – 2009. Για την αναψηλάφηση και ανάλυση του εκπαιδευτικού λόγου της Δ.Ο.Ε. επιλέξαμε να καταφύγουμε στο ερευνητικό εργαλείο της «ανάλυσης περιεχομένου». Η ερευνητική μας στρατηγική προέβλεψε τον προσδιορισμό τριών κατηγοριών ανάλυσης.: α) Δομή της εκπαίδευσης, β) Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, γ) Εποπτεία της Εκπαίδευσης και την κατηγοριοποίηση του υλικού μας σε 15 υποκατηγορίες, που ανταποκρίνονται στην παραπάνω αρχική εις τριπλούν κατάταξή μας. Η ερμηνεία των ευρημάτων της έρευνάς μας επιχειρήθηκε με τη χρήση του μεθοδολογικού εργαλείου της ιστορικο-συγκριτικής ανάλυσης. Πρόκειται για μεθοδολογία συνδυασμού της ιστορίας με την κοινωνική επιστημονική θεωρία, για μια συναίρεση της ιστορίας με τις κοινωνικές επιστήμες. Συμπερασματικά, η αναλυτική (ποσοτική και ποιοτική) προσέγγιση του πραγματολογικού μας υλικού καθιστά μάλλον εμφανή μια ιδιαίτερη διαφοροποίηση τόσο στο περιεχόμενο και το ύφος του λόγου, όσο και στη συνδικαλιστική πρακτική της Ομοσπονδίας στις παρακάτω τρεις χρονικές περιόδους: α) 1974-1981, β) 1981-1989, γ) 1989-2009. Η κάθε μια από αυτές αναδεικνύει ένα ιδιαίτερο ύφος και στοχοθεσία-επικέντρωση στον εκπαιδευτικό-συνδικαλιστικό λόγο, που σχετίζεται α. με τους πολιτικούς συσχετισμούς στην ηγεσία της Δ.Ο.Ε., β. τα ώριμα αιτήματα της εκπαιδευτικής βάσης και γ. το πολιτικό και κοινωνικοϊστορικό συγκείμενο της κάθε περιόδου.
Education, in its formal as well as informal pattern, comprises the basic tool of social preservation, tradition, social reproduction, but also innovation. As far as all the participants in the educational issue are concerned, the involvement in Education’s historical and social origins and dimensions creates the appropriate requirements for an impartial understanding of its context and its abilities. In this way, we will be able to intervene in it in the future. Furthermore, individuals and groups contribute to social evolution. People with common needs and interests, as well as common ideologies, come together into groups, such as political parties, associations, clubs, etc. Groups are influenced by the dominant values and ideas that prevail in society. However, groups, in turn, influence the society in a high degree. As a result, the survey and understanding of how institutional or non-institutional groups work constitute the crucial factor in interpreting the official educational politics. This dissertation attempts to inquire and “map” the syndical speech of Greek Primary Teachers Federation (G.P.T.F). It is focused on issues of structure, supervision and management of general education of the period 1974-2009. In order to review and analyze the educational speech of G.P.T.F., we have chosen the research tool of “content analysis”. Our research strategy has provided three categories of analysis: a) the structure of education b) the organization and management of education c) the supervision of education. We have also categorized our material in fifteen sub-categories that correspond with our first grading previously mentioned. The interpretation of the results of our research has been attempted by using the methodology tool of historical- comparative analysis. In other words, we have combined history with social-scientific theory in order to contract history with social science. In conclusion, the analytical approach of our material, both in terms of quality and quantity, signifies a specific variation in the content and the style of speech as well as the syndical practice of G.P.T.F. during the following periods of time: a) 1974-1981 b) 1981-1989 c) 1989-2009. Each period pinpoints the special style and the intention of the educational and syndical speech which is related to a) the political correlations in the leadership of G.P.T.F. b) the mature requests of the basis of the educational system and c) the political and social-historical environment of each period.
